-le, -len. hc. 1. İlsâk için ve vâsıta ve âlet beyânı için olur, ar. (ب bi) fa. (ب be) gibi: el ile almak, değnekle vurmak, gözle işâret etmek, kurşun kalemle yazmak, vapurla gitmek, atla gezmek. 2. Maiyet ve sohbet ve beraberlik beyân eder, ar. (مع ma’a) fa. (با bâ) gibi: yarın seninle pazara gideceğiz; beş kişi ile geldi; ekmeği peynirle yedi. 3. Tarz ve üslûb ve keyfiyet beyân eder: zahmetle yürümek; kolaylıkla iş görmek; kira ile ev tutmak; muâvenetle geçinmek. ≡ hr. 1. Atıf için kullanılır: ve de, dahi: ben ile siz yarın filân yere gideceğiz = ben ve siz; gitmek ile gelmek = gitmek ve gelmek, gidip gelmek. 2. Masdar-ı arabî ve fârisîye ilhâk olunarak yine atıf manasıyla rabt-ı kelâm eder: tahkîkat-ı celiyye ve hafiyye icrâsıyla istihsâl olunacak neticenin iş’ârı ki bu ifade ile tahkîkât icrâsı ve keyfiyetin iş’ârı matlûbdur; arabî olarak “bi’licrâ” dahi denilir; haydutları ahz ve tevkîfle haklarında îcâb-ı kânûnînin icrası. 3. Masâdır-ı türkiyeye ilhâk olunarak sebebiyet beyân eder: keyifsiz olmakla gelemeyeceğini yazmış = keyifsiz olduğundan, olduğu ecilden; kış tekarrüb etmesiyle levâzım-ı şitâiyenin tedâriki iktizâ eder. 4. Yine masâdır-ı türkiyeye ilhâk olunarak mücerred rabt-ı kelâma veya “olması üzerine” “olmasına binâen”, “olunca” gibi bir mana ifade eder: talep buyrulan evrak gönderilmiş olmakla vusûlünün iş’ârı. 5. Zamîre muzaf isim mastara ilhâk olunarak zaman ve olunca, olduğu anda gibi zamanca ziyâde tekarrüp beyan eder: beklenilen evrâkın gelmesiyle keyfiyet mevki’-i tezekküre konacaktır = geldiği anda; sizin azimet etmenizle iş değişti = azimet ettiğiniz anda. Te’kîd için (beraber) kelimesi de ilave olunur: benim söylememle beraber işe ehemmiyet vermeye başladılar. Masâdır-ı arabiye ile de olur: onun vusulüyle beraber işe giriştiler