اَلْقَلْسُ [el-kals] (kâf’ın fethi ve lâm’ın sükûnuyla) Geminin halat ta’bîr olunan yoğun ipine denir ki lîften yâhûd hurmâ kabuğundan ve sâ’ir nesnelerden bükerler; cem’i قُلُوسٌ [kalûs] gelir, yukâlu: جَرُّوا السَّفِينَةَ بِالْقَلْسِ وَالسَّفِينَ بِالْقُلُوسُ وَهُوَ حَبْلٌ ضَخْمٌ مِنْ لِيفٍ أَوْ خُوصٍ أَوْ غَيْرِهِمَا Mü’ellif yine müsâmaha eylemiştir. Ve قَلْسٌ [kals] Boğazdan ağız dolusu ve ondan azca çıkan nesneye denir. Ve bu قَيْءٌ [kay’] değildir. Eğer ‘avdet ederse ona kay’ ıtlâk olunur. Kâle’ş-şârih kâle fi’n-Nihâye ve fi’l-hadîsi: hمَنْ قَاءَ أَوْ قَلَسَ فَلْيَتَوَضَّأْh الْقَلَسُ بِالتَّحْرِيكِ وَقِيلَ بِالسُّكُونِ مَا خَرَجَ مِنَ الْجَوْفِ مِلْءَ الْفَمِ أَوْ دُونَهُ وَلَيْسَ بِقَيْءٍ فَإِنْ عَادَ فَهُوَ الْقَيْءُ Ve قَلْسٌ [kals] Tarab ve tegannî ederek raks eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: قَلَسَ فُلاَنٌ قَلْسًا مِنَ الْبَابِ الثَّانِي إِذَا رَقَصَ فِي غِنَاءٍ Ve latîf ve nâzük nagamât eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: قَلَس الْمُطْرِبُ إِذَا غَنَّى غِنَاءً جَيِّدًا Ve çok nebîz içmek ma’nâsınadır; yukâlu: قَلَسَ الرَّجُلُ إِذَا أَكْثَرَ شُرْبَ النَّبِيذِ Ve mi’de bulanıp gönül dönmek ma’nâsınadır; yukâlu: قَلَسَتْ نَفْسُهُ إِذَا غَثَتْ Ve kâse lebâleb dolduğu için şarâbı taşra püskürmek ma’nâsınadır; yukâlu: قَلَسَ الْكَأْسُ بِالشَّرَابِ إِذَا قَذَفَهُ إِمْتَلاَءً ve yukâlu: قَلَسَ الْبَحْرُ بِالْمَاءِ إِذَا قَذَفَهُ إِمْتِلاَءً ve minhu yukâlu: بَحْرٌ قَلاَّسٌ أَيْ زَخَّارٌ

s. (pl. قلوس) A ship’s hawser.

vn. & s. A regurgitating food from the stomach into the mouth.

اَلْقَلْسُ [el-kals] (kâf’ın fethi ve lâm’ın sükûnuyla) Kalın iptir ki lîften yâhu hurmâ yaprağından olur.

قُلُوسُ السُّفُنِ [kulûsu’s-sufun] Gemilerde olan palamarlardır. Ve قَلْسٌ [kals] Atmağa dahi derler; yukâlu: قَلَسَ يَقْلِسُ مِنَ الْبَابِ الثَّانِي Ve قَلْسٌ [kals] O mertebede boğazdan gelen ta’âmdır gerek ağız dolusu olsun gerek olmasın ve eger bu mertebeden sonra gelirse, ona قَيْءٌ [kay’] derler. Ve bu halîl kavlidir. Ve قَلْسٌ [kals] Kâse şarâbı atmağa da derler, ziyâde dolu olduğu hînde.