اَلْفُلْكُ [el-fulk] (fâ’nın zammı ve lâm’ın sükûnuyla) Gemi, سَفِينَةٌ [sefînet] ma’nâsına; vâhid ma’nâsına ve cem’ ma’nâsına gelir ve müzekker ve mü’ennes olur. Bârî ta’âlânın ﴿فِي الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ﴾ (الشعراء 119، يس 41) kavlinde müzekker gelmiştir ve ﴿أَنَّ اَلْفُلْكَ تَجْرِي﴾ (لقمان 31) kavlinde mü’ennes gelmiştir. Ve muhtemeldir ki mü’ennes geldiği sûrette cem’ olup müzekker geldiği vâhid olduğuna binâ’en ola. Ve Bârî ta’âlânın ﴿حَتّٰى إِذَا كُنْتُمْ فِي الْفُلْكِ وَجَرَيْنَ بِهِمْ﴾ (يونس 22) kavlinde cem’ gelmiştir. Cevherî eydür gûyâ ki vâhid oldukta zamîr مَرْكَبٌ [merkeb]e ircâ’ olunmakla müzekker kılınır ve سَفِينَةٌ [sefînet]e ircâ’ olunmakla mü’ennes kılınır. Ve Sîbeveyhi eyitti: Cem’ olan فُلْكٌ [fulk] vâhid olan فُلْكٌ [fulk]ün cem’-i teksîridir. Ve bu جُنُبٌ [cunub] gibi ve طِفْلٌ [tifl] gibi vâhide ve cem’e ıtlâk olunan ismlerden değildir, zîrâ فُعْلٌ [fu’l] zamm-ı fâ ve sükûn-ı ‘ayn’la ve فَعَلٌ [fa’al] fethateynle şey’-i vâhidde müştereklerdir: عُرْبٌ ['urb] ile عَرَبٌ ['arab] ve عُجْمٌ [‘ucm] ile عَجَمٌ [‘acem] ve رُهْبٌ [ruhb] ile رَهَبٌ [reheb]. Ve fethateynle olan فَعَلٌ [fa’al]in hod فُعْلٌ [fu’l] vezni üzere cem’ olunması câ’izdir, أَسَدٌ [esed]le أُسْدٌ [usd] gibi. Pes فُعْلٌ [fu’l]un فُعْلٌ [fu’l] üzere cem’ olunması muhâl olmaz.