s. 1. Wonder, admiration. 2. A wonder, marvel.

interj. I wonder! I marvel!.

اَلْعَجْبُ [el-'acb] ('ayn’ın fethi ve cîm’in sükûnuyla) Kuyruk dibine denir ki kuyruk sokumu ta’bîr olunur.

s. pl. اعجاب 1. The root of the tail of a mammal. 2. The rumpbone, the coccyx. 3. The hinder or fatter part of any thing.

اَلْعَجَبُ [el-'aceb] (fethateynle) عُجْبٌ ['ucb] gibi bu dahi ismdir, tanlamak hâletine denir. عُجْبٌ ['ucb]ün ve عَجَبٌ ['aceb]in cem’i أَعْجَابٌ [a’câb] gelir, قُفْلٌ [kufl] ve أَقْفَالٌ [akfâl] ve سَبَبٌ [sebeb] ve أَسْبَابٌ [esbâb] gibi; yukâlu: مَا هَذَا الْعُجْبُ مِنْهُ وَالْعَجَبُ وَهُوَ إِنْكَارُ مَا يَرُدُّ عَلَيْكَ Ve عَجَبٌ ['aceb] (fethateynle) Masdar olur, tanlamak ma’nâsına; tekûlu: عَجِبْتُ مِنْهُ عَجَبًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ Ve عَجَبٌ ['aceb] Ta’accüb olunacak şey’e denir; yukâlu: أَمْرٌ عَجَبٌ ke-mâ se-yuzkeru. Ve عَجَبٌ ['aceb] Hak celle ve 'alâ tarafından rızâ ma’nâsına mahmûldür, zîrâ عَجَبٌ [‘aceb]in mefhûmunda hafiyyü’s-sebeb olan ve me’lûf ve ma’lûm olmayan şey’-i garîbi gördükte isti’zâm ve istigrâb ve istihsân eylemek olmakla Bârî-i zü’l-celâle isnâdı gayr-i mümkin olmağın muhabbet gibi gâyetî i’tibâr ile rızâya mahmûl olur. Kâle’ş-şârih ve minhu’l-hadîsu: “عَجِبَ رَبُّكُمْ مِنْ شَابٍّ لَيْسَ لَهُ صَبْوَةٌ” أَيْ رَضِيَ مِنْهُ Ve ba’zı mahalde عَظُمَ ذَلِكَ وَكَبُرَ لَدَيْهِ تَعَالَى ile müfesserdir. Ve ba’zı mahalde inkâr ile ve ba’zı yerde يُقَالُ لَهُ عَجِبْتُ مِنْهُ te’vîlleriyle mü’evvel olur. Ve عَجَبٌ ['Aceb] Esmâ-i ricâldendir: Ahmed b. Sa’îd el-Bekrî şuhire bi-İbn 'Aceb ve Sa’îd b. 'Aceb muhaddislerdir.

Şârihin beyânına göre عُصْعُصٌ [‘us’us] dedikleri hurde kemik olacaktır ki fâtiha-i hilkat ve hâtime-i fenâ’ vü ma’dûmiyyetidir; دَوَابُّ [devâbb] kısmında عَسِيبٌ [‘asîb] derler. İşbu “كُلُّ ابْنِ آدَمَ يَبْلَى إِلاَّ الْعَجْبَ” hadîsi üzere cemî’-i a’dâ-yı insânî çürüyüp hâksâr olacaktır, illâ o kemik 'alâ-hâlihi kalır. İntehâ. Ve عَجْبٌ ['acb] Her nesnenin kuyruk dibi gibi çak mu’ahhar ve müntehâsına ıtlâk olunur. Ve bir kabîle adıdır.

iz. ar. cm: a‘câb. Şaşma, şaşakalma, taaccüb, hayret: acebde kaldım. ≡ sıf. [müzekkeriyle müennesi bir] acîb, garip, şaşacak, tuhaf: ne aceb iş! ≡ h. Acaba, âyâ: yarın bayram mı aceb? ir.

(a. i.) : acaba, hayret, gariplik, şaşılacak şey.

iz. ar. Hod-binlik, mağrûrluk, hodpesendlik, kibr ü gurûr.

اَلْعُجْبُ [el-'ucb] ('ayn’ın zammıyla) Ahlâk-ı menhiyyeden zehv ve kibr ma’nâsınadır ki kendiyi görüp ve kendisini beğenmekten 'ibârettir; Fârisîde pindâr denir; yukâlu: بِهِ عُجْبٌ أَيْ زَهْوٌ وَكِبْرٌ Ve şol kimseye denir ki nisvân tâ’ifesiyle mücâleset ve mü’âneset eylemekten hoşlanıp pek mahzûz ola; 'alâ-kavlin zen-pâre olmakla mutlakan nisvândan hoşlanıp hazz eder ola. Bu ma’nâda 'ayn’ın harekât-ı selâsıyla lügattir; yukâlu: هُوَ عُجْبُ النِّسَاءِ مُثَلَّثَةٌ أَيْ يُعْجِبُهُ الْقُعُودُ مَعَ النِّسَاءِ أَوْ تُعْجَبُ النِّسَاءُ بِهِ Ve عُجْبٌ ['ucb] Bir nesneyi tanlamak hâletine denir ki ismdir; Fârisîde şigift derler. Bir nesneye ülf ve i’tiyâd olmadığından nâşî tab’a nekre ve garîb göründüğünden yâhûd fî-zâtihi pek hoş ve eltaf ve nâdirü’l-vücûd olduğundan tab’ın böyle şey olur mu diye inkâr ve istigrâbı hâletinden 'ibârettir.