اَلْحِبَّةُ [el-hibbet] (hâ’nın kesriyle) Sahrâda biten tohumlardır ki kût olur kısmı değillerdir. Ve fi’l-hadîsi: “فَيَنْبُتُونَ كَمَا تَنْبُتُ الْحِبَّةُ فِي حَمِيلِ السَّيْلِ” Ya’nî sel götürdüğü toprakta biten dâne gibidir. Ve حَمِيلٌ [hamîl] hâ-i mühmele ile götürülmüş ma’nâsınadır. Cem’i اَلْحِبَبُ [el-hibeb] gelir hâ’nın kesri ve bâ’nın fethiyle.

اَلْحُبَّةُ [el-hubbet] (hâ’nın zammıyla) Mahabbet ma’nâsınadır; yukâlu: نَعَمْ وَحُبَّةً وَكَرَامَةً

اَلْحُبَّةُ [el-hubbet] (hâ’nın zammıyla) Mahbûb ma’nâsınadır, حِبٌّ [hibb] ve حُبَابٌ [hubâb] gibi. Ve şol nesneye denir ki onun sana verilmesini yâhûd kendi mâl ve mülkün olmasını sevip hoşlanır olasın. Ve حُبَّةٌ [hubbet] Muhabbet ma’nâsınadır. Ve üzüm çekirdeğine denir, tahfîfle حُبَةٌ [hubet] dahi denir. Ve habîbe ma’nâsınadır. Cem’i حُبَبٌ [hubeb] gelir صُرَدٌ [surad] vezninde.

اَلْحَبَّةُ [el-habbet] (hâ’nın fethiyle) Buğday ve buğdaya benzer nesnelerin dânesi; cem’i حُبُوبٌ [hubûb] gelir.

اَلْهُبَةُ [el-hubet] (hâ’nın zammıyla) أُهْبَةٌ [uhbet] ma’nâsınadır; yukâlu: أَخَذَ لِلسَّفَرِ أُهْبَتَهُ وَهُبَتَهُ أَيْ عُدَّتَهُ

اَلْخُبَّةُ [el-hubbet] (قُبَّةٌ [kubbet] vezninde) Su yığılacak yere denir. Ve bir mevzi’ adıdır. Ve derenin batnına denir, niteki خَبِيبَةٌ [habîbet] dahi denir.

اَلْحَبَّةُ [el-habbet] (hâ’nın ve bâ-yı müşeddedenin fethiyle) حَبٌّ [habb] kelimesinin vâhididir, buğday ve arpa ve sâ’ir gılâlin dânesine denir. Ve حَبٌّ [habb] ism-i cinstir. Cem’i حَبَّاتٌ [habbât] gelir ve حُبُوبٌ [hubûb] gelir hâ’nın zammıyla ve حُبَّانٌ [hubbân] gelir, تُمْرَانٌ [tumrân] gibi ki تَمْرٌ [temr]in cem’idir. Ve حَبَّةٌ [habbet] Hâcet ma’nâsınadır; tekûlu: مَا لِي فِيهِ حَبَّةٌ أَيْ حَاجَةٌ Ve bir hatun ismidir ki Manzûr nâm cinnî ona ta’aşşuk edip dâ’imâ mülâkat ve onun ta’lîmi üzere o hatun tabâbet eder idi. Ve حَبَّةٌ [habbet] Bir nesnenin bir kıt’asına denir. Ve حَبَّةٌ [habbet] Vezn-i ma’rûftur ki “م،ك،ك” mâddesinde mersûmdur. Orada beyânına göre bir dirhemin sümününün südüsü mikdârıdır ki bir dirhemin kırk sekiz cüz’ünden bir cüz’ olur. Ve حَبَّةُ [habbet] (harf-i ta’rîfsiz) Esâmîdendir: habbe b. Ba’kek ve habbe b. hâbis ashâbdandır. Ve habbe b. Ebî habbe ve habbe b. Muslim ve habbe b. Cuveyn el-'Urenî ve habbe b. Seleme tabi’îndendir. Ve Ebû Habbe el-Bedrî, 'alâ-kavlin savâb olan nûn’ladır ve Ebû habbe el-Mâzinî ve Ebû habbe b. 'Abd b. 'Amr ve Ebû habbe b. gaziyye ve 'Abdusselâm b. Ahmed b. habbe ve 'Abdulvahhâb b. Hibetullâh b. Ebî habbe muhaddisîndendir.

اَلْخَبَّةُ [el-habbet] (hâ’nın harekât-ı selâsıyla) Kumlarda olan yol yol uzun tarîkaya denir; 'alâ-kavlin sehâbda olan tarîkaya denir yâhûd 'isâbe ve kaşbastı gibi uzun hırkaya denir.

اَلْهِبَّةُ [el-hibbet] (hâ’nın kesriyle) Hâl ü şân ma’nâsınadır; yukâlu: إِنَّهُ لَحَسَنُ الْهِبَّةِ أَيِ الْحَالِ Ve bez ve mendil pâresine denir. Cem’i هِبَبٌ [hibeb] gelir, عِنَبٌ ['ineb] vezninde. Ve kılıcın darîbeye işleyip nâfiz ve kâr-ger olması hâletine denir;yukâlu: سَيْفٌ ذُو هِبَّةٍ أَيْ ذُو مَضَاءٍ Ve nüfûz ve sihr hengâmından bâki kalan bir sâ’at-i zamânîye denir. Ve zamândan bir müddet-i gayr-i mahdûdeye denir; tekûlu: عِشْنَا هِبَّةً مِنَ الدَّهْرِ أَيْ حِقْبَةً Ve işbu iki ma’nâ-yı ahîrde hâ’nın fethiyle de câ’izdir.

s. See حبە .