اَلْعُلَقُ [el-'ulak] (صُرَدٌ [surad] vezninde) Gayr-i munsarıf olarak âfet ve dâhiyenin 'alemidir, فُلَقُ [fulak] lafzıyla isti’mâl olunur; عَالِقٌ ['âlik] ve فَالِقٌ [fâlik] lafzlarından ma’dûllerdir; yukâlu: جَاءَ بِعُلَقَ فُلَقَ أَيْ بِالدَّاهِيَةِ Ve عُلَقُ [‘ulak] Ölümlere ıtlâk olunur, مَنَايَا [menâyâ] ma’nâsına. Ve eşgâle ıtlâk olunur. Ve cem’-i kesîre ıtlâk olunur. Mü’ellif وَالْعُلَقُ كَصُرَدٍ اَلْمَنَايَا وَالْأَشْغَالُ وَالْجَمْعُ الْكَثِيرُ 'ibâretiyle resm eylemekle o minvâl üzere terceme olundu. Ancak vech-i mezkûr üzere عُلَقُ [‘ulak] lafzını dâhiye ma’nâsında ve bunlarda صُرَدٌ [surad] ile vezn eylemekle hele dâhiyede müfred olduğu zâhir olup lâkin bu ma’nâlar cem’ olmakla müfred terkîbine mülâyim değildir. Gâliben zihni evvele müte’allik olmakla burada dahi min-gayr-i tenebbüh صُرَدٌ [surad] ile vezn eyledi, zîrâ muktezâ-yı ma’nâ burada عُلَقٌ [‘ulak] cem’ olmaktır, غُرَفٌ [guref] gibi ki غُرْفَةٌ [gurfet]in cem’idir, pes عُلَقٌ ['ulak] dahi عُلَقْةٌ ['ulkat]in cem’i olur, غُرْفَةٌ [gurfet] vezninde fe’lyuharrer.