(a. i.) : büyük sayı, çokluk, kalabalık.

iz. ar. Top, mecmû‘: جم غفير cemm-i gafîr = pek kalabalıklı cemâat. [yalnız bu tabîrde müsta‘meldir.]

اَلْجَمُّ [el-cemm] (cîm’in fethi ve mîm’in teşdîdiyle) Çok nesneye denir; yukâlu: مَالٌ جَمٌّ أَيْ كَثِيرٌ Ve جَمُّ الظَّهِيرَةِ [cemmu’z-zahîret] nısf-ı nehârın tamâm dolgunluğu kerteye ıtlâk olunur; tekûlu: سِرْنَا فِي جَمِّ الظَّهِيرَةِ أَيْ فِي مُعْظَمِهَا Ve جَمُّ الْمَاءِ [cemmu’l-mâ’] suyun engin yerinden 'ibârettir. Ve جَمٌّ [cemm] kelimesinin cem’i جِمَامٌ [cimâm] gelir cîm’in kesriyle ve جُمُومٌ [cumûm] gelir. Ve جَمٌّ [cemm] ve جِمَامٌ [cimâm] (harekât-ı selâsla) Masdar olurlar, ölçeği başlı ölçmek ma’nâsına; yukâlu: جَمَّ الْكَيْلَ جَمًّا وَجِمَامًا مِنَ الْبَابِ الثَّانِي إِذَا كَالَهُ إِلَى رَأْسِ الْمِكْيَالِ Ve جَمٌّ [cemm] ve جَمَامٌ [cemâm] (سَحَابٌ [sehâb] vezninde) Yorgun at binilmeyip dinlenmek ma’nâsınadır; yukâlu: جَمَّ الْفَرَسُ جَمًّا وَجَمَامًا إِذَا تُرِكَ وَلَمْ يَرْكَبْ فَعَفَا مِنْ تَعَبِهِ Ve جَمٌّ [cemm] Kemiğin eti çok olmak ma’nâsınadır; yukâlu: جَمَّ الْعَظْمُ إِذَا كَثُرَ لَحْمُهُ Ve su biriksin diye almayıp hâli üzere terk eylemekle irkmek ma’nâsınadır; yukâlu: جَمَّ الْمَاءَ إِذَا تَرَكَهُ يَجْتَمِعُ Ve bir iş ve bir nesne pek yaklaşıp çatmak ma’nâsınadır; yukâlu: جَمَّ الْأَمْرُ إِذَا دَنَا Ve kîle üzerine baş yığmak ma’nâsınadır; tekûlu: جَمَمْتُ الْمِكْيَالَ إِذَا جَعَلْتَهُ عَلَى رَأْسِهِ طَفَافًا

s. 1. (pl. جمام , جموم) A main part of a thing. 2. (pl. as 1) A body of water collected in a well. 3. A concourse, multitude of people.

vn. 1. A leaving water to collect in a well. 2. A heaping a measure. 3. An event’s being near at hand. 4. (prosody) A contracting the foot mefa’iletun (مفاعلتن) at once into fa’ilun (فاعتن), represented by فاعلن fâ‘ilun.

اَلْجَمُّ [el-cemm] (cîm’in fethi ve mîm’in teşdîdiyle) Kesîr ma’nâsına. Kalallâhu ta’âlâ: ﴿وَتُحِبُّونَ الْمَالَ حُبًّا جَمًّا﴾ (الفجر، 20) ve yukâlu: جَمَّ الْمَالَ وَغَيْرَهُ مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ وَالثَّانِي إِذَا أَكْثَرَ Ve جَمٌّ [cemm] Kuyuda cem’ olan suya da derler. Ve جَمٌّ [cemm] Kîlenin üzerine baş yığmağa dahi derler; tekûlu: جَمَمْتُ الْمِكْيَالَ إِذَا مَلَأْتَهُ فَوْقَ الطَّفَافِ Ve جَمٌّ [cemm] At dinlenmeğe dahi derler; yukâlu: جَمَّ الْفَرَسُ جَمًّا مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ وَالثَّانِي إِذَا ذَهَبَ أَعْيَاؤُهُ وَكَذَا إِذَا تَرَكَ الضِّرَابَ