اَلتَّقْدِيرِ [et-takdîr] (تَفْعِيلٌ [tef’îl] vezninde) Hazret-i Hak celle ve ‘alâ ezelden ebede kadar halk ve îcâd eyleyeceği mevcûdât ve kâ’inâtı kable’l-îkâ’ levh-i mahfûzda olacağı üzere resm eylemek ma’nâsınadır, niteki kazâ’ o umûr-ı mersûmeyi evkâtı hulûlünde infâz ve îkâ’ eylemekten 'ibârettir; yukâlu: قَدَّرَ اللهُ عَلَيْهِ وَلَهُ تَقْدِيرًا ثُمَّ قَضَى عَلَى تَقْدِيرِهِ Ve tazyîk eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: قَدَّرَ عَلَيْهِ إِذَا ضَيَّقَ عَلَيْهِ Ve bir nesneyi tertîb ve tesviye zımnında i’mâl-i fikr ü endîşe ile oranlamak ve ta’yîn-i mikdâr eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: قَدَّرَ الْأَمْرَ إِذَا رَوَّى فِي تَسْوِيَتِهِ Ve bir adamı Kaderiyye tâ’ifesinden kılmak ma’nâsınadır; yukâlu: قَدَّرَ فُلاَنًا إِذَا جَعَلَهُ قَدَرِيًّا

vn. 1. A fixing beforehand a quantity (قدر); prearrangement. 2. An estimating; estimate. 3. An appreciating a value; appreciation. 4. A taking for granted. Hence, 5. s. Supposition; hypothesis; a sup-posed case. 6. God’s preordaining. Hence, 7. s. (pl. تقادیر) A providential fore-ordination. 8. A making, deeming, pronouncing to be an upholder of the doctrine of absolute free-will with denial of fore-ordination.

اَلْقَادِرَةُ [el-kâdiret] Kudret sâhibi. Ve karîb ma’nâsına da gelir; yukâlu: بَيْنَ أَرْضِكَ وَأَرْضِ فُلَانٍ لَيْلَةٌ قَادِرَةٌ إِذَا كَانَتْ لَيِّنَةَ السَّيْرِ مِثْلُ قَاصِدَةٍ وَرَافِهَةٍ Ya’kûb’dan rivâyet olunan üzere. Ve اَلتَّقْدِيرُ [et-takdîr] ('alâ-vezni اَلتَّكْرِيم [et-tekrîm]) Bir nesneyi oranlamak; yukâlu: قَدَّرْتُ الشَّيْءَ تَقْدِيرًا