عُمَّرٌ ['Ummer] (سُكَّرٌ [sukker] vezninde) Vâsit kurbünde bir mevzi’dir.

اَلْعُمْرُ [el-'umr] ('ayn’ın zammıyla) Mescide denir; tekûlu: رَأَيْتُهُ فِي الْعُمْرِ أَيْ فِي الْمَسْجِدِ Ve bî’at ve kilise ve manastıra denir.

iz. ar. 1. Yaşayış, yaşama, hayat, زندگانى zinde-gânî = ömür sürmek, Allah ömürler versin. 2. Müddet-i hayat, bir insan ve hayvanın yaşadığı müddet: bütün ömründe; ömrümü âlâm ve ahzânla geçirdim. 3. Tatlı yaşayış, bi-hakkın yaşama: havası latîf bir mahalde gâilesiz yaşamak ömürdür. ≡ sıf. tr. 1. Garip, tuhaf, gülünç: kendi sergüzeştini nakl etmesi pek ömürdür. 2. Şen, şâtır, ahvâl-i garîbe sâhibi: herif ömürdür.

عُمَرُ ['umer] (زُفَرُ [zufer] vezninde) Bir kişiyi onunla tesmiye hâlinde عَامِرٌ ['âmir]den ma’dûldür, zîrâ sıfat hâletinde ma’dûl olsa اَلْعُمَرُ denir ki عَامِرٌ ['âmir] irâde olunur.

اَلْعَمَرُ [el-'amer] (fethateynle) Şol mendile ve dülbende denir ki ahrâr olan nisvân onunla başlarını örterler, 'alâ-kavlin yaşmağı ve çarı olmamakla başlarını örtüp bürüdükleri gömlekleri yenine denir. ‘Arab gömleklerinin yenleri büyük ve vâsi’ olmakla onunla da perdelenirler. Mü’ellifin أَوْ أَنْ لاَ يَكُونَ لَهَا خِمَارٌ 'ibâreti 'alâ-'âdetihi müsâmahayı mutazammındır, ya’nî أَنْ ile mü’evvel olan masdarı ism-i fâ’il olmak üzere i’tibâr eylemiştir. Şârih der ki sonra mutlakan yen uçlarında isti’mâl olundu. Ke-mâ fi’n-Nihâye: وَلاَ بَأْسَ أَنْ يُصَلِّيَ الرَّجُلُ فِي عَمَرَيْهِ هُمَا طَرَفَا الْكُمَّيْنِ فِيمَا فَسَّرَهُ الْفُقَهَاءُ Ve عَمَرٌ ['Amer] Bir dağın adıdır ki ondan cereyân eden yağmur suyu Mekke’nin mesîline munsabb olur.

ih. z. Halîfe-i sânî, emîrü’l-mü’minîn Ömer bin el-Hattâb (r.a.) ≡ t. Ömereyn = 1. Hazret-i Ömer ile selef-i âlîleri Hazret-i Ebûbekr-i Sıddîk (radıyallahü anhümâ). 2. Hazret-i Ömer-i Farûk ile adâlet ve diyânette bi-hakkın onların sânîsi demeye şâyân olan Ömer bin Abdülazîz (radıyallahü anhümâ).

(a. h. i.) : 1) ikinci halîfe Hz. Ömer. [haklıyı haksızdan ayırdederek, adaleti tam yerine getirmekte kazandığı için Fârûlc kelimesiyle adlandırılmıştır] , (bkz. : ibn-ül-hattâb). 2) erkek adı.

(a. s.) : 1) bayındır. 2) resmî.

(a. i.) : ömür, yaşama, yaşayış, hayat.

اَلْعَمْرُ [el-'amr] ('ayn’ın fethiyle) Dîn ve millet ma’nâsına müsta’mel olur; kîle ve minhu: لَعَمْرِي وَيُحَرَّكُ Ya’nî ba’zılar işbu kasem ma’rizinde îrâd olunan لَعَمْرِي kelâmında عَمْرٌ ['amr] dîn ve millet ma’nâsınadır dedi, lâkin ekser-i ‘ulemâ hayât ve bekâ’ ma’nâsını irâde ederler. Pes لَعَمْرُكَ kavli “Senin başına ve cânına ve 'indimde e’azz ve eşref olan hayâtına and içerim” demek olur.