(a. i. c. : hudûd) : 1) sınır, iki devlet toprağının birleştiği yer, kenar. 2) derece. 3) gerçek değer. 4) şerîatçe verilen ceza. 5) mant. bir * önermede konu ile * yüklemden her foiri, terim. 6) mat. cebirde tenasüp (* oran) veya muadeleyi (* denklem) meydana getiren kısĵmlardan her biri. 7) bir şeyin nihayeti, sonu.

(a. s.) : 1) denizden gelen gürültülü ses. 2) gürültü ile yıkılan. 3) gürültülü bir sesle çağıran.

اَلْهَادُّ [el-hâdd] (ism-i fâ’il bünyesiyle) Denizden gelen gürültülü savt-ı şedîde ıtlâk olunur; yukâlu: سَمِعَ أَهْلُ السَّاحِلِ هَادًّا مِنْ قِبَلِ الْبَحْرِ أَيْ صَوْتًا فِيهِ دَوِيٌّ Ve bu fi’l-asl ism-i fâ’ildir, ba’dehu savt-ı merkûmda ism olmuştur.

اَلْحَضُّ [el-hadd] (hâ’nın fethi ve dâd’ın teşdîdiyle) ve اَلْحُضُّ [el-hudd] (hâ’nın zammıyla) ve اَلْحِضِّيضَى [hiddîdâ] (حِثِّيثَى [hissîsâ] vezninde) ve اَلْحُضِّيضَى [el-huddîdâ] (hâ’nın zammıyla) Bir kimseyi bir işe teşvîkle kızdırıp kındırmak ma’nâsınadır; yukâlu: حَضَّهُ عَلَيْهِ حَضًّا وَحُضًّا وَحِضِّيضَى وَحُضِّيضَى مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا حَثَّهُ وَأَحْمَاهُ عَلَيْهِ Ve 'inde’l-ba’z hâ’nın zammıyla حُضٌّ [hudd] kelimesi ismdir, kındırmak ve kındırış demektir.

اَلْحُدُّ [el-hudd] (hâ’nın zammıyla) Bu dahi hayrdan mahrûm olana denir. Ümmehât-ı sâ’irede مَحْدُودٌ [mahdûd] mübâhât ve muharremâttan mahrûm ya’nî helâl ve harâmdan bî-behre olanla müfesserdir ki murâd efkar-ı fakîr demektir; cîm’le مَجْدُودٌ [mecdûd]un zıddıdır. Ve حُدٌّ [hudd] (hâ’nın zammıyla) مَحْدُودٌ [mahdûd]dan ahasstır ki mübâhâttan bî-behre demektir; yukâlu: رَجُلٌ مَحْدُودٌ وَحُدٌّ أَيْ مَحْرُومٌ وَمَمْنُوعٌ عَنِ الْخَيْرِ وَرَجُلٌ مَحْدُودٌ أَيْ عَنِ الشَّرِّ

s. (pl.حدود ) 1. A hindrance, obstacle, obstruction. 2. A prevention; a prohibition, interdict. 3. A restrictive or prohibitive law ordained by God. 4. (canon law) A deterrent, irremissible, definite punishment, of God’s ordinance, to follow the commission of any one of certain definite acts; as, the cutting of the right hand for a first act of stealing; a flogging with one hundred stripes for fornication; a stoning to death for adultery, etc. (The term is also sometimes loosely applied to the lex talionis and to indefinite floggings.) 5. An obstacle, partition, separation between two things. 6. A boundary, border, frontier. 7. A limit of moderation. 8. A legal or scientific definition. 9. An end, an extremity, a point, a margin. 10. A figurative point, degree; scope; incipient state or condition; time; age; place, rank. 11. An edge or point of a cutting instrument. 12. Sharpness, keenness. 13. Irascibility. 14. Vigor, energy, force, strength. 15. Sharpness, pungency to the taste, potency. 16. (astrol.) A certain definite limit or space in front and rear of the centre of each planet; also, a certain portion of each sign of the zodiac assigned to the influence of each of the five planets. 17. (logic) A term of a syllogism. 18. (mathematics) A term of an algebraical expression or of a proportion.

vn. 1. A preventing, restraining, or prohibiting. 2. A punishing in a canonical manner. 3. A circumscribing or limiting. 4. A defining. 5. A sharpening, a whetting. 6. A fixing the eye with intensity on an object. 7. A widow’s abstaining from personal adornment for the term of mourning.

اَلْحَدُّ [el-hadd] İki nesnenin beyninde mâni’ olan nesne. Ve mâni’ olmağa dahi derler. Ve حَدٌّ [hadd] Bir nesnenin alacasına dahi derler, şibh ma’nâsına. Ve حَدٌّ [hadd] Kuvvete dahi derler, بَأْسٌ [be’s] ma’nâsına. Ve şarâbın حَدٌّ [hadd]i şiddeti ve salâbetidir. Ve hiddet ve gazab ‘ârız olmağa dahi derler; yukâlu: حَدَّ يَحُدُّ حَدًّا مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ Ve حَدٌّ [hadd] Bir nesnenin müntehâsı ve müntehâsın bildirmeğe dahi derler; yukâlu: حَدَدْتُ الدَّارَ أَحُدُّهَا حَدًّا مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ Ve حَدٌّ [hadd] Hadd-i şer’î vurmağa dahi derler. Ve حَدٌّ [hadd] حَدٌّ [hadd] dedikleri bir işi tekrâr etmeden mâni’ olduğu içindir. Ve حَدٌّ [hadd] 'Avret zînetinden ve hınnâdan el çekmek, zevci vefât ettikten sonra; yukâlu: حَدَّتْ تَحُدُّ حِدَادًا