اَلنَّكْبُ [en-nekb] (ضَرْبٌ [darb] vezninde) ve اَلنَّكَبُ [en-nekeb] (تَعَبٌ [ta’ab] vezninde) ve اَلنُّكُوبُ [en-nukûb] (قُعُودٌ [ku’ûd] vezninde) Yoldan sapmak ma’nâsınadır; yukâlu: نَكَبَ عَنِ الطَّرِيقِ وَنَكِبَ نَكْبًا وَنَكَبًا وَنُكُوبًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ وَالرَّابِعِ إِذَا عَدَلَ عَنْهُ Ve نَكْبٌ [nekb] (ضَرْبٌ [darb] vezninde) Bir nesneyi elden atıp yere bırakmak ma’nâsınadır; yukâlu: نَكَبَ بِهِ نَكْبًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا طَرَحَهُ Mü’ellif bunu tekrâr eylemiştir. Ve bir kabı baş aşağı çevirip içinde olan nesneyi boşaltmak ma’nâsınadır; yukâlu: نَكَبَ اْلإِنَاءَ إِذَا هَرَاقَ مَا فِيهِ ve yukâlu: نَكَبَ الْكِنَانَةَ إِذَا نَثَرَ مَا فِيهَا Ya’nî “Ok gibi kuburunu ser-nigûn edip içinde olan okları perîşân eyledi.” Ve ayağı taş yaralamak, 'alâ-kavlin taş dokunmakla taşırkamak ma’nâsınadır; yukâlu: نَكَبَتِ الْحِجَارَةُ رِجْلَهُ إِذَا لَثَمَتْهَا أَوْ أَصَابَتْهَا Ve نَكْبٌ [nekb] Musîbete denir, نَكْبَةٌ [nekbet] gibi. Ve نَكْبٌ [nekb] ve نُكْبٌ [nukb] (nûn’un zammıyla) Zamân bir kimseyi fart-ı mihnet ü meşakkate uğratmak yâhûd bir musîbete dûçâr eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: نَكَبَهُ الدَّهْرُ نَكْبًا وَنُكْبًا إِذَا بَلَغَ مِنْهُ أَوْ أَصَابَهُ بِنَكْبَةٍ

اَلنُّقْبُ [en-nukb] (nûn’un zammı ve kâf’ın sükûnuyla) نُقْبَةٌ [nukbet]in cem’idir. Ve نُقْبَةٌ [nukbet] Yüze ve levne dahi ıtlâk olunur. Ve نُقْبَةٌ [nukbet] Şol beze derler ki ayak donu gibi ona bağ geçirecek yer dikip giyerler velâkin ağsız olur; ve minhu yukâlu: نَقَبْتُ الثَّوْبَ نُقْبًا أَيْ جَعَلْتُهُ نُقْبَةً