(a. i. c. : hutût) : 1) çizgi. 2) satır. 3) yol. 4) yazı. 5) pâdişâh yazısı, ferman, buyruk. 6) sıra, saf. 7) gemiler için hareket istikameti olarak belirtilen taraf. 8) geo. yalnız uzunluğu olan buut, * boyut. 9) gençlerde yeni terliyen bıyık veya sakal. 10) parmağın onikide biri olan bir ölçü.

iz. ar. cm. hutût. 1. Çizgi, çizik: bir hat çekmek, çizmek. 2. Yazı: hatt-ı ta‘lîk, hatt-ı sülüs, hüsn-i hat = güzel yazı: hüsn-i hat hocası. 3. Bir sıra ve çizgi sûretinde şey: demiryolu, telgraf hattı; hatt-ı kebîr = ana demiryolu: Anadolu hatt-ı kebîri. 4. Birçok noktaların sıralanmasından hâsıl olan çizgi: hatt-ı müstakîm, hatt-ı münhanî, hatt-ı amûdî, hatt-ı ufkî. 5. c. kürre-i arz harîtasında çizili bulunan tûl ve arz mefrûz çizgileri: hatt-ı istivâ, hatt-ı nısfü’nnehâr. 6. ar. gençlerde yeni çıkmaya başlayan bıyık ve sakal.

sıf. fa. [ar. خط hat = yazı. — fa. آوردن âverden = getirmek] Sakal ve bıyığı yeni bitmeye başlamış (genç).

اَلْخِطُّ [el-hitt] (hâ’nın kesriyle) Yağmur isâbet eylemeyen arza denir. Ve şol arza denir ki ona bir kimse nâzil olup kendiden mukaddem kimse nâzil olmamış ola; bedevîlerin ibtidâ yurt edindikleri arz olacaktır.

s. (pl. خطوط , اخطاط) 1. A stripe, a long mark, a scratch, a line. 2. A line of road. 3. A low, level seashore; especially, the shore of the Gulf of Bahreyn; also, name of an old seaport there. 4. Writing. 5. A variety of hand-writing; a style of writing. 6. An imperial mandate written or signed by the Sultan’s own hand. 7. A line in measure, the twelfth part of a Turkish inch. 8. Fresh-sprouting down on a youth’s cheek. 9. (mystics) The real; the world of apparent and hidden things; the nearest approach to God’s essence.

اَلْخَطُّ [el-hatt] (hâ’nın fethi ve tâ’nın teşdîdiyle) Çizi.

اَلْخُطُوطُ [el-hutût] (zammeteynle) Cem’i, çiziler ma’nâsına. Ve خَطٌّ [hatt] Yemâme’de bir mevzi’in ismidir ki ona خَطُّ هَجَرَ [hattu hecer] derler. Ona gönderler nisbet olunup رِمَاحٌ خَطِّيَّةٌ derler, zîrâ bilâd-ı Hind’den gönderler ona getirilip onda doğrulturlar. Ve خَطٌّ [hatt] Remmâlın kum üzerine çizi çizmesine dahi derler. Ve خَطٌّ [hatt] Kalemle yazı yazmağa dahi derler; yukâlu: خَطَّ بِالْقَلَمِ إِذَا كَتَبَ Ve خَطٌّ [hatt] Şakk ma’nâsına da gelir; yukâlu: مَا خَطَّ غُبَارَهُ أَيْ شَقَّهُ Ya’nî “Tozuna erişmedi.” Lâzımıyla ta’bîr olunur.