اَلْعَوَذُ [el-'avez] (fethateynle) ve اَلْعَوَاذُ [el-'avâz] ('ayn’ın fethiyle) Kerâhet ma’nâsına; yukâlu: مَا تَرَكْتُ فُلَانًا إِلَّا عَوَذًا مِنْهُ وَعَوَاذًا مِنْهُ أَيْ كَرَاهَةً Ve عَوَذٌ ['avez] Güçle halâs olmağa dahi derler; yukâlu: أَفْلَتَ مِنْهُ فُلَانٌ عَوَذًا إِذَا خَوَّفَهُ وَلَمْ يَضْرِبْهُ أَوْ ضَرَبَهُ يُرِيدُ قَتْلَهُ وَلَمْ يَقْتُلْهُ Ve إِفْلَاتٌ [iflât] fâ ile ve tâ-i müsennâtla halâs bulmak ma’nâsınadır.

اَلْعَوْذُ [el-'avz] ('ayn’ın fethi ve vâv’ın sükûnuyla) Bir nesneye sığınmak, penâh edinmek ma’nâsına; yukâlu: عُذْتُ بِفُلَانٍ وَيُقَالُ عَوْذٌ بِاللهِ مِنْكَ بِمَعْنَى أَعُوذُ بِاللهِ مِنْكَ

اَلْعَوْزُ [el-'avz] (جَوْزٌ [cevz] vezninde) Üzüm dânesine denir; müfredi عَوْزَةٌ ['avzet]tir.

اَلْعَوَذُ [el-'avez] (fethateynle) ve اَلْعَوَاذُ [el-'avâz] ('ayn’ın fethiyle) Kerâhet ma’nâsına; yukâlu: مَا تَرَكْتُ فُلَانًا إِلَّا عَوَذًا مِنْهُ وَعَوَاذًا مِنْهُ أَيْ كَرَاهَةً Ve عَوَذٌ ['avez] Güçle halâs olmağa dahi derler; yukâlu: أَفْلَتَ مِنْهُ فُلَانٌ عَوَذًا إِذَا خَوَّفَهُ وَلَمْ يَضْرِبْهُ أَوْ ضَرَبَهُ يُرِيدُ قَتْلَهُ وَلَمْ يَقْتُلْهُ Ve إِفْلَاتٌ [iflât] fâ ile ve tâ-i müsennâtla halâs bulmak ma’nâsınadır.

اَلْعُوَّذُ [el-‘uvvez] (سُكَّرٌ [sukker] vezninde) Dikenlik diplerinde yâhûd davar erişmeyecek sarp yerlerde bitmiş olan otluklara ıtlâk olunur. Ve kemiğe yapışık olan ete ıtlâk olunur; yukâlu: أَطْيَبُ اللَّحْمِ عُوَّزُهُ أَيْ مَا عَاذَ بِالْعَظْمِ Ve şol kuşlara ıtlâk olunur ki ahzlarına mâni’ olacak dağ makûlesi sarp yerlere ilticâ eylemiş olalar.

اَلْعَوْذُ [el-'avz] ('ayn’ın fethi ve vâv’ın sükûnuyla) ve اَلْعِيَاذُ [el-'iyâz] ('ayn’ın kesriyle) ve اَلْمَعَاذُ [el-me’âz] ve اَلْمَعَاذَةُ [el-me’âzet] (mîm’lerin fethiyle) Sığınmak, ilticâ ma’nâsınadır; yukâlu: عَاذَ بِهِ يَعُوذُ عَوْذًا وَعِيَاذًا وَمَعَاذًا وَمَعَاذَةً إِذَا الْتَجَأَ ve yukâlu: عَوْذٌ بِاللهِ مِنْكَ أَيْ أَعُوذُ بِاللهِ مِنْكَ Ve bir adama bir adamı darbla tahvîf edip lâkin henüz darb eylemeksizin bir takrîb yedinden sıyrılıp halâs olsa, أَفْلَتَ مِنْهُ عَوْذًا derler. Ba’zı nüshada bu fethateynle mazbût olmakla ona göre kerâhet ma’nâsından münşa’ib olur. Ve عَوْذٌ ['Avz] Esmâ-i ricâldendir.

اَلْعَوَزُ [el-'avez] (fethateynle) Hâcet ve ihtiyâc ma’nâsınadır; yukâlu: أَصَابَهُ عَوَزٌ أَيْ حَاجَةٌ وَفَقْرٌ Şârih der ki hسَدَادٌ مِنْ عَوَزٍh meseli fakr ve ihtiyâcdan halâs bulacak mikdâr ednâ nesnede darb olunur. İntehâ. Ve عَوَزٌ ['avez] Masdar olur, bir nesne bulunmaz olmak ma’nâsınadır; yukâlu: عَوِزَ الشَّيْءُ عَوَزًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا لَمْ يُوجَدْ Ve fakîr ve muhtâc olmak ma’nâsınadır; yukâlu: عَوِزَ الرَّجُلُ إِذَا افْتَقَرَ Ve bir husûs sarplanıp müştedd olmak ma’nâsınadır; yukâlu: عَوِزَ الْأَمْرُ إِذَا اشْتَدَّ وَإِذَا لَمْ تَجِدْ شَيْئًا قُلْ عَازَنِي الشَّيْءُ Ya’nî bu ma’nâda bâb-ı evvelden masûg olur, gûyâ ki o nesne bulunmamakla tâlibini şiddet ve 'usrete uğratmış olur. Şârih der ki bu ma’nâda gayr-i ma’rûf olduğunu Ezherî tansîs eyledi. İntehâ.

(a. i.) : 1) sığınma. 2) sığınak.

اَلْعَوَزُ [el-'avez] (fethateynle) Hâcet ve ihtiyâc ma’nâsınadır; yukâlu: أَصَابَهُ عَوَزٌ أَيْ حَاجَةٌ وَفَقْرٌ Şârih der ki hسَدَادٌ مِنْ عَوَزٍh meseli fakr ve ihtiyâcdan halâs bulacak mikdâr ednâ nesnede darb olunur. İntehâ. Ve عَوَزٌ ['avez] Masdar olur, bir nesne bulunmaz olmak ma’nâsınadır; yukâlu: عَوِزَ الشَّيْءُ عَوَزًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا لَمْ يُوجَدْ Ve fakîr ve muhtâc olmak ma’nâsınadır; yukâlu: عَوِزَ الرَّجُلُ إِذَا افْتَقَرَ Ve bir husûs sarplanıp müştedd olmak ma’nâsınadır; yukâlu: عَوِزَ الْأَمْرُ إِذَا اشْتَدَّ وَإِذَا لَمْ تَجِدْ شَيْئًا قُلْ عَازَنِي الشَّيْءُ Ya’nî bu ma’nâda bâb-ı evvelden masûg olur, gûyâ ki o nesne bulunmamakla tâlibini şiddet ve 'usrete uğratmış olur. Şârih der ki bu ma’nâda gayr-i ma’rûf olduğunu Ezherî tansîs eyledi. İntehâ.

vn. 1. A taking refuge, seeking protection. 2. (avez) s. A refuge. 3. Fear or dislike.