vn. & s. 1. A scattering, spreading broadcast, a being scattered. 2. A publishing, diffusing; publication, promulgation. 3. God’s raising the dead. 4. A sawing timber, etc. 5. The dead’s being raised; resurrection. 6. Herbage’s sprouting; a tree’s coming into leaf.

اَلنَّشَرُ [en-neşer] (fethateynle) Dağılmış nesne, مُنْتَشِرٌ [munteşir] ma’nâsına. Ve fi’l-hadîsi: “أَتَمْلِكُ نَشَرَ الْمَاءِ” ve yukâlu: رَأَيْتُ الْقَوْمَ نَشَرًا أَيْ مُنْتَشِرِينَ وَاكْتَسَى الْبَازِي [رِيشًا] نَشَرًا أَيْ مُنْتَشِرًا طَوِيلًا Doğanın tüyü uzadı ma’nâsına. Ve نَشَرٌ [neşer] Koyun gece ile yayılıp otlamağa da derler.

iz. ar. 1. Dağıtma, yayma: bu çiçek bir râyiha-i tayyibe neşr ediyor. 2. Herkese duyurma, işâ’a: havâdis neşretmek. 3. Evrâk-ı havadis vesâir matbûâta derc etme veya ettirme: bazımakâlât-ı nâfia neşretti; bu havâdisi en evvel neşreden filân gazetedir. 4. Bir kitap ve gazete vesâire tab’ edip enzâr-ı âmmeye koma: birçok kütüb-i müfîde neşretti; Matba’a-i Âmire tarafından neşrolunan kitaplar; kendisi bir gazete neşrediyor. 5. Umûma yetiştirme, ta’mîm, umûmî hâline koyma: neşr-i maârif; neşr-i ulûm. 6. Yevm-i kıyâmette bütün insanların dirilmesi: haşr u neşr. ba. حشر haşr. || ed. leff ü neşr. ba. لف leff.

s. 1. A sweet smell; or any odor; or, the odor from the body of a newly-awakened woman. 2. The second growth of verdure after the summer’s heat. 3. A name of men.

اَلنَّشَرُ [en-neşer] (fethateynle) Develere cereb 'illeti yayılmak ma’nâsınadır; yukâlu: نَشِرَتِ الْإِبِلُ نَشَرًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا انْتَشَرَ فِيهِ الْجَرَبُ Ve نَشَرٌ [neşer] Dağınık nesneye denir, مُنْتَشِرٌ [munteşir] ma’nâsına; ve minhu’l-hadîsu: hاَللَّهُمَّ اضْمُمْ نَشَرَىh أَيْ مَا انْتَشَرَ مِنْ أَمْرِي Ve نَشَرٌ [neşer] Koyun ve keçi sürüsü gece içre etrâfa ra’y için dağılmak ma’nâsınadır; yukâlu: نَشِرَتِ الْغَنَمُ نَشَرًا مِنَ الْبَابِ الْمَزْبُورِ إِذَا انْتَشَرَ بِاللَّيْلِ فَتَرْعَى

Ölünmden sonra diriltilmek.

Ölümünden sonra diriltmek, (tahtayı) biçmek, yaymak, yayınlamak, üretmek, ask. plana göre yerleştirmek, ipe asmak, diriltmek, testere ile kesmek, açmak, halka duyurmak, çoğaltmak, basmak, yayılmak, sarkıtmak, yaşama döndürmek, bıçkı ile biçmek, sermek, resmen ilan etmek, bulaştırmak, çıkarmak, yeniden adet edinmek, germek, kamuoyuna açıklamak, saçmak, piyasaya sürmek, esnetmek, reklamını yapmak, dağıtmak, uzatmak, propaganda yapmak, dolaştırmak.

(a. i. c. : nüşûr) : 1) yayma, dağıtma, saçma, açma. 2) herkese duyurma, (bkz : işâa). 3) gazeteye yazma, yazdırma. 4) kıyamette bütün insanların dirilmesi. Yevm-ün-neşr : herkesin dirileceği kıyamet günü.

Yaymak. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; sermek, plakalar halinde biçmek, açmak, piyasaya sürmek.

اَلنَّشْرُ [en-neşr] (حَشْرٌ [haşr] vezninde) Râyiha-i tayyibeye denir. 'Alâ-kavlin e’amdır ve ‘alâ-re’yin nisvân kısmı uyuduktan sonra zuhûr eden ağzının ve yanlarının râyihasına denir. Ve bu yayılmak ma’nâsından me’hûzdur. Ve نَشْرٌ [neşr] ve نُشُورٌ [nuşûr] (ظُهُورٌ [zuhûr] vezninde) Masdar olur, meyyiti ihyâ eylemek ma’nâsınadır. Ve bu ma’nâda lâzım olurlar, dirilmek, hayât ma’nâsına; yukâlu: نَشَرَ اللهُ الْمَوْتَى فَنَشَرُوا نَشْرًا وَنُشُورًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ أَيْ أَحْيَاهُمْ فَحَيُوا Ve نَشْرٌ [neşr] Şol çayıra ıtlâk olunur ki yerinde kurumuş olup ‘akib-i sayfta yağmur sebebiyle tâzelenip yeşermiş ola; sonradan hayât bulduğu sebebiyle. Ve نَشْرٌ [neşr] Ağacın yaprağı her tarafa dağılmak ma’nâsınadır; yukâlu: نَشَرَتْ أَوْرَاقُ الشَّجَرِ بِمَعْنَى انْتَشَرَتْ Ve ağaç yapraklanmak ma’nâsınadır; yukâlu: نَشَرَ الشَّجَرُ إِذَا أَوْرَقَ Ve uyuz olmak ma’nâsınadır; yukâlu: نَشَرَ نَشْرُهُ أَيْ جَرَبُهُ Ve câme makûlesi nesneyi yayıp açmak ma’nâsınadır ki طَيٌّ [tayy] mukâbilidir; yukâlu: نَشَرَ الثَّوْبَ وَنَحْوَهُ إِذَا بَسَطَهُ Ve ağaç yonmak ma’nâsınadır; yukâlu: نَشَرَ الْخَشَبَ إِذَا نَحَتَهُ Ve dağıtmak ma’nâsınadır; yukâlu: نَشَرَ الشَّيْءَ إِذَا فَرَّقَهُ Ve نَشْرٌ [neşr] Şol perâkende kavm ve cemâ’ate ıtlâk olunur ki bir ser-gerdenin zîr-i cem’ ü zabtında olmaya. Bunda fethateynle de lügattir. Ve burada نَشْرٌ [neşr], مَنْشُورٌ [menşûr] ma’nâsınadır; yukâlu: جَاءَ الْقَوْمُ نَشْرًا وَنَشَرًا أَيْ مُتَفَرِّقِينَ لاَ يَجْمَعُهُمْ رَئِيسٌ Ve نَشْرٌ [neşr] Nebât bitmeğe başlamak ma’nâsına müsta’meldir ki hayâtıdır; yukâlu: مَا أَحْسَنَ نَشْرَ النَّبْتِ أَيْ بَدْءَ نَبَاتِهَا Ve bir haberi fâş ve şâyi’ kılmak ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: نَشَرَ الْخَبَرَ نَشْرًا مِنَ الْبَابِ الثَّانِي وَالْأَوَّلِ إِذَا أَذَاعَهُ Ve نَشْرٌ [Neşr] Esâmîdendir. Muhammed b. Neşr muhaddisîndendir ki ondan Leys b. Ebî Suleym rivâyet-i hadîs eyledi. Ve نَشْرٌ [neşr] Bulutlu günde yel esmek ma’nâsınadır ki bulutu neşr eder; yukâlu: نَشَرَتِ الرِّيحُ إِذَا هَبَّتْ يَوْمَ غَيْمٍ Ve mecnûna yâhûd hastaya rukye ve efsûn eylemek ma’nâsınadır ki 'illetini neşr ve izâle eder; yukâlu: نَشَرَ عَنِ الْمَجْنُونِ وَالْمَرِيضِ إِذَا رَقَاهُ Ve نُشُورٌ [nuşûr] Yere yağmur yağmakla nebât bitirmek ma’nâsınadır; yukâlu: نَشَرَتِ الْأَرْضُ نُشُورًا إِذَا أَصَابَهَا الرَّبِيعُ فَأَنْبَتَتْ