اَللُّغْزُ [el-lugz] (lâm’ın zammıyla) ve اَللُّغُزُ [el-luguz] (zammeteynle) ve اَللَّغَزُ [el-legaz] (fethateynle) ve اَللُّغَزُ [el-lugaz] (صُرَدٌ [surad] vezninde) ve اَللُّغَيْزَاءُ [el-lugayzâ’] (حُمَيْرَاءُ [humeyrâ’] vezninde) ve اَللُّغَّيْزَى [el-luggayzâ] (gayn’ın teşdîdiyle سُمَّيْهَى [summeyhâ] vezninde) ve اَلْأُلْغُوزَةُ [el-ulgûzet] (أُضْحُوكَةٌ [udhûket] vezninde) Murâd ta’miye olunmuş ya’nî mestûrü’l-merâm olan kelâma denir, Fârisîde çîstân ve Türkîde bilmece ta’bîr olunur. Niteki üdebâ’ ve şu’arâ’ nazmen ve nesren bir nesneyi nâzükâne setr ve ta’miye ile tertîb ederler, mu’ammâdan farkı lügaz su’âl tarîkiyle olur. Ve dört evvelkilerin cem’i أَلْغَازٌ [elgâz] ve لُغْزٌ [lugz] lâm’ın zammı ve fethiyle. Ve لُغَزٌ [lugaz] (صُرَدٌ [surad] vezninde) Keler ve fâre ve ‘Arab tavşanı ta’bîr olunan yaban fâresinin yuvalarına denir, tevriye ve ta’miye ile hafr eylediklerine mebnî. Fi’l-asl ‘Arab tavşanının yuvasına ıtlâk olunur idi ki نَافِقَاءُ [nâfika’] ile قَاصِعَاءُ [kâsi’â’] aralığını ka’r-ı zemîne doğru müstakîmen hafr eyledikten sonra yemînen ve şimâlen ‘arzı yılan eyegüsü gibi burgaç olarak hafr eder, tâ ki bulunması düşvâr ola. Ba’dehu bu tarz üzere burgaç olup sa’bü’s-sülûk olan yola da ıtlâk olunur; lağımlarda olan sıçan yolu ondan me’hûzdur. Ve نَافِقَاءُ [nâfikâ’] öte tarafta yer yüzüne hurûca toprağı pek az ve yufka kalmış yuvasına denir ki beri taraftan tazyîk olundukta hemân oradan firâr eder. Ve قَاصِعَاءُ [kâsi’â’] medhali olan yuvasına denir.

s. (pl. الغاز) A riddle, enigma; the enumeration, in form of a question, of a sufficient number of qualities to distinguish a thing without naming it.

اَللُّغَزُ [el-lugaz] (lâm’ın zammı ve gayn’ın fethiyle) İsmdir, zikr olunan ma’nâda.