(a. i.) : ed. "mefâilün"den meyi atarak “fâilün” kelimesini “mef’ûlün” e çevirme, (bkz. : ahrem).

(f. s.) : 1) güleryüzlü, gönül açan; taze. 2) g. s. bir yazı sitili.

sıf. fa. 1. Sevinçli, mesrûr. 2. Müferrâh, dil-güşâ.

اَلْخَرْمُ [el-harm] (hâ’nın fethi ve râ’nın sükûnuyla) Bir nesnenin dikişini ve nigendesini söküp ayırmak ma’nâsınadır; yukâlu: خَرَمَ الْخَرَزَةَ خَرْمًا مِنَ الْبَابِ الثَّانِي إِذَا فَصَمَهَا Ve bir adamın burnunun direğini yarmak ma’nâsınadır; yukâlu: خَرَمَ فُلَانًا إِذَا شَقَّ وَتَرَةَ أَنْفِهِ Ve خَرْمٌ [harm] Dağın burnuna denir ki sivri çıkan ucundan 'ibârettir. Ve خَرْمٌ [harm] 'Arûziyyûn ıstılâhında fe’ûlun cüz’ünden fâ’nın yâhûd mefâ’îlun cüz’ünden mîm’in iskâtından 'ibârettir, pes fe’ûlun, 'ûlun kalmakla fa’lun cüz’üne nakl olunur ve mefâ’îlun, fâ’îlun kalmakla mef’ûlun cüz’üne nakl olunur. Ve خَرْمٌ [harm] 'illeti 'ârız olan beyte مَخْرُومٌ [mahrûm] ve أَخْرَمُ [ahrem] dediler. Ve خَرْمٌ [harm] kelimesinin cem’i خُرُومٌ [hurûm]dur, burada وَالْمِيمُ مِنْ مُفَاعَلَتُنْ nüshaları galattır.

اَلْخُرَّمُ [el-hurrem] (سُكَّرٌ [sukker] vezninde) Şecerin nebâtına denir ki murâd ağacın dalları ve budakları ve yapraklarıdır ki tâb u tarâvetli ola.Ve keder ve zahmetsiz hoş ve mülâyim dirliğe denir. ‘Alâ-kavlin خُرَّمٌ [hurrem] lafzı mu’arrebdir, ya’nî Fârisîden mu’arrebdir, lâkin Fârisîde mesrûr ve şâdân ma’nâsıyla mübeyyen olmakla zâhiren ma’nâ-yı mezbûr mecâz olur. Ve خُرَّمٌ [hurrem] hâfız huseyn b. İdrîs’in pederinin lakabıdır. Ve خُرَّمَةٌ [hurremet] lafzından cem’ olur ki böğrülceye şebîh bir nebât ismidir, levni benefsecî ve be-gâyet hoş-bû ve hoş-manzar olur. İstishâbı bâ’is-i muhabbet ve çiçeğinden tertîb olunan yağla iddihân zikr olunan muhabbet husûsunda nâfi’ ve 'adâveti dâfi’dir. Bu nebâtı müfredâtta erguvânî şebboy ile beyân ederler. Ve ba’zı müfredâtta Türkîde anasına dil döndüren ta’bîr ederler, bi-'aynihi fasulye kabı gibi, çiçekleri uzun uzun ve rengi gökçül mor olur, ucunda hurde bir sarıca tel gibi nesnesi olmakla onu lisân 'add edip gûyâ ki lisânı ensesine çekilmiş olur diye mersûmdur. Ve خُرَّمَةُ [hurremet] Fâris diyârında bir karye adıdır; Bâbek el-hurremî dedikleri Mecûsî-yi meşhûr oradandır. Mesfûr, Mu’tasım Halîfe zamânında zuhûr ve Mazdekiyye âyînini halka neşr eyledi, tenâsuh i’tikâdında olup ve nisvânda herkes müşterektir diye ibâhet-i nisâ ile katı vâfir fesâda bâ’is ve ekser-i bilâda müstevlî oldu. Ve hurremiyye dedikleri tâ’ife bunun kavmidir.

vn. A being partially mutilated in the nose.

s. A perforation; as, the eye of a needle, etc.

a. 1. Fresh, green, luxuriant. 2. Green with luxuriant verdure. 3. Happy, joyful. 4. Fortunate. 5. A proper name of men. 6. A name of the tenth month, and the eighth day of that month, in the ancient Zoroastrian year. 7. Name of a town in Persia.

اَلْخَرْمُ [el-harm] (hâ’nın fethi ve râ’nın sükûnuyla) Dağ burnu, enf-i cebel ma’nâsına. Ve خَرْمٌ [harm] Sahtiyânın dikişin sökmek; tekûlu: خَرَمْتُ الْخَرَزَ أَخْرِمُهُ مِنَ الْبَابِ الثَّانِي إِذَا أَثْأَيْتَهُ Ve إِثْآءٌ [is’â’] dikişi söküp gidermek. Ve خَرْمٌ [harm] Eksilmeğe dahi derler, naks ma’nâsına. Ve خَرْمٌ [harm] 'Udûl etmeğe dahi derler; yukâlu: مَا خَرَمَ الدَّلِيلُ عَنِ الطَّرِيقِ أَيْ مَا عَدَلَ