يَوْمُ الْعَنْزِ [yevmu’l-'anz] Şol gündür ki bir kassâb bir عَنْزٌ ['anz]ı zebh kasdıyla yatırıp lâkin bıçağını bulamamakla o gâ’ilede iken keçi telâşından ayaklarıyla yeri tepip kazımakla nâgâh toprağın altından bir bıçak zuhûr edip onunla zebh olunmuştur; hكَالْبَاحِثِ عَنْ حَتْفِهِ بِظِلْفِهِh meselinden dahi murâd budur. Şârihin beyânına göre عَنْزٌ ['anz] yaban keçisinin dişisine de ıtlâk olunur. İntehâ. Ve عَنْزٌ [‘Anz] Sinân b. Şurayt nâm kimsenin feresi yâhûd kılıcı ismidir. Ve toprağı siyâh olan tepeye denir. Ve tavşancıl kuşunun dişisine denir. Ve bir nev’ büyük balık adıdır ki bir dânesini bir katır çekip göteremez. Ve bir gûne su kuşuna denir. Ve toy kuşunun ve kerkes kuşunun dişlerine denir. Ve عَنْزٌ [‘Anz] tasm kabîlesinden bir hatun adıdır; hهَذَا شَرَّ يَوْمِيh meseli ondan neş’et eyledi. Mezbûreyi bir kabîle halkı seby ve esîr edip bir mihaffeye irkâb ve yolda gam ve vahşetini izâle zımnında kavlen ve fi’len tatyîb ve nüvâzişine ibtidâr eylediklerinde kelâm-ı merkûmu îrâd eyledi. Gavâ’ili murâd olunan kimse hakkında kavlen ve fi’len hüsn-i mu’âmele olunduğu hînde darb olunur. Kelâm-ı mersûmda vâki’ شَرَّ lafzı zarfiyyet üzere mansûb olmakla رَكِبَتْ بِحِدْجٍ فِي شَرِّ يَوْمَيْهَا sebkindedir. Ve عَنْزٌ ['anz] 'Udûl eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: عَنَزَ عَنْهُ عَنْزًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا عَدَلَ Ve عَنَزَةٌ ['anezet] ile sançmak ma’nâsınadır; yukâlu: عَنَزَهُ إِذَا طَعَنَهُ بِالْعَنَزَةِ Ve 'Anz b. Vâ’il b. kâsit bir cemâ’at pederidir.

اَلْعَنْزُ [el-'anz] (كَنْزٌ [kenz] vezninde) Dişi keçiye denir. Cem’i اَعْنُزٌ [a’nuz] ve عُنُوزٌ ['unûz] gelir ve عِنَازٌ ['inâz] gelir 'ayn’ın kesriyle. İki kimse şeref ve şânda birbirine mütesâvî olsalar, 'Arablar هُمَا كَرُكْبَتَيِ الْعَنْزِ derler, zîrâ keçi kısmı çöküp oturunca iki dizleri yere birden gelir. Ve bir kimse sebeb-i helâkı olacak şey’e tesâdüf eylese, لَقِيَ فُلاَنٌ يَوْمَ الْعَنْزِ derler.

اَلْعَنْزُ [el-'anz] ('ayn’ın fethi ve nûn’un sükûnuyla) Dişi keçi. Ve âhûnun dişisine ve yaban keçisinin dişisine dahi ıtlâk olunur. Ve عَنْزٌ ['anz] Gâh olur ata ıtlâk olunur, فَرَسٌ [feres] ma’nâsına ve gâh olur küçük tepeye ve gâh olur bir mahsûs kabîleye ıtlâk olunur ve gâh olur bir 'avrete 'alem kılınır ve gâh olur dişi tavşancıla ıtlâk olunur, عُقَابٌ ['ukâb]-ı ünsâ ma’nâsına.

اَلْعَنْزُ [el-'anz] ('ayn’ın fethi ve nûn’un sükûnuyla) Dişi keçi. Ve âhûnun dişisine ve yaban keçisinin dişisine dahi ıtlâk olunur. Ve عَنْزٌ ['anz] Gâh olur ata ıtlâk olunur, فَرَسٌ [feres] ma’nâsına ve gâh olur küçük tepeye ve gâh olur bir mahsûs kabîleye ıtlâk olunur ve gâh olur bir 'avrete 'alem kılınır ve gâh olur dişi tavşancıla ıtlâk olunur, عُقَابٌ ['ukâb]-ı ünsâ ma’nâsına.