(a. i.) : köprü, (bkz. : pül, kantara, sırat).

iz. ar. Köprü, pül, kantara; جسر طائر cisr-i tâʼir = müteharrik köprü. [fr. pont-volant]

Gerçi mü’ellif قَنْطَرَةٌ [kantarat]ı dahi جَسْرٌ [cesr] ile ta’rîf eylemiştir, lâkin جَسْرٌ [cesr] isti’mâlde mutlaktır, gerek taştan ve tahtadan ve gerek düz ve gerek yüksek olsun. Ve قَنْطَرَةٌ [kantarat]ın mefhûmunda ihkâm ve irtifâ’ mu’teber olmakla taştan kemerli yüksek olanına mahsûstur. Meselâ nehr-i Tuna üzere kurdukları köprüye جَسْرٌ [cesr] denip قَنْطَرَةٌ [kantarat] denmez. Ve Zemahşerî جَسْرٌ [cesr]i küçük ve قَنْطَرَةٌ [kantarat]ı büyük köprü ile tefsîr eylemiştir. Ve ‘örf-i fukahâda haşeb ve elvâhtan ittihâz ve vaz’ ve ref’le mebnî olana جَسْرٌ [cesr] ve hacer ve âcürden mevzû’an ittihâz olunana قَنْطَرَةٌ [kantarat] ıtlâk olunur, niteki Nihâye-iHidâye’de meşrûhtur. Ve جَسْرٌ [cesr] 'Azîmü’l-heykel olan deveye ıtlâk olunur; mü’ennesi جَسْرَةٌ [cesret]tir hâ’yla. Ve bâlâ-bülend bahâdır adama ıtlâk olunur. Ve işlek yâhûd uzun erkek deveye ıtlâk olunur. Ve mutlakâ dahâmetli insân ve hayvâna ıtlâk olunur. Ve جَسْرٌ [Cesr] kudâ’a kabîlesinden bir cemâ’at adıdır. Ve Cesr b. 'Ule ve Cesr b. Şey’ullah ve Cesr b. Muhârib ve Cesr b. Temîm ki ricâl-i 'Arabdandır, cümlesi cîm’in fethiyledir. Ve Ebû Cisr el-Muhâribî ve Cisr b. Vehb ve hafîdi Cisr b. Zehrân ve Cisr b. Ferkad ve Cisr b. hasan ve Cisr b. 'Abdullâh el-Murâdî cîm’lerin kesriyledir, niteki ba’zı muhaddisîn kavlidir, lâkin savâb olan bunlar da cîm’in fethiyledir. Ve Cesre bint Decâce bir muhaddise kadındır, Hazret-i 'Â’işe’den rivâyet-i hadîs eylemiştir.

اَلْجَشْرُ [el-ceşr] (نَشْرٌ [neşr] vezninde) Davarı otlamak için otlağa çıkarmak ma’nâsınadır; yukâlu: جَشَرَ الدَّوَابَّ جَشْرًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا أَخْرَجَهَا لِلرَّعْيِ Ve at sürüsünü bedevî tâ’ifesi obanın önüne çıkarıp hemân oralıkta otlatmak ma’nâsınadır; yukâlu: جَشَرَ الْخَيْلَ إِذَا نَزَاهَا فَرَعَاهَا أَمَامَ بَيْتِهِ Ve bir nesneyi terk eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: جَشَرَ الشَّيْءَ إِذَا تَرَكَهُ

اَلْجِسْرُ [el-cisr] (cîm’in kesri ve sîn’in sükûnuyla) ve اَلْجَسْرُ [el-cesr] (cîm’in fethiyle) Köprüdür ki üzerinden mürûr ederler. Ve جَسْرٌ [cesr] (cîm’in fethiyle) Devenin ve gayrın büyüğüne dahi derler.

اَلْجِسْرُ [el-cisr] (cîm’in kesri ve sîn’in sükûnuyla) ve اَلْجَسْرُ [el-cesr] (cîm’in fethiyle) Köprüdür ki üzerinden mürûr ederler. Ve جَسْرٌ [cesr] (cîm’in fethiyle) Devenin ve gayrın büyüğüne dahi derler.