s. 1. (pl. حابس، احباس) A dam, weir. 2. (pl. حبوس) A prison, a place of confinement. 3. The boss or socket by which the suspensory ring and handle are attached to the body of an astrolabe.

vn. 1. A confining, an imprisoning; confinement, imprisonment. 2. A retaining within the body; retention. 3. A dedicating a thing in mortmain for pious uses.

اَلْخِبْسُ [el-hibs] (hâ’nın kesriyle) Deveye mahsûs olan susuzluklardan bir susuzluk ismidir.

اَلْخُبُثُ [el-hubus] (zammeteynle) ve اَلْخَبَائِثُ [el-habâ’is] hâ’nın fethiyle ki işbu “أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْخُبْثِ وَالْخَبَائِثِ” hadîsinde vârid oldular, murâd şeyâtîn tâ’ifesinin zükûr ve inâslarıdır; خُبْثٌ [hubs] خَبِيثٌ [habîs]in ve خَبَائِثُ [habâ’is] خَبِيثَةٌ [habîset]in cem’leridir.

اَلْحُبَّسُ [el-hubbes] (رُكَّعٌ [rukka’] vezninde) Bu dahi piyâdelere denir, رَجَّالَةٌ [reccâlet] ma’nâsına.

اَلْحَبْسُ [el-habs] (hâ’nın fethi ve bâ’nın sükûnuyla) ve اَلْمَحْبَسُ [el-mahbes] (مَقْعَدٌ [mak’ad] vezninde) Men’ eylemek ma’nasınadır ki alıkomak olacaktır; yukâlu: حَبَسَهُ حَبْسًا وَمَحْبَسًا مِنَ الْبَابِ الثَّانِي إِذَا مَنَعَهُ يَعْنِي ضِدُّ خَلاَّهُ Ve حَبْسٌ [habs] Şecâ’at ma’nâsınadır; yukâlu: بِهِ حَبْسٌ أَيْ شَجَاعَةٌ Ve bir mevzi’ yâhûd bir cebel adıdır; bunda hâ’nın kesriyle de zebân-zeddir. Ve büyük dağa denir. Ve guzât için fî sebîlillâh at vakf eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: حَبَسَ الْفَرَسَ إِذَا جَعَلَهُ مَوْقُوفًا فِي سَبِيلِ اللهِ تَعَالَى Ve yatacak firâşı çarşaf ile örtmek ma’nâsınadır; tekûlu: حَبَسْتُ الْفِرَاشَ بِالْمِحْبَسِ إِذَا سَتَرْتَهُ

iz. ar. 1. Bir mücrimi mücâzât niyetiyle veya davası görülünceye kadar kaçmamak için bir yere kapama, mahbese atma, tescîn: filânı hapsettiler, hapsolundu; beş ay müddetle hapsine karar verildi. 2. Tutma, zapt etme, koyuvermeme: idrârı çok hapsetmek iyi değildir. 3. İstifâde olunmayacak bir hâl ve mevki‘‘de bulundurma, beyhûde yere alıkoyma: bu kadar parayı boşuna hapsetmektense işletmek daha faydalıdır. 4. Kapalı bir yerde tutma, böyle bir yerde bekletme: geleceğinden söz vermiş olduğundan beni bütün gün evde hapsetti. ≡ tr. i. hapishâne, mahbes, zindan: hapse attılar, hapistedir. ≡ tr. sıf. Hapsolunmuş, mahpus: üç aydan beri hapistedir.

(a. i.) : hapis, alıkoyma, bir yere kapama, salıvermeme, bir yere kapayıp dışarı çıkarmama, hapishane. 2) tutma, zaptetme.

اَلْخَبْشُ [el-habş] (حَبْسٌ [habs] vezninde) Oradan buradan nesneleri biriktirip almak ma’nâsınadır; yukâlu. خَبَشَ الْأَشْيَاءَ مِن هَهُنَا وَهَهُنَا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا جَمَعَهَا وَتَنَاوَلَهَا

اَلْخُبْثُ [el-hubs] (hâ’nın zammıyla) ve اَلْخَبَاثَةُ [el-habâset] (حَدَاثَةٌ [hadâset] vezninde) ve اَلْخَبَاثِيَةُ [el-habâsiyet] (كَرَاهِيَةٌ [kerâhiyet] vezninde) Bir nesne خَبِيثٌ [habîs] olmak ma’nâsınadır; yukâlu: خَبُثَ الشَّيْءُ خُبْثًا وَخَبَاثَةً وَخَبَاثِيَةً مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا كَانَ خَبِيثًا Ve خُبْثٌ [hubs] (hâ’nın zammıyla) Bir kimse fürû-mâye ve dûbâracı ve şeytân ve mekkâr olmak ma’nâsınadır; yukâlu: خَبُثَ الرَّجُلُ خُبْثًا مِنَ الْبَابِ الْمَزْبُورِ إِذَا كَانَ رَدِيئًا خَبًّا