اَلْخَبِرُ [el-habir] (hâ’nın fethi ve bâ’nın kesriyle) Şol yerdir ki سِدْرٌ [sidr] bitire.

اَلْخَبْرُ [el-habr] (hâ’nın fethi ve bâ’nın sükûnuyla) Şol azık koyacak nesne ki 'azîm ola, tûşe-dân-ı büzürg ma’nâsına.

اَلْخِبْرُ [el-hibr] ve اَلْخِبْرَةُ [el-hibret] (hâ’ların kesri ve zammıyla) ve اَلْمَخْبَرَةُ [el-mahberet] (mîm’in ve bâ’nın fethiyle) ve اَلْمَخْبُرَةُ [el-mahburet] (mîm’in fethi ve râ’nın zammıyla) Bir nesneyi künh ve hakîkati üzere bilmek ma’nâsınadır; yukâlu: خَبِرَ الرَّجُلُ بِالشَّيْءِ وَخَبِرَهُ وَخَبَرَهُ خِبْرًا وَخِبْرَةً وَمَخْبَرَةً وَمَخْبُرَةً مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ وَالْأَوَّلِ إِذَا عَلِمَهُ يَعْنِي بِكُنْهِهِ وَحَقِيقَتِهِ Ve bunlar ism olarak isti’mâl olunur ve minhu tekûlu: لِي بِهِ خِبْرٌ وَخِبْرَةٌ وَمَخْبَرَةٌ وَمَخْبُرَةٌ أَيْ عِلْمٌ Ve tekûlu: لَأَخْبَرُنَّ خُبْرَكَ بِضَمِّ الْخَاءِ أَيْ لَأَعْلَمَنَّ عِلْمَكَ Ve خُبْرٌ [hubr] (hâ’nın zammıyla) ve خِبْرَةٌ [hibret] (hâ’nın kesriyle) Bir şey’i gereği gibi bilmek için yoklayıp sınamak ma’nâsınadır; yukâlu: خَبَرَهُ خُبْرًا وَخِبْرَةً مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا بَلاَهُ Ve minhu kavlu Ebi’d-Derdâ’ radıyallâhu ‘anhu: “وَجَدْتُ النَّاسَ اُخْبُرْ تَقْلَهْ” أَيْ وَجَدْتُهُمْ مَقُولاً فِيهِمْ هَذَا أَيْ مَا مِنْ أَحَدٍ إِلاَّ وَهُوَ مَسْخُوطُ الْفِعْلِ عِنْدَ الْخِبْرَةِ Gerçi mü’ellif kelâm-ı mezbûrun kâ’ilin sükût edip lâkin kütüb-i ehâdîste Ebu’d-Derdâ’ hazretlerine ma’züvv olmakla işâret olundu. Bunda أُخْبُرْ kelimesi emr-i hâzırdır, sûret-i emrde haberdir ve تَقْلَهُ kelimesi قَلْيٌ [kaly] lafzından müstakbeldir, meczûmdur. قَلْيٌ [kaly] bugz ma’nâsınadır ve hâ’ sektiyyedir, إِذَا خَبَرْتَهُمْ قَلَيْتَهُمْ sebkindedir. Nâsın pek bevâtın-ı ahvâline im’ân eyleme ki zîrâ hakâyık-ı ef’âl ve dekâyık-ı atvârlarına muttali’ olduğunda ekserî zâhirlerine küllî muhâlefet olmakla elbette onlara bugz ve 'adâvete mecbûr olacağın derkârdır, husûsan fî zemâninâ selâm verecek adam bulamazsın. Kendi nefsimiz dahi o makûledendir, 'asamenallâhu ta’âlâ ve tahherenâ min ednâsi’s-sum’ati ve’n-nifâki ve’r-riyâ’i. Ve خُبْرٌ [hubr] ve خِبْرَةٌ [hibret] Ta’âmı yağlı yapmak ma’nâsınadır; yukâlu: خَبَرَ الطَّعَامَ خُبْرًا وَخِبْرَةً إِذَا دَسَّمَهُ

اَلْخَبَرُ [el-haber] (fethateynle) Vâki’ oldu diye yâhûd olmadı diye bildirilen nesne.

s. 1. Knowledge, information. cognizance. 2. (pl. اخبار) A piece of information, a piece of news; tidings; a rumor. 3. (pl. as 2) A story, a narrative; an anecdote; a legend; especially, a tradition of some saying, act, or state of Muhammed. 4. (gmm. and logic) A predicate or attribute. 5. (philos.) A proposition, an indicative sentence. 6. The fame or mention of a person or thing.

اَلْهُبْرُ [el-hubr] (hâ’nın zammıyla) Keten tarantısına denir. Ve üzüm dânesine denir.

iz. ar. cm. ahbâr. 1. Bir vakanın teblîği, bir hâdiseden hâzır bulunmayanlara verilen ma‘lûmat, nebe’, peygâm, havâdis, asıl Türkçesi: salık: meydân-ı harpten haber gelmedi: o işten bize haber veren olmadı; bir şey olursa ben size haber ederim. [Nâci merhûm haksız olarak “etmek” fiiliyle isti‘mâlinin eskiyip metrûk olduğunu beyân ediyor.] 2. İlim, vukûf, malumat, bilgi: fenden, sanattan haberi yoktur; bu işten haberim olmadı. 3. Hadîs-i şerîf, Fahr-i Kâinât (s.a.v.) efendimizle sahâbe-i kirâmı vukûât ve mâcerâlarından ve mübârek kelâmlarından haber veren ilm-i şerîf: haberde vârid olmuştur. 4. D. nahvde mübtedâ ve müsned-i ileyh denilen bir isme isnâd olunan sıfat, müsned: “ﷲ اكبر Allâhü ekber” ve “Allah büyüktür” denildiğinde Allah mübteda ve ekber, büyük haberdir. 5. Ed. hadesin vukûunu beyân eden fiil veya cümle, mukâbili inşa.

(a. i. c. : ahbâr) : 1) son ve yeni havadis, bilgi. 2) ağızdan ağıza dolaşan söz. haber-i kâzib : yalan haber.

اَلْخَبَرُ [el-haber] (fethateynle) Peyâm ma’nâsınadır ki zikr olundu. Ve خَبَرٌ [haber] Masdar olur bir yerin خَبَارٌ [habâr]ı ya’nî sıçan delikleri çok olmak ma’nâsınadır; yukâlu: خَبِرَتِ الْأَرْضُ خَبَرًا مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا كَثُرَ خَبَارُهَا

s. (pl زبور) A writing; an inscription; a letter; a scripture.