s. 1. (n. u. جدرە pl. اجدار) Swellings on the body, arising from disease or violence. 2. The tumor or abscess of sore throat. 3. A bud on a plant.

s. pl. of جدر .

اَلْجِدْرُ [el-cidr] (cîm’in kesriyle) Bir nebât adıdır. Müfredi جِدْرَةٌ [cidret]tir.

s. (pl. جدر , جدران) 1. A wall; a fence; also, a dam. 2. The low semi-circular wall that encloses a court on the north side of the Cubical House at Mekka.

اَلْجُدَرُ [el-cuder] (صُرَدٌ [surad] vezninde) Bu dahi gövdede zuhûr eden yumruya denir. Vâhidi جُدْرَةٌ [cudret]tir, غُرْفَةٌ [gurfet] ve غُرَفٌ [guref] gibi.

اَلْجَدْرُ [el-cedr] (cîm’in fethi ve dâl’ın sükûnuyla) ve اَلْجِدَارُ [el-cidâr] (كِتَابٌ [kitâb] vezninde) Duvara denir, حَائِطٌ [hâ’it] ma’nâsına. Cem’i جُدْرٌ [cudr] gelir, cîm’in zammı ve dâl’ın sükûnuyla muhaffeftir ve جُدُرٌ [cudur] gelir zammeteynle ve جُدْرَانٌ [cudrân] gelir cîm’in zammıyla. Şârihin beyânına göre جُدُرٌ [cudur] جِدَارٌ [cidâr]ın cem’idir, كِتَابٌ [kitâb] ve كُتُبٌ [kutub] gibi ve جُدْرَانٌ [cudrân] جَدْرٌ [cedr]in cem’idir, بَطْنٌ [batn] ve بُطْنَانٌ [butnân] gibi.

جَدَرُ [Ceder] (fethateynle) hims ile Selemiyye beyninde bir karye adıdır. Nisbetinde جَدَرِيٌّ [cederiyy] denir ve gayr-i kıyâs üzere جَيْدَرِيٌّ [ceyderiyy] denir, حَيْدَرِيٌّ [hayderiyy] gibi.

(a. i. cidâr’ın c.) : 1) duvarlar. 2) zarlar, ince deriler.

Mü’ellifin Basâ’ir’de beyânına göre جِدَارٌ [cidâr] ve حَائِطٌ [hâ’it] duvara denip lâkin جِدَارٌ [cidâr] nütüvv ve irtifâ’ ve حَائِطٌ [hâ’it] ihâta i’tibârıyladır. Ve جِدَارٌ [cidâr] mâddesinden ma’nâ-yı nütüvv i’tibârına mebnî جَدَرَ الشَّجَرُ derler, nohut gibi, hurde semeri zuhûr eyledikte. Kezâlik arzdan nâtî olan nebâta جَدْرٌ [cedr] ıtlâk olunur. Ve جُدَرِيُّ الصِّبْيَانِ [cuderiyyu’s-sibyân] dahi i’tibâr-ı mezkûr ile semer-i şecere teşbîh olunmuştur. Ve جَيْدَرٌ [ceyder] kasîre denir, جُدْرَانٌ [cudrân]dan müştaktır, tehekkümen bir harf ziyâde olunmuştur. Ve جَدِيرٌ [cedîr] müntehâ ma’nâsına müsta’meldir, bir şey’in cidâra intihâsı gibi, gûyâ ki o dahi müntehâdır, lâyık ve hakîk ma’nâsı buna mebnîdir. İntehâ. Ve جَدْرٌ [cedr] (بَدْرٌ [bedr] vezninde) Kumsala mahsûs bir nebât adıdır. Cem’i جُدُورٌ [cudûr]dur. Ve جَدْرٌ [cedr] hatîm-i Ka’be’ye ıtlâk olunur. Ve duvarın dibine denir. Ve duvarın bir cânibine denir. Ve جَدْرٌ [cedr] Masdar olur, çocuğun bedeninde çiçek çıkmak ve çocuk çiçek çıkarmak ma’nâlarına; yukâlu: جَدَرَ الْجُدَرِيُّ فِيهِ وَجُدِرَ الصَّبِيُّ عَلَى بِنَاءِ الْمَجْهُولِ وَيُشَدَّدُ فَهُوَ مَجْدُورٌ وَمُجَدَّرٌ Ve جَدْرٌ [cedr] Ağacın yemişi nohut gibi baş verip çıkmak ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: جَدَرَ الشَّجَرُ جَدْرًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا خَرَجَ ثَمَرُهُ كَالْحِمِّصِ Ve yerden nebâtın uçları جُدَرِيٌّ [cuderiyy] tarzında çıkmaya başlamak ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: جَدَرَ النَّبْتُ إِذَا طَلَعَتْ رُؤُوسُهُ كَأَنَّهُ الْجُدَرِيُّ Ve el kesret-i 'amelden kabarmak ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: جَدَرَتِ الْيَدُ إِذَا مَجَلَتْ Ve bir adamı bir şey’e lâyık ve çesbân kılmak ma’nâsınadır; yukâlu: جَدَرَ الرَّجُلَ لَهُ إِذَا جَعَلَهُ جَدِيرًا إِلَيْهِ Ve bir yere duvar çevirmek ma’nâsınadır; yukâlu: جَدَرَ الْجِدَارَ إِذَا حَوَّطَهُ Ve bir kimse duvarı siperlenip arkasında gizlenmek ma’nâsınadır; yukâlu: جَدَرَ الرَّجُلُ إِذَا تَوَارَى بِالْجِدَارِ

اَلْجُدُورُ [el-cudûr] (قُعُودٌ [ku’ûd] vezninde) Eşek boynunda ur yâhûd ısırık eseri olmak ma’nâsınadır; yukâlu: جَدَرَ الْحِمَارُ جُدُورًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا صَارَ فِي عُنُقِهِ جَدَرٌ