(a. i.) : midedeki yiyecekleri eritme, sindirme

iz. ar. 1. Sindirme, midede eritme: yediğini hazm edemiyor; hazmı kolay; hazmı zor. 2. mc. Tahammül etme, yutma, cevap vermeme: pederimden o kadar sözler işittim hepsini hazm ettim.

اَلْهَضَمُ [el-hedam] (fethateynle) Bir adam sülün karınlı olarak böğürleri latîf ve yanlarının etleri azca olmakla haddeden çekilmiş gibi mevzûn ve sehî olmak ma’nâsınadır; yukâlu: هَضِمَ الْغُلَامُ هَضْمًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا خَمَصَ بَطْنُهُ وَلَطُفَ كَشْحُهُ وَقَلَّ انْجِفَارُ جَنْبَيْهِ Ve at kısmında eyegüleri doğru olup ve karnının yukarı yanları meydânlı olmayıp iki taraflı birbirine kavuşuk gibi dernekli olmak yâhûd eyegüleri düz ve doğru olup karnının yukarı yanları içeri geçik olmaktan 'ibârettir. Ve bu ma’âyibdendir, bu sûrette karnı azca ve önü meydânsız olur, bileği karınlı ve bileği önlü ta’bîr olunur.

vulg. hezm, vn. & s. 1. A digesting; digestion. 2. A bearing a slight.

vn. & s. A being slim-waisted or narrow-chested.

اَلْهَضْمُ [el-hadm] (hâ’nın fethi ve dâd-ı mu’cemenin sükûnuyla) Ufatmak, كَسْرٌ [kesr] ma’nâsına.

اَلْإِهْتِضَامُ [el-ihtidâm] (hemzenin ve tâ’nın kesriyle) Bi-ma’nâhu; yukâlu: هَضَمَهُ حَقَّهُ وَاهْتَضَمَهُ إِذَا ظَلَمَهُ وَكَسَرَ عَلَيْهِ حَقَّهُ Ve هَضْمٌ [hadm] Terke dahi derler; tekûlu: هَضَمْتُ لَكَ مِنْ حَقِّي طَائِفَةً إِذَا تَرَكْتَهُ Ve هَضْمٌ [hadm] Bir nev’ buhûra dahi derler.

اَلْهَضَمُ [el-hedam] (fethateynle) Davarın yanları birbirine karîb olmak,إِنْضِمَامُ الْجَنْبَيْنِ ma’nâsına. Ve bu atta 'ayb 'add olunur. Ve bu zikr olunan İbnu’s-Sikkît rivâyetidir.Demişler ki أَهْضَمُ[ehdâm]olan at, ya’nî karınlı olmayan at aslâ uzağa seğirtmez, Asma’î eyitti: Ödül meydânında أَهْضَمُ[ehdâm]olan at geçmek ihtimâli yoktur, zîrâ onun seğirtmesi karnı ile ve boynu iledir dedi.

اَلْهِضْمُ [el-hidm] (hâ’nın kesri ve dâd’ın sükûnuyla) Alçak yer, arz-ı mutma’inne ma’nâsına.