(a. i.) : eski sâmî alfabe sırasına göre tertiplenmiş, Arapça’ya mahsus sesleri gösterir harfler ilâve edilmiş ve bu sıraya göre harflere, birden ona sıra ile, ondan yüze, onar onar, yüzden bine, yüzer yüzer olmak üzere birer sayı değeri verilmiş olan Arap harflerinin diziliş sırası ve bütünü. Bu harfler sekiz gruba ayrıldıktan sonra, aralarına vokaller konularak mânâsı olmıyan, fakat Arap harflerine mevzu teşkil eden şu sekiz kelime meydana getirilmiştir. ebced, hevvez, huttî, kelemen, sa’fes, karaşet, sehaz, dazıg + len (ابجد - هوز - حطی - كلمن - سعفص - قرشت - ثخذ - ضظغ + لا).

iz. ar. Eski elif-bâlarda hecelemelerin alt tarafında bulunan bir ibârenin ilk kelimesi ve bütününün ismidir. ibâre şudur: “ابجد هوز خطى كلمن سعفص قرشت ثخذ ضظغلا ebced, hevvez, huttî, kelemen, sa‘fas, karaşet, sehhaz, dazığ+len.” Bu elfâz mühmelâttan olup, hurûf-ı hecenin sûret-i iltisâkını ve asıl sıralarını göstermek için elif-bâda yazılır; çünkü gerek İbrânî ve Süryânî lisanlarıyla sâir elsine-i Sâmiyede ve gerek Yunan ve Kıpti ve Latin lisanlarında hurûf-ı hecenin sırası tamamıyla ebced ibâresine mutabıktır. Araplar ise mücerred şeklen müşâbih olan hurûfu bir araya getirmek için o sırayı bozmuşlarsa da, hurûfun rakam gibi isti‘mâlinde yine o sıraya riayet etmeye devam etmiş; ve bunun için ebced ibâresini icada mecbur olmuşlardır. Bir de “ثخذ ضظغلا sehhaz dazığ+len”deki yedi harf Süryânîde vesaire elsine-i Sâmiyede bulunmayıp, Araplar tarafından icâd ve ilâve olunmuştur.

s. The Arabic alpha­bet arranged in its ancient form, and as still used for notation and nume­ration the letters of the present word being the first four of that alphabet. In this order, that of the old Phenician, Hebrew, Greek, and Latin al­phabets, the first nine letters repre­sent the units the next nine, the tens; the third nine, the hundreds; and the last, one thousand; thus. ابجد (4-3-2-1), هوز (7-6-5), حطی (10-9-8), كلمن (50 40 30 20 ), سعفص (90 80 70 60), قرشت (400 300 200 100), ثخذ (700 600 500), ضظغ (1000 900 800).