(a. i. c. : ribâtât) : 1) bağ, ip. 2) sağlam yapi. a. konak han; tekke. 4) anat. (c. : erbita, rubut) sînirler. ribât-ı arîz : anat. enli bağ, fr. ligament large.

iz. ar. 1. Bağ, râbıta. n. 2. Metin bina. n. 3. Tekke ve kervansaray gibi gelip geçenlerin konmasına mahsus mevkûf binâ. || tş. A‘zâyı rabt eden bazı sinirler.

اَلرِّبَاطُ [er-ribât] (كِتَابٌ [kitâb] vezninde) Kendisiyle bir nesne bağlanacak şey’e denir ki bağ ta’bîr olunur. Cem’i رُبُطٌ [rubut] zammeteynle; yukâlu: رَبَطَهُ بِالرِّبَاطِ وَهُوَ مَا رُبِطَ بِهِ Ve رِبَاطٌ [ribât] Yüreğe ıtlâk olunur; رِبَاطٌ [ribât]-ı beden olduğu için ve minhu yukâlu: قَرَضَ فُلاَنٌ رِبَاطَهُ أَيْ فُؤَادَهُ إِذَا مَاتَ Ve فُؤَادٌ [fu’âd] ile gönül murâd eylemek dahi olur, eşyânın nefse irtibâtına vesîle olduğu için. Ve رِبَاطٌ [ribât] مُفَاعَلَةٌ [mufâ’alet]ten masdar olur; مُرَابَطَةٌ [murâbatat] gibi, bir işe müdâvemet eylemek ma’nâsına; yukâlu: رَابَطَ الْأَمْرَ مُرَابَطَةً وَرِبَاطًا إِذَا وَاظَبَ عَلَيْهِ Ve hâssaten düşman ağzında olan serhad ve derbend muhâfazasına mülâzemet eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: رَابَطَ الْجَيْشُ إِذَا لاَزَمُوا ثَغْرَ الْعَدُوِّ Ve رِبَاطٌ [ribât] At sürüsüne, 'alâ-kavlin beş re’s ve ondan ziyâdeye ıtlâk olunur, mâ-biha’l-murâbete olduğu için. Burada رِبَاطٌ [ribât] ismidir; yukâlu: لِفُلاَنٍ رِبَاطٌ أَيِ الْخَيْلُ أَوِ الْخَمْسُ مِنْهَا فَمَا فَوْقَهَا Ve رِبَاطٌ [ribât] Kârbân-sarâya ve tekkeye ve 'imârete ıtlâk olunur ki misâfirler için binâ kılınır, onda davarları bağlandığı için. Ve مُرَابَطَةٌ [murâbetat] serhadde iki düşman 'askerleri cenk ve kıtâle âmâde olarak birbirine mukâbil atlarını bağlamak ma’nâsınadır. Hattâ bu cihetten derbend ve serhadde 'asker eğlendiği yere ve ‘asker ikâmetine رِبَاطٌ [ribât] ıtlâk olunur; ve minhu kavluhu ta’âlâ: ﴿وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا﴾ أَيْ أَقِيمُوا عَلَى جِهَادِ عَدُوِّكُمْ بِالْحَرْبِ وَارْتِبَاطِ الْخَيْلِ أَوْ مَعْنَاهُ انْتِظَارُ الصَّلاَةِ بَعْدَ الصَّلاَةِ لِقَوْلِهِ عَلَيْهِ الصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ hفَذَلِكُمُ الرِّبَاطُh مَا نَصُّهُ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ hأَلاَ أَدُلُّكُمْ عَلَى مَا يَمْحُو اللهُ بِهِ الْخَطَايَا وَيَرْفَعُ بِهِ الدَّرَجَاتِh قَالُوا بَلَى يَا رَسُولَ اللهِ قَالَ hإِسْبَاغُ الْوُضُوءِ عَلَى الْمَكَارِهِ وَكَثْرَةُ الْخُطَا إِلَى الْمَسَاجِدِ وَانْتِظَارُ الصَّلاَةِ بَعْدَ الصَّلاَةِ فَذَلِكُمُ الرِّبَاطُ فَذَلِكُمُ الرِّبَاطُh Ya’nî Hazret-i Resûlullâh bir gün ashâba buyurdular ki “Sizleri mahv-ı zünûb u hatâyâ ve ref’-i derecâta vesîle olan ‘amele delâlet edeyim mi?” Onlar dahi niyâz ettiklerinde, “Zahmet ve meşakkati var iken isbâg-ı vudû’ edip ve mesâcide kesret-i tereddüd ve bir namâzdan sonra namâz-ı âhere muntazır olmağa müdâvemet eylemektir; işte bunlar, رِبَاطٌ [ribât]tır” buyurdular. Ya’nî cihâd fî-sebîlillâh menzilindedirler. Yâhûd burada رِبَاطٌ [ribât] bağ ma’nâsından me’hûzdur ki sâhibini ‘azâb ve ‘ikâbdan men’ eder demektir. Yâhûd me’âsî ve mehârimden men’ eder demek olur.

s. (pl. ربط) 1. A bond, baud, tie. 2. A surgical bandage. 3. A nerve or tendon. 4. The heart, mind or spirit. 5. (pl. also رباطات) An inn. 6. A convent for dervishes. 7. A college. 8. A poor-house. 9. A military station on a frontier. 10. A snare for game. 11. A love-charm. 12. Name of places. 13. The stationary point in the apparent course of a planet.

اَلرِّبَاطُ [er-ribât] (râ’nın kesriyle) Şol nesneye derler ki onunla kırba yâhûd davar yâ onun emsâli nesne bağlanır.

اَلرُّبُطُ [er-rubut] (zammeteynle) Cem’i, bağlar ma’nâsına. Ve رِبَاطٌ [ribât] Tuzağa dahi derler; yukâlu: قَطَعَ الظَّبْيُ رِبَاطَهُ أَيْ حُبَالَتَهُ ve yukâlu: جَاءَ فُلَانٌ وَقَدْ قَرَضَ رِبَاطَهُ إِذَا انْصَرَفَ مَجْهُولًا Ya’nî yorulmuşla 'avdet etse böyle derler. Ve رِبَاطٌ [ribât] ‘Adüvv cânibinde olan derbende mülâzemet etmeğe dahi derler. Ve رِبَاطٌ [ribât] Davar bağlamak için yapılan evdir. Ve رِبَاطُ الْخَيْلِ [ribâtu’l-hayl] davarı cem’ edip bir yere bağlamaktır. Ve ba’zılar eyitti: رِبَاطٌ [ribât] beş davara ve beşten ziyâdeye ıtlâk olunur; ve yukâlu: لِفُلَانٍ رِبَاطٌ مِنَ الْخَيْلِ كَمَا يُقَالُ تِلَادٌ ki تِلَادٌ [tilâd] davarın aslına ve damızlığına derler.