غَنْمٌ [ganm] (gayn’ın fethi ve nûn’un sükûnuyla) Taglib’den bir kabîlenin babası adıdır ki o ganm b. Taglib b. Vâ’il’dir.

اَلْغُنْمُ [el-gunm] (gayn’ın zammı ve nûn’un sükûnuyla) Ganîmet bulmak; yukâlu: غَنِمَ الْقَوْمُ غُنْمًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ

اَلْغَنِيمُ [el-ganîm] (أَمِيرٌ [emîr] vezninde) ve اَلْمَغْنَمُ [el-magnem] (مَقْعَدٌ [mak’ad] vezninde) ve اَلْغَنِيمَةُ [el-ganîmet] (سَفِينَةٌ [sefînet] vezninde) ve اَلْغُنْمُ [el-gunm] (قُفْلٌ [kufl] vezninde) Düşmandan alınan doyumluk mâlına denir, فَيْءٌ [fey’] ma’nâsına. Mütercim der ki Mutarrizî Mugrib’de فَيْءٌ [fey’] ve غَنِيمَةٌ [ganîmet] ve نَفْلٌ [nefl] beynlerini Ebû 'Ubeyde’den rivâyetle bu resme fark eylemiştir ki غَنِيمَةٌ [ganîmet] ehl-i şirkten harb kâ’im olduğu hâlde ‘anveten ahz olunan mâla denir. Bunun hükmü ba’de’t-tahmîs bâkîsi gânimîne tahsîs olunur. Ve فَيْءٌ [fey’] ba’de’l-harb zafer-yâb olunan mâldır ki tahmîs olunmayıp kâffe-i müslimînin hakkı olur. Ve نَفْلٌ [nefl] guzâta sehmlerinden zâ’id i’tâ olunan mâla denir ki meselâ ser-'asker başı beylik mâlı kâtilindir diye terhîs eylese gâzînin katl eylediği kâfirin mâlı kendinin olup sehmine ma’dûd olmaz. Pes bu ıtlâkât-ı şer’iyyeden olur. İntehâ.

اَلْغَنَمُ [el-ganem] (fethateynle) İsm-i mü’ennestir ki koyun cinsi için mevzû’dur, zükûra ve inâsa ıtlâk olunur. Ve mecmû’usuna dahi ıtlâk olunur, muhtelit olduklarında.

اَلْغُنْمُ [el-gunm] (gayn’ın zammı ve fethiyle) ve اَلْغَنَمُ [el-ganem] (fethateynle) ve اَلْغَنِيمَةُ [el-ganîmet] (سَفِينَةٌ [sefînet] vezninde) ve اَلْغُنْمَانُ [el-gunmân] (gayn’ın zammıyla) Düşmandan doyumluk almak ma’nâsınadır; yukâlu: غَنِمَ الْغَازِي غُنْمًا وَغَنَمًا وَغَنِيمَةً وَغُنْمَانًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا أَصَابَ فَيْئًا Ve غُنْمٌ [gunm] (gayn’ın zammıyla) Bir nesneye renc ve meşakkatsiz nâ’il olmak ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: غَنِمَ الشَّيْءَ غُنْمًا إِذَا فَازَ بِهِ بِلَا مَشَقَّةٍ Ve ‘alâ-kavlin ma’nâ-yı evvelde غُنْمٌ [gunm] فَيْءٌ [fey’] lafzı gibi ismdir, غَنِيمَةٌ [ganîmet] ma’nâsına ki doyumluğa denir ve gayn’ın fethiyle masdardır.

غَنْمٌ [ganm] (gayn’ın fethiyle) İbn sa’leb b. Vâ’il’dir ki bir kabîle pederidir.

iz. ar. cm: ağnâm. Koyun. ≡ cm. Ba: اغنام ağnâm. – âded-i ağnâm = koyunların senevî resmlerini almak için ta‘dâdı. [bunu “âdet-i ağnâm” yazmak büyük bir eser-i gaflettir.]

(a. i. c. : agnâm) : koyun. Lâhm-i ganem : koyun eti. (bkz. : gûsfend).

اَلْغَنَمُ [el-ganem] (fethateynle) Koyun cinsine mevzû’ ismdir. Ve mü’ennestir, lafzından müfredi yoktur, شَاةٌ [şât] müfredidir, zükûr ve inâstan her birine ve muhtelit olduklarında mecmû’una ıtlâk olunur; cem’i أَغْنَامٌ [agnâm] ve غُنُومٌ [gunûm] ve أَغَانِمُ [egânim] gelir. Ve tesniye kılınıp غَنَمَانِ [ganemân] denir iki sürü irâdesiyle; yukâlu: رَاحَ عَلَى فُلَانٍ غَنَمَانِ أَيْ قَطِيعَانِ Şârih der ki غَنَمٌ [ganem] lafzının musaggarı غُنَيْمَةٌ [guneymet]tir, zîrâ şol esmâ-i cümû’ ki lafzından vâhidi olmayıp ve insândan gayrı için ola lâ-cereme ona te’nîs lâzımdır. Ve غَنَمٌ [ganem] غَنِيمَةٌ [ganîmet]ten me’hûzdur, âlet-i difâ’ı olmayıp ve zâtında sehl ve râm hayvân olmakla gûyâ ki cümleye ganîmet olur. Ve bu ism-i 'ayn olmakla masdardan ahzı hilâf-ı meşhûrdur.

s. (pl. اغنام غنون،) Sheep and goats; especially, (in Turkey) the sheep; a flock of sheep.