iz. ar. cm. huzûz, huzûzât. 1. Hisse, behre, nasîb: hazz-ı vâfir. n. 2. Hoşlanma, hoşa gitme, lezzet-yâb olma: böyle sözlerden hazzetmem; kendisi dedikodudan hazzeder. 3. Sevinme, sürûr, şâdî, memnûniyet: haber-i sıhhatinizi alıp çok hazzettim.

Mü’ellif sevb-i ma’rûfla iktifâ eyleyip lâkin müştebih bir nesnedir. Nihâye’de bu resme mastûrdur ki bi-'ibârâtihi îrâd olundu: Ve fî hadîsi 'Alî radıyallâhu ‘anhu: hأَنَّهُ نَهَى عَنْ رُكُوبِ الْخَزِّ وَالْجُلُوسِ عَلَيْهِh اَلْخَزُّ اَلْمَعْرُوفُ أَوَّلاً ثِيَابٌ تُنْسَجُ مِنْ صُوفٍ وَإِبْرِيسَمٍ وَهِيَ مُبَاحَةٌ وَقَدْ لَبِسَهَا الصَّحَابَةُ وَالتَّابِعُونَ فَيَكُونُ النَّهْيُ عَنْهَا لِأَجْلِ التَّشَبُّهِ بِالْعَجَمِ وَزِيِّ الْمُتْرَفِينَ وَإِنْ أُرِيدَ بِالْخَزِّ اَلنَّوْعُ الْآخَرُ وَهُوَ الْمَعْمُولُ الْآنَ فَهُوَ حَرَامٌ لِأَنَّهُ جَمِيعُهُ مَعْمُولٌ مِنَ الْإِبْرِيسَمِ Ya’nî selefte خَزٌّ [hazz] dedikleri beyne’l-‘Arab bir sevb-i ma’rûftur ki yünden ve tiftikten ve ipekten ma’mûl olur idi ki arışı ipek ve argacı yünden yâhûd tiftikten idi. Hâlen argacı iplikten olana hilâlî ve kutnî ta’bîr olunur. O dahi bunlar gibi bir sevbdir, mübâh olmakla ashâb ve tâbi’ûn giyerler idi. Ba’dehu ‘Acem tâ’ifesine ve dünyâ muhteşemlerine teşebbüh hücnetine mebnî nehy sâdır oldu. Ve ikincisi arışı ve argacı ipek olandır ki sonradan ona dahi خَزٌّ [hazz] ıtlâk eylediler, bu harâmdır. Zemahşerî Mukaddimetü’l-Edeb’de nev’-i sânî ile beyân eylemiştir. Ve Misbâh’ın ve Mugrib’in beyânlarına göre خَزٌّ [hazz] asl bir cânver ismi olup ba’dehu onun tiftiğinden ma’mûl olan sevbe ıtlâk olundu. Ve Hidâye şerhi Nihâye’nin beyânına göre خَزٌّ [hazz] bir nev’ sevb ismidir ki arışı harîr ve argacı bahrî bir hayvânın tiftiğinden ma’mûl olur. Ve ‘İnâye’nin beyânına göre bir cânver ismi olup ba’dehu onun tiftiğinden masnû’ olan sevbe ıtlâk olundu, hattâ eskidikte tekrâr bozup müceddeden eğirip yine nesc olunur olduğu menkûldür. Hülâsa خَزٌّ [hazz] iki gûne kumaşa ıtlâk olunur: Biri erşi ve argacı ipek olandır ki bu harâmdır ve dîğeri vech-i mezkûr üzere ipek ile bir cânver-i bahrî tüyünden ma’mûl olandır ki bu helâldir. Ve o cânver-i bahrî deniz koyunu dedikleri hayvân olduğu tashîh-kerde-i mütercim-i hakîrdir. Ve o hayvân ba’zı enhârda meşhûdumuz olmuştur. Bu sûrette ondan ma’mûl sevb şâl nev’inden olur. Ve mü’ellif aşağıcada tavşan ismi olan خَزَزٌ [hazez]den müştak oldu diye bir mübhem kelâm dahi îrâd eylemiştir. Zâhiren hayvân-ı mezbûrun tüyü tavşana şebîh olduğundan yâhûd sevb-i ma’hûd tavşan tüyü gibi yumuşak olduğundan ona dahi خَزٌّ [hazz] ıtlâk olunduğunu murâd eylemiş ola. İnteha’l-kelâm. Ve خَزٌّ [hazz] Masdar olur, duvar üzere kimse sıyrılıp çıkmamak için tepesine dikenli çalı vaz’ eylemek ma’nâsına; yukâlu: خَزَّ الْحَائِطَ بِالشَّوْكِ خَزًّا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا وَضَعَ عَلَيْهِ لِئَلاَّ يُتَسَلَّقَ Ve 'adûları oka ve mızrağa dizmek ya’nî birbiri ardınca ok ile yâ mızrakla vurmak ma’nâsınadır; yukâlu: خَزَّهُ بِسَهْمِهِ أَوْ رُمْحِهِ إِذَا انْتَظَمَهُ وَطَعَنَهُ

s. (pl. حظوظ) 1. A share, lot, portion of something desirable. 2. Good fortune; prosperity; happiness; enjoyment.

vn. A being pleased, gratified, delighted; pleasure, gratification, delight.

اَلْحَظُّ [el-hazz] (hâ’nın fethi ve zâ’nın teşdîdiyle) Nasîb ve baht. Ve حَظٌّ [hazz] Baht sâhibine dahi ıtlâk olunur; yukâlu: مَا كُنْتَ ذَا حَظٍّ وَلَقَدْ حَظِظْتَ فَأَنْتَ حَظٌّ