3d. pers. sing. pret. of شدن şüden. 1. He or it was or has been; he is dead; he or it is gone. 2. Departure.

اَلشَّدُّ [eş-şedd] (şîn’in fethiyle) Seğirtmek, عَدْوٌ [‘adv] ma’nâsına; yukâlu: شَدَّ أَيْ عَدَا Ve شَدَّ [şedd] İrtifâ’ ma’nâsına da gelir; yukâlu: شَدَّ النَّهَارُ أَيِ ارْتَفَعَ Ve شَدٌّ [şedd] Kavî kılmak ma’nâsına dahi gelir; yukâlu: شَدَّ عَضُدَهُ أَيْ قَوَّاهُ Ve شَدٌّ [şedd] Mu’temedun 'aleyh ma’nâsına da gelir; yukâlu: شَدَّهُ أَيْ أَوْثَقَهُ يَشُدُّهُ وَيَشِدُّهُ مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ وَالثَّانِي وَهُوَ مِنَ النَّوَادِرِ Ferrâ eyitti: Şol fi’l ki فَعَلْتُ vezni üzeredir muzâ’aftan fi’l-i lâzım olursa muzâri’i meksûrü’l-'ayn’dır عَفَفْتُ ve أَعِفُّ gibi. Ve eger müte’addî olursa رَدَدْتُ ve مَدَدْتُ gibi muzâri’i يَفْعُلُ gelir mazmûmu’l-‘ayn illâ üç kelime nâdir vâki’ olmuştur ki biri شَدَّهُ-يَشُدُّهُ-وَيَشِدُّهُ Ve biri dahi عَلَّهُ –يَعُلُّهُ-وَيَعِلُّهُ [Bu] عَلَلٌ ['alel]den ki عَلَلٌ ['alel] ikinci mertebede su içmeğe derler. Ve biri dahi نَمَّ-يَنِمُّ dur; yukâlu: نَمَّ الْحَدِيثَ يَنُمُّهُ وَيَنُمِّهُ Ve Ferrâ eyitt: Şol fi’l ki bu zikr olunana muhâlif gelir işitilmeyen fi’llerinden o kalîldir, aslı zammladır, illâ hemîn bir fi’l kesrile gelmiştir ammâ zamm şerîk olmaksızın ki o حَبَّهُ-يَحِبُّهُ dur.

iz. ar. 1. Kapama, bağlama, tıkama, bir tarîk veya mecra içinde bir hâil çekip ihtilâtı men etme: yolu, su yolunu, gaz borusunu sedd etti; bahçe kapısını sedd edecek. 2. [masdariyyet manasını mutazammın olmaksızın] bir yol ve mecra vesâireyi kapayıp ihtilâtı kesen hâil: o yola bir sedd çekti. 3. Sath-ı umûmiden yüksek olan satıh: tarla, bahçe, seddi; sed sed bir bahçe. 4. Mürûr ve tecâvüzü men ile istihkâm yerini tutmak üzere boyuna çekilen muhkem duvar: sedd-i İskender; sedd-i çin. 5. Yağmur sularını zirâatte kullanmak maksadıyla biriktirmek üzere iki dağ arasına çekilen duvar: kavm-i Ad sedler ve bendlerle yağmur sularını biriktirirlerdi. 6. Derbent ve rıhtım duvarı: seddü’l-bahr. 7. mc. Hâil, mâni, engel: mesâvî-i ahlâka bir sedd çekmeli; ilm, fakra karşı bir sedd-i âhenîndir (demirden bir seddir).

vn. & s. 1. A making hard, firm, or tight. 2. A strengthening. 3. A reduplicating a consonant in pronunciation. 4. A running with all one’s might, rushing; a run, a rush. 5. A making an assault; an attack onset. 6. A being or becoming vehe-ment; vehemence. 7. s. The orthographical mark teshdid. (ّ).

i. fa. Gitme, gidiş, zehâb: آمد شد âmed-şüd = gelip gitme, iyâb ü zehâb.

büyük ve dâimi istihkâmlar; خفيفه استحكامات istihkâmât-ı hafife

(f. fi. i.) : gitti, geçti; gitme, gidiş, [cfâimâ “âmed” kelimesiyle birlikte kullanılır] . Amed şüd; Âmed ü şüd : geldi gitti; gelip gitme.

(a. i.) : 1) sıkı bağlama, sıkı bağlanma, sıkma.

Şiddetli olmak, kuvvetli olmak, daraltmak, bağlamak, çekmek, sıkılaştırmak, iliştirmek, asılmak, sıkmak, tutturmak, çekiştirmek, germek, (giysi) iliklemek, sürümek, gerginleştirmek, sürüklemek, sert olmak vd.anlamlar.

vulg. şed, şet, (from the A), s. A special kind of waist-belt worn by masters of trades, etc.; especially, a barber’s waist-belt.