اَلْمَرْخُ [el-merh] (mîm’in fethi ve râ’nın sükûnuyla) Bir şecerdir ki serî’ü’l-verydir, ya’nî çakmak gibi çakıldıkta hemân âteş çıkar. Ma’lûm ola ki bâdiye-i 'Arabda شَجَرُ الْعَفَارِ [şeceru’l-'afâr] derler bir ağaç vardır ve مَرْخٌ [merh] derler bir ağaç dahi vardır ki 'Arablar onlardan çakmak ittihâz ederler, مَرْخٌ [merh] çakmak demiri ve عَفَارٌ [‘afâr] taşı menzilindedir; ve minhu kavluhu ta’âlâ: ﴿اَلَّذِي جَعَلَ لَكُمْ مِنَ الشَّجَرِ اْلأَخْضَرِ نَارًا﴾ الآية، Kâle’l-Beydâvî: “كَالْمَرْخِ وَالْعَفَارِ بِأَنْ يُسْحَقَ الْمَرْخُ عَلَى الْعَفَارِ وَهُمَا خَضْرَاوَانِ يَقْطُرُ مِنْهُمَا الْمَاءُ فَتَنْقَدِحُ النَّارُ فَسُبْحَانَ الْمَلِكِ الْقَادِرِ” Ve onlardan düzülen çakmağa, زَنْدٌ [zend] ve زَنْدَةٌ [zendet] derler, niteki bâbında meşrûhtur; ve minhu’l-mesel: “فِي كُلِّ شَجَرَةٍ نَارٌ وَاسْتَمْجَدَ الْمَرْخُ وَالْعَفَارُ” Ve مَرْخٌ [merh] Masdar olur, latîfe ve mizâh eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: مَرَخَهُ مَرْخًا مِنَ الْبَابِ الثَّالِثِ إِذَا مَزَحَهُ Ve bedeni مَرُوخٌ [merûh] sürerek ovuşturmak ma’nâsınadır; yukâlu: مَرَخَ جَسَدَهَ إِذَا دَهَنَهُ بِالْمَرُوخِ Ve مَرْخٌ [Merh] Bir mevzi’ adıdır.

s. The twining plant cynanchum pyrotechnicum (Forskal); used, by the Arabians of old, as the best wood with which to obtain fire by friction.

اَلْمَرْخُ [el-merh] (mîm’in fethi ve râ’nın sükûnuyla) Bir ağaçtır ki ondan od çıkması serî’dir. Ve fi’l-meseli: “فِي كُلِّ شَجَرٍ نَارٌ وَاسْتَمْجَدَ الْمَرْخُ وَالْعَفَارُ” Ve عَفَارٌ ['afâr] ‘ayn-ı mühmelenin fethiyle ve fâ’ ile yukarıda olan ağaç, زَنْدٌ [zend] ma’nâsına. Ve مَرْخٌ [merh] aşağıda olan ağaçtır, زَنْدَةٌ [zendet] ma’nâsına. Ve مَرْخٌ [merh] Bir nesneyi ovmağa da derler; yukâlu: مَرَخْتُ جَسَدِي بِالدُّهْنِ مَرْخًا مِنَ الْبَابِ الثَّالِثِ