s. 1. Nature, disposition. 2. Origin, race, family.

(اِ.) = توژ: پوست درخت خدنگ.

اَلتُّوزُ [et-tûz] (tâ’nın zammıyla) Tabî’at ve huluk ve seciyyet ma’nâsınadır; yukâlu: لَهُ تُوزٌ حَسَنٌ أَيْ طَبِيعَةٌ وَخُلُقٌ Ve bir şecer adıdır. Ve asl ve bünyâd ma’nâsınadır; yukâlu: هُوَ مِنْ تُوزٍ كَرِيمٍ أَيْ أَصْلٍ Ve şol tahtaya denir ki çocuklar onunla كُجَّةٌ [kuccet] dedikleri la’ib oynarlar. Ve تُوزٌ [Tûz] Semîrâ’ ile Feyd beyninde bir mevzi’ adıdır; muhaddisînden Muhammed b. Mes’ûd et-Tûzî oraya mensûb olmak melhûzdur.

s. 1. Dust. 2. A powder. 3. Any thing very small like dust.

s. See طوز tuz.

اَلتَّوْزُ [et-tevz] (جَوْزٌ [cevz] vezninde) Galîz olmak ma’nâsınadır; yukâlu: تَازَ الشَّيْءُ يَتُوزُ تَوْزًا إِذَا غَلُظَ

i. 1. İnce un halinde toprak ki, rüzgârla havaya da kalkar, gubâr, rîg: toz toprak, toz duman; toz olmak; toz kalkmak. 2. Her şeyin incesi, un halinde bulunanı: saman tozu, şeker tozu, kuyumcu tozu. 3. sıf. ince toz halinde ilaç ki kağıt parçalarına sarılı olup ekseriya su ile yutulur, sefüf: her yarım saatte bir toz almalı. ≡ sıf. un halinde ince dövülmüş: toz şeker; toz ilaç.

i. 1. İnce un halinde toprak ki, rüzgârla havaya da kalkar, gubâr, rîg: toz toprak, toz duman; toz olmak; toz kalkmak. 2. Her şeyin incesi, un halinde bulunanı: saman tozu, şeker tozu, kuyumcu tozu. 3. sıf. ince toz halinde ilaç ki kağıt parçalarına sarılı olup ekseriya su ile yutulur, sefüf: her yarım saatte bir toz almalı. ≡ sıf. un halinde ince dövülmüş: toz şeker; toz ilaç.

i. [gubar demek olan toz’dan tefrîk için “ط tı” ile yazılması elzemdir.] 1. Esâsen deniz suyundan tebahhurla istihsâl olunan ve denizden münkalib bazı karalarda dahi maden hâlinde bulunan beyazımtırak bir maddei sulbe ki suda erir ve güzel bir lezzet vermekle, yemek için lâbüddür. Milh, nemek: deniz tuzu = denizden çıkarılanı; kaya tuzu = karada maden hâlinde çıkanı; Hacıbektaş tuzu = kaya tuzunun a‘lâsı. 2. Mevâdd-ı kimyeviyyeden bazı hamziyyât (ekşiler, kekreler ve kaleviyyâta da kül çeşidinden maddeler) lisan-ı avâmda tuz nâmı verilip, diğer bir isme izâfetle birbirlerinden tefrîk olunur: zac tuzu, kurşun tuzu, İngiliz tuzu. 3. mc. Tat, lezzet: sohbetinin hiç tadı tuzu yoktur.

vulg. toz (for دوز) A level spot.