iz. ar. 1. El içi, el ayası, râha: keffü’lyed. 2. Avuç, avuç dolusu. 3. Ayakdüzü, taban : keffü’l-kadem,

iz. ar. 1. El içi, el ayası, râha: keffü’lyed. 2. Avuç, avuç dolusu. 3. Ayakdüzü, taban : keffü’l-kadem,

اَلْكَفُّ [el-keff] (kâf’ın fethi ve fâ’nın teşdîdiyle) Ele denir, يَدٌ [yed] ma’nâsına ki parmak uçlarından omuz başına varınca kadar, ‘alâ-kavlin كُوعٌ [kû’]a varınca kadar ki pençe olur, beş parmağı müştemil olan avuçtan 'ibârettir. Cem’i أَكُفٌّ [ekuff] gelir hemzenin fethi ve kâf’ın zammıyla ve كُفُوفٌ [kufûf] ve كُفٌّ [kuff] gelir kâf’ların zammıyla.

Mü’ellif, Basâ’ir’de كَفُّ الْإِنْسَانِ مَا بِهَا يَقْبِضُ وَيَبْسُطُ ‘ibâretiyle beyân eylemekle buradan ziyâde îzâh eylemiştir. Ve insândan ezâyı men’ ve def’ eylediği için mübâlagaten ıtlâk olunmuştur. Hâsılı كَفٌّ [keff] beş parmağı müştemil olan avuca denir ki pençe ta’bîr olunur, sırtı dahi dâhildir; sırtına ظَاهِرُ كَفٍّ [zâhiru keff] ve içine بَاطِنُ كَفٍّ [bâtinu keff] denir. Ve رَاحَةٌ [râhat] pençenin iç tarafıdır ki aya ta’bîr olunur. Misbâh’ta اَلرَّاحَةُ مَعَ الْأَصَابِعِ ‘ibâretiyle müfesserdir; yukâlu: مَدَّ إِلَيْهِ كَفَّهُ لِيَسْأَلَهُ أَيْ يَدَهُ أَوْ هِيَ إِلَى الْكُوعِ Ve كَفٌّ [keff] Semiz otuna denir. Ve ni’mete ıtlâk olunur, يَدٌ [yed] gibi. Ve ‘arûziyyûn ıstılâhında yedinci harf-i sâkini iskât eylemeğe denir, فَاعِلاَتُنْ [fâ’ilâtun] ve مَفَاعِيلُنْ [mefâ’îlun] cüz’lerinin nûn’ları gibi ki فَاعِلاَتْ [fâ’ilât] ve مَفَاعِيلْ [mefâ’îl] kalır. Ve كَفٌّ [keff] Masdar olur, sevbin etrâfını iyledikten sonra tekrâr muhkem ve metîn dikmek ma’nâsına; yukâlu: كَفَّ النَّوْبَ كَفًّا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا خَاطَ حَاشِيَتَهُ وَهُوَ الْخِيَاطَةُ الثَّانِيَةُ بَعْدَ الشَّلِّ Ve kabı pek doldurmak ma’nâsınadır; yukâlu: كَفَّ الْإِنَاءَ إِذَا مَلَأَهُ مَلْأً مُفْرِطًا Ve ayağa dolak sarmak ma’nâsınadır; yukâlu: كَفَّ رِجْلَهُ إِذَا عَصَبَهَا بِخِرْقَةٍ Ve a’mâ olmak ma’nâsınadır ki basarı ‘amelden memnû’ olur; yukâlu: كَفَّ بَصَرُهُ بِالْفَتْحِ وَالضَّمِّ يَعْنِي مَعْلُومًا وَمَجْهُولاً أَيْ عَمِيَ Ve sarf ve def’ eylemek ma’nâsınadır; tekûlu: كَفَفْتُهُ عَنْهُ أَيْ دَفَعْتُهُ وَصَرَفْتُهُ Ve bir nesneden geri durmak, imtinâ’ ma’nâsınadır; tekûlu: كَفَفْتُهُ فَكَفَّ هُوَ لاَزِمٌ وَمُتَعَدٍّ

s. (dual. كفان obl. كفین; pl. كفوف اكف،) A hand, also the hand and arm to the shoulder-joint; also, a beast’s paw.

vn. & s. 1. A preventing, driving away. 2. A withdrawing, drawing back one’s hand. 3. (prosody) A dropping the last consonant of the feet فاعلاتن fa‘ilâtün, مفاعیلن mefa‘îlün, which so become فاعلات fâ‘ilâtü, مفاعیل mefâ‘îlü.

اَلْكَفُّ [el-keff] (kâf’ın fethi ve fâ’nın teşdîdiyle) El ayası.

اَلْأَكُفُّ [el-ekuff] (hemzenin fethi vekâf’ın zammıyla) Cem’i. Ve كَفٌّ [keff] Bezin etrâfının iyledikten sonra muhkem dikmeğe dahi derler; tekûlu: كَفَفْتُ الثَّوْبَ إِذَا أَخَطْتَ حَاشِيَتَهُ وَهُوَ الْخِيَاطَةُ الثَّانِيَةُ بَعْدَ الشَّلِّ Ve كَفٌّ [keff] Men’ ma’nâsına da gelir; yukâlu: كَفَفْتُ الرَّجُلَ عَنِ الشَّيْءِ فَكَفَّ إِذَا مَنَعَتْهُ فَامْتَنَعَ يَتَعَدَّى وَلَا يَتَعَدَّى وَالْمَصْدَرُ وَاحِدٌ