(a. i.) : 1) kalkındırma, yüceltme. 2) yukarı kaldırma. 3) lağvetme, kaldırma, hükümsüz bırakma. 4) arapça bir kelimenin sonunu ötreli okuma. ref-i cidal, i niza’ : çekişmiye, kavgaya son verme. ref’-i zevâid : hek. yaranın çürük etlerini yoketme.

ل sunmak, الى teslim etmek, kaldırmak, yükseltmek, yüceltmek. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; terfi ettirmek, عن kurtarmak, الى iradesine bırakmak, الى takdim etmek, الى arz etmek, (direk) dikmek, (örn. yasağı) kaldırmak, (yanlışı) düzeltmek, artmak, bina etmek, (haberi, had) merfu kılmak, asıl sahibine isnad etmek (had.), çoğalmak, inşa etmek, defetmek, (kelimeyi) merfu yapmak, gelişmek, kurmak, ortadan kaldırmak, الْحِصَارَ ablukayı kaldırdı, büyümek, tesis etmek, uzaklaştırmak, الحَظْر ambargoyu kaldırdı, verimli olmak, yapmak, çıkarmak, الخِلاَفَ اِلَى المَحْكَمَة anlaşmazlığı mahkemeye götürdü, dikmek, ihraç etmek, hariç tutmak, atmak, bertaraf etmek, elimine etmek.

Kaldırmak, yükseltmek, bayram yapmak, rütbesini yükseltmek, terfi ettirmek. Az kullanılan anlamları ise şunlardır; kutlamak, inceltmek, güzelleştirmek, ayağa kaldırmak, zarifleştirmek, ilerletmek, kıymetini artırmak, kalitesini yükseltmek, geçirmek, terakki ettirmek, eğirip ince ip şekline getirmek, burmak.

Yükselmek, güzelleşmek, yücelmek, zarifleşmek.

[edil.] (ل) görünmek, görünmek, gözünün önüne gelmek.

iz. ar. 1. Kaldırma, yükseltme, yukarıya çıkarma, i‘lâ: ref‘-i livâ, ref-i sadâ etmek. 2. Kaldırma, lağv ve feshetme: o usûlü refettiler. 3. Nez‘: rütbesini refettiler. 4. ed. [nahv-i Arabide] İ‘râb denilen ismin ahvâl-i erbaasının birincisi ki ekseriya ضمه zamme veya (و vav) ve (ا elif) ile olur. ve bu hâlde bulunan isme merfu‘ denilir. || rt. Bir adedin kuvvetini tezyîd etme.

vn. & s. 1. A raising, lifting, elevating. 2. An increasing the height of a thing. 3. A taking away or removing, removal, an annulling or suppressing. 4. A promoting, advancing in rank; promotion, advancement. 5. A carrying an adversary or a suit to a high functionary. 6. A tracing back a genealogy. 7. (Ar. gram.) A putting a noun into the nominative case, or a verb aorist into the indicative mood; or, a making a particle movent with the uturu vowel to its last consonant. 8. (arith.) A reducing a fraction.

اَلرَّفْعُ [er-ref’] (râ’nın fethi ve fâ’nın sükûnuyla) Kaldırmak; yukâlu: رَفَعْتُهُ مِنَ الْبَابِ الثَّالِثِ Ve رَفْعٌ [ref’] Mu’rebâtta zamm mesâbesinde olan harekettir mebniyyâtta. Ve bu ehl-i nahv ıstılâhıdır. Ve رَفْعٌ [ref’] Haber nakl etmeğe dahi derler; yukâlu: رَفَعَ فُلَانٌ عَلَى الْعَامِلِ رَفِيعَةً Ve fi’l-hadîsi: “كُلُّ رَافِعَةٍ رَفَعَتْ عَلَيْنَا مِنَ الْبَلَاغِ أَنِّي قَدْ حَرَّمْتُ الْمَدِينَةَ” Ya’nî “Her cemâ’at bizden haber nakl eder, siz dahi bizden bu haberi nakl edin ki o “أَنِّي قَدْ حَرَّمْتُ الْمَدِينَةَ” kavlidir ya’nî Medîne’nin eşcâr ve nebâtâtın kat’ından men’ ettim.” Ve رَفْعٌ [ref’] Ekini biçtikten sonra harman yerine nakl etmeğe dahi derler; yukâlu: رَفَعَ الْبَعِيرُ فِي السَّيْرِ إِذَا بَالَغَ Ve deveyi seyre kındırmağa dahi derler, müte’addî ve lâzım gelir. Ve رَفْعٌ [ref’] Bir nesneyi yakın getirmeğe dahi derler; ve minhu kavluhu ta’âlâ: ﴿وَفُرُشٍ مَرْفُوعَةٍ﴾ (الواقعة 34) أَيْ مُقَرَّبَةٍ لَهْمُ Ve min zâlike kavluhum: رَفَعْتُهُ إِلَى السُّلْطَانِVe ba’zılar eyitti: مَرْفُوعَة [merfû’at] مُكَرَّمَة [mukerremet] ma’nâsınadır ki maksûd ezvâc-ı mükerremâttır; “اَللهُ يَرْفَعُ مَنْ يَشَاءُ وَيَخْفِضُ مَنْ يَشَاءُ” dediklerinden me’hûzdur.

(رَ) [ ع. ] (مص م.)
۱- بالا بردن، برکشیدن.
۲- ترقی دادن.
۳- برطرف کردن.