(a. s.) : 1) Kur’ân tâbirlerinden olup “nakıs” mânâsına gelir. 2) i. yağmur suyu ile ekilmesi kabil olan tarla. 3) i. zulüm, işkence. 4) i. gümrük alma.

(a. i.) : (bkz : bahis).

اَلْبَحْشُ [el-bahş] (وَحْشٌ [vahş] vezninde) Leys rivâyeti üzere birikmek ma’nâsınadır; yukâlu: بَحَشَ الْقَوْمُ بَحْشًا مِنَ الْبَابِ الثَّالِثِ إِذَا اجْتَمَعُوا Ve bunda Leys’i sâ’irleri tahti’e eyledi. Ve ba’zılar dediler ki savâb olan تَحَبُّشٌ [tehabbuş] olmaktır.

اَلْبَحْثُ [el-bahs] (bâ’nın fethi ve hâ’nın sükûnuyla) Sorup araştırmak; yukâlu: بَحَثْتُ عَنِ الشَّيْءِ مِنَ الْبَابِ الثَّالِثِ إِذَا فَتَّشْتَ عَنْهُ ve fi’l-meseli: “كَالْبَاحِثِ عَنِ الشَّفْرَةِ”

اَلْبَخْسُ [el-bahs] (bâ’nın fethi ve hâ’nın sükûnuyla) Nâkıs ma’nâsına; yukâlu: ﴿وَشَرَوْهُ بِثَمَنٍ بَخْسٍ﴾ (يوسف 20) Ve بَخْسٌ [bahs] Nâkıs kılmağa dahi derler; yukâlu: بَخَسَهُ حَقَّهُ يَبْخَسُهُ بَخْسًا إِذَا نَقَصَهُ Ve bey’ kaçan mu’tedil olsa لَا بَخْسَ فِيهِ وَلَا شَطَطَ derler. Ve شَطَطٌ [şetat] şîn-i mu’cemenin ve tâ-i mühmelenin fethiyle ziyâde ma’nâsınadır. Ve fi’l-meseli: “تَحْسَبُهَا حَمْقَاءَ وَهِيَ بَاخِسٌ” Ya’nî onu mu’âmelesinde mütlif sanırsın hâlâ ki o mütlif değil nâkıs kılıcıdır. Ve بَخْسٌ [bahs] Kezâlik şol yere derler ki suvarmaksızın ot bitire.

اَلْبَخْصُ [el-bahs] (bâ’nın fethi ve hâ’nın sükûnuyla) Gözü yağıyla bile çıkarmak; tekûlu: بَخَصْتُ عَيْنَهُ أَبْخَصُهَا بَخْصًا مِنَ الْبَابِ الثَّالِثِ إِذَا قَلَعْتَهَا مَعَ شَحْمِهَا Ya’kûb eyitti: بَخَسْتُ denmez sîn’le.