(f. i.) : 1) yol. (bkz. : sırat, tarik). 2) tutulan yol, meslek, usul. râh-ı aşk : aşk yolu. râh-ı vatan : vatan yolu. râh-ı hakk : hak yolu, Allah yolu. râh-ı rast, 1 savâb : doğru yol.

(f. i.) : 1) kaygı, keder. 2) zan, sanma.

(a. i.) : şarap, (bkz. : bade, hamr, mey, sahbâ).

i. fa. 1. Yol, tarîk: ره راست reh-i râst = doğru yol; masârif-i râh = yol masarifi. [“masârif-i râhiyye” demekten ictinâb etmeli.] 2. Meslek, usûl, âyin: râh-ı muhabbet.

اَلرَّاحُ [er-râh] Rüzgârı şedîd ve tûfânlı güne denir; yukâlu: يَوْمٌ رَاحٌ أَيْ شَدِيدُ الرِّيحِ Bunun aslı رَائِحٌ [râ’ih] idi, kalb ve ibdâlle رَاحٌ [râh] denmiştir. Niteki هَائِرٌ [hâ’ir] kelimesinde هَارٌ [hâr] denir.

اَلرَّاحُ [er-râh] Bâdeye denir, خَمْرٌ [hamr] ma’nâsına. Ve sürûr ve şâdî ma’nâsınadır; tekûlu: فَقَدْتُ رَاحِي فِي الشَّبَابِ أَيِ ارْتِيَاحِي وَسُرُورِي Ve رَاحَةٌ [râhat]tan cem’-i cinsi olur ki el ayasına denir, كَفٌّ [keff] ma’nâsına, niteki cem’inde رَاحَاتٌ [râhât] denir. 'Arablar, “filânı bir nesneye mâlik olmadığı hâlde bırakıp geldim” diyecek yerde “تَرَكْتُهُ عَلَى اَنْقَى مِنَ الرَّاحَةِ” derler. Ve رَاحٌ [râh] Bâriz ve hem-vâr olan yerlere ıtlâk olunur ki nebâtı çok inbât eder ola, bunun da müfredi رَاحَةٌ [râhat]tır.

s. Wine. راح بقا As راه بقا, q. v.

s. pl. of راحە, q. v.

اَلرَّاحُ [er-râh] ve اَلرَّيَاحُ [er-reyâh] (râ’nın fethiyle ikisinde dahi) Şarâb, hamr ma’nâsına. Ve رَاحٌ [râh] رَاحَةٌ [râhat]ın cem’i dahi gelir. Ve aya ma’nâsına. Ve رَاحٌ [râh] Şâd olmağa dahi derler. إِرْتِيَاحٌ [irtiyâh] gibi. Ve yel katı esmek ma’nâsına da gelir; yukâlu: يَوْمٌ رَاحٌ أَيْ شَدِيدُ الرِّيحِ Ve اَلرَّوْحُ [er-revh] ve اَلرَّاحَةُ [er-râhat] (râ’nın fethiyle ve vâv’ın sükûnuyla) Dinlenmek, istirâhat ma’nâsına. Ve رَوْحٌ [revh] Nesîm ma’nâsına da gelir. Ve gökçek ma’nâsına da gelir; yukâlu: نَوْمٌ رَوْحٌ أَيْ طَيِّبٌ Ve رَوْحٌ [revh] Rahmet ma’nâsına da gelir. Ve yel pek esmek ma’nâsına da isti’mâl olunur; yukâlu: رَاحَ الْيَوْمُ يَرَاحُ إِذَا اشْتَدَّتْ رِيحُهُ Ve havuza yel dokunmak ma’nâsına da gelir; yukâlu: رِيحَ الْغَدِيرُ عَلَى مَا لَمْ يُسَمَّ فَاعِلُهُ إِذَا ضَرَبَتْهُ الرِّيحُ Ve رَوْحٌ [revh] Ağacın yaprağı zâhir olmağa dahi derler; yukâlu: رَاحَ الشَّجَرُ يَرَاحُ مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ Nitekim رَاحَةٌ [râhat] ihsân hîninde şâd olup hiffet bulmağa derler; yukâlu: رَاحَ فُلَانٌ لِلْمَعْرُوفِ يَرَاحُ رَاحَةً إِذَا أَخَذَتْهُ لَهُ خِفَّةٌ Ve bir nesneyi işlemekte el süvâr olmağa dahi derler; yukâlu: رَاحَتْ يَدُهُ بِكَذَا أَيْ خَفَّتْ لَهُ Ve رَاحَةٌ [râhat] At aygırlanmağa dahi derler; yukâlu: رَاحَ الْفَرَسُ يَرَاحُ رَاحَةً إِذَا تَحَصَّنَ أَيْ صَارَ فَحْلًا Ve bir nesnenin kokusın almağa dahi derler; yukâlu: رَاحَ الشَّيْءَ يَرَاحُهُ وَيَرِيحُهُ إِذَا وَجَدَ رِيحَهُ Ve minhu’l-hadîsu: “مَنْ قَتَلَ نَفْسًا مُعَاهَدَةً لَمْ يَرَحْ رَائِحَةَ الْجَنَّةِ” جَعَلَهُ أَبُو عُبَيْدٍ مِنْ رِحْتُ الشَّيْءَ أَرَاحُهُ وَكَانَ أَبُو عَمْرٍو يَقُولُ لَمْ يَرِحْ بِكَسْرِ الرَّاءِ يَجْعَلُهُ مِنْ رَاحَ الشَّيْءَ يَرِيحُهُ وَالْكِسَائِيُّ يَقُولُ لَمْ يُرَحْ يَجْعَلُهُ مِنْ أَرَحْتُ الشَّيْءَ فَأَنَا أُرِيحُهُ وَالْمَعْنَى وَاحِدٌ وَقَالَ الْأَصْمَعِيُّ لَا أَدْرِي هُوَ مِنْ رِحْتُ أَوْ مِنْ أَرَحْتُ Ve deve yatağına dönmeğe dahi derler; yukâlu: رَاحَتِ الْإِبِلُ إِلَى الْمُرَاحِ Ve مُرَاحٌ [murâh] mîm’in zammıyla deve yatağıdır.