(a. i.) : (bkz. : hayvan).

(a. i.) : 1) Canlılık , dirilik . 2) canlı şey . 3) insanı da içine alan bütün canlılar. 4) ahmak adam.

iz. ar. cm. حيوانات hayvânât. [ي ye’nin fethiyle dahi câiz olup, şiirde vezin iktizâ ettikte öyle kullanılır.] 1. Canlı şey, insanla beraber her zî-rûh: hayvân-ı berrî, hayvân-ı bahrî, hayvân-ı nâtık = insan; hayvânât-ı ehliye = sâhipli ve işe yarar hayvanlar. 2. İnsanın gayri olan idrâksiz canlı şey, behîme: o insan değil hayvandır: insanın hayvandan farkı mücerred akıl ve idrâkidir. 3. Yük kaldıran ve araba çeken ve binilen hayvan, beygir, ester, merkeb vesâire: hayvanlara yem vermek; hayvanları çayıra çıkarmak. 4. mc. akılsız ve idrâksiz insan, ahmâk: hayvan mısın? [bu mana ile sıfat gibi dahi kullanılır:] Hayvan herif. nebâtî = sünger gibi yarı nebât ve yarı hayvan olan bir sınıf mahlûkat.

iz. ar. Dirilik, sağlık, hayat, zindegî: آب حيوان âb-ı hayevân = âb-ı hayât.

اَلْحِيُّ [el-hiyy] (hâ’nın kesri ve yâ’nın teşdîdiyle) ve اَلْحَيَوَانُ [el-hayevân] (fetehâtla) ve اَلْحَيَاةُ [el-hayât] (hâ’nın fethiyle) ve اَلْحَيٰوةُ [el-hayât] (vâv’ın sükûnuyla ya’nî yâ’nın fethiyle ki vâv elif bedelidir, lâm-ı fi’l değildir; ehl-i Yemen صَلَاةٌ [salât] ve زَكَاةٌ [zekât] ve حَيَاةٌ [hayât] makûlesinde vâv ile resm ederler, Mushaf-ı İmâm’da dahi vâv ile mersûmdur, hemân üç mahalde elifle mersûmdur) Bunların mecmû’u da dirliğe denir ki mevt mukâbilidir; yukâlu: بِهِ حِيٌّ وَحَيَوَانٌ وَحَيَاةٌ وَحَيٰوةٌ أَيْ نَقِيضُ الْمَوْتِ

(from A. حیوان hayevân), s. 1. Life. 2. An animal. 3. (pl. حیوانات) A brute beast; especially, a beast of burden; more especially, a horse.

vulg. hayvân, s. 1. Life. 2. (pl. حیوانات) An animal.