(a. h. i.) : Arap yarımadasında, Mekke ile Medîne’nin bulunduğu ülke.

ih. c. Cezîretü’l-Arab’ın garb-ı şimâlî kısmı ki Haremeyn-i Şerîfeyn’in bulunduğu hıtta-i mübârekedir. || mu. bir makâm-ı mahsûs.

اَلْحِجَازُ [el-hicâz] (كِتَابٌ [kitâb] vezninde) Yağır devenin yağırına tîmâr edecek vaktte ayaklarına bağladıkları ipe denir, niteki ânifen zikr olundu. Ve mutlakan esvâbı çemreyip bağlamak için kuşak gibi bele bağlanan şey’e denir. Ve حِجَازٌ [hicâz] Cezîretu’l-'Arab’da Mekke ve Medîne ve tâ’if ve mihlâflarından ya’nî nâhiye ve kazâlarından 'ibâret olan ülkenin ismidir. Necd ile arz-ı Tihâme beynini yâhûd Necd ile arz-ı Serât beynini hâciz ve fâsıl olduğu için yâhûd hirâr-ı hams ile mahcûz ya’nî masûn olduğu için ıtlâk olundu. Ve hirâr-ı hams ki beş hârre ya’nî beş kara taşlık tepedir, bunlardır; harre-i Benî Suleym ve harre-i Vâkim ve harre-i Leylâ ve harre-i Şevrân ve harretu’n-Nâr.

s. 1. A stout rope used in casting a beast. 2. Any kind of rope, belt, or sash, passed round the waist; a girth, girdle. 3. Anything intervening as a separation; a partition, fence, barrier, obstruction; a velum or septum; a diaphragm. 4. The province in which Mekka and Medina are situated. 5. Name of the third of the twelve Persian modes of music (مقام, q. v.).

اَلْحِجَازُ [el-hicâz] (hâ’nın kesriyle) Bir niçe şehrlerin adıdır. حِجَازٌ [hicâz] dediler Necd ile gavr beynin hâciz olduğu içindir ki Necd ve gavr iki vilâyetin ismidir. Asma’î eyitti: حِجَازٌ [hicâz] dediler حِرَارٌ [hirâr]-ı hamsla masûn ve münteni’ olduğu için ki o حِرَارٌ [hirâr]-ı hamsın biri Benî Suleym kabîlesinin harresi ve biri Vâkim kabîlesinin harresidir. Ve حَرَّةٌ [harret] hâ-i mühmelenin teşdîdiyle kara taşlı olan yerdir. Ve حِجَازٌ [hicâz] Şol ipe de derler ki deveye 'ilâc olunmak hîninde bağlarlar, nitekim mürûr etti.