اَلْعَجْبُ [el-'acb] ('ayn’ın fethi ve cîm’in sükûnuyla) Kuyruk dibine denir ki kuyruk sokumu ta’bîr olunur.

اَلْعَجَبُ [el-'aceb] (fethateynle) عُجْبٌ ['ucb] gibi bu dahi ismdir, tanlamak hâletine denir. عُجْبٌ ['ucb]ün ve عَجَبٌ ['aceb]in cem’i أَعْجَابٌ [a’câb] gelir, قُفْلٌ [kufl] ve أَقْفَالٌ [akfâl] ve سَبَبٌ [sebeb] ve أَسْبَابٌ [esbâb] gibi; yukâlu: مَا هَذَا الْعُجْبُ مِنْهُ وَالْعَجَبُ وَهُوَ إِنْكَارُ مَا يَرُدُّ عَلَيْكَ Ve عَجَبٌ ['aceb] (fethateynle) Masdar olur, tanlamak ma’nâsına; tekûlu: عَجِبْتُ مِنْهُ عَجَبًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ Ve عَجَبٌ ['aceb] Ta’accüb olunacak şey’e denir; yukâlu: أَمْرٌ عَجَبٌ ke-mâ se-yuzkeru. Ve عَجَبٌ ['aceb] Hak celle ve 'alâ tarafından rızâ ma’nâsına mahmûldür, zîrâ عَجَبٌ [‘aceb]in mefhûmunda hafiyyü’s-sebeb olan ve me’lûf ve ma’lûm olmayan şey’-i garîbi gördükte isti’zâm ve istigrâb ve istihsân eylemek olmakla Bârî-i zü’l-celâle isnâdı gayr-i mümkin olmağın muhabbet gibi gâyetî i’tibâr ile rızâya mahmûl olur. Kâle’ş-şârih ve minhu’l-hadîsu: “عَجِبَ رَبُّكُمْ مِنْ شَابٍّ لَيْسَ لَهُ صَبْوَةٌ” أَيْ رَضِيَ مِنْهُ Ve ba’zı mahalde عَظُمَ ذَلِكَ وَكَبُرَ لَدَيْهِ تَعَالَى ile müfesserdir. Ve ba’zı mahalde inkâr ile ve ba’zı yerde يُقَالُ لَهُ عَجِبْتُ مِنْهُ te’vîlleriyle mü’evvel olur. Ve عَجَبٌ ['Aceb] Esmâ-i ricâldendir: Ahmed b. Sa’îd el-Bekrî şuhire bi-İbn 'Aceb ve Sa’îd b. 'Aceb muhaddislerdir.

ل,من şaşırmak, şaşırmak (من, ل) şaşırmak, ل,من şaşmak, (من, ل) garipsemek, ل,من hayret etmek, ل,من taaccüp etmek, ل,من afallamak.

Şârihin beyânına göre عُصْعُصٌ [‘us’us] dedikleri hurde kemik olacaktır ki fâtiha-i hilkat ve hâtime-i fenâ’ vü ma’dûmiyyetidir; دَوَابُّ [devâbb] kısmında عَسِيبٌ [‘asîb] derler. İşbu “كُلُّ ابْنِ آدَمَ يَبْلَى إِلاَّ الْعَجْبَ” hadîsi üzere cemî’-i a’dâ-yı insânî çürüyüp hâksâr olacaktır, illâ o kemik 'alâ-hâlihi kalır. İntehâ. Ve عَجْبٌ ['acb] Her nesnenin kuyruk dibi gibi çak mu’ahhar ve müntehâsına ıtlâk olunur. Ve bir kabîle adıdır.

iz. ar. cm: a‘câb. Şaşma, şaşakalma, taaccüb, hayret: acebde kaldım. ≡ sıf. [müzekkeriyle müennesi bir] acîb, garip, şaşacak, tuhaf: ne aceb iş! ≡ h. Acaba, âyâ: yarın bayram mı aceb? ir.

Gurur. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; (…) gururlanma, kendini beğenmişlik, kibir, kibirlilik, kurum, kendini beğenmede aşırıya kaçma.

Şaşkınlık. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; şaşırma ilginç şey, şaşılacak şey, hayret, büyük olay, ilginç, şaşırtıcı, afallama, hayranlık uyandıran şey, şaşırma.

(a. i.) : acaba, hayret, gariplik, şaşılacak şey.

Şaşırtmak, şaşkınlığa uğratmak. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; hayrete düşürmek, sürpriz yapmak, beklenmedik bir anda yakalamak, baskın yapmak.

iz. ar. Hod-binlik, mağrûrluk, hodpesendlik, kibr ü gurûr.