d. Evet, hay hay. [Farisîden me’hûz olup şark cihetlerinde kullanılır.]

بِلِّيٌّ [billiyy] ve بِلِّيَّانٌ [billiyyân] (kesreteynle ve yâ’ların teşdîdiyle) ve بَلَّى [bellâ] (حَتَّى [hattâ] vezninde ve bâ’nın kesriyle câ’izdir) Bunlar pek ba’îd olmakla yeri nâ-na’lûm olmak makâmında isti’mâl olunur. Vech-i mezkûr üzere başını alıp yabana gidip nâbûd olmak ma’nâsına olan بُلُولٌ [bulûl] mâddesinden me’hûzdur; ve minhu yukâlu: هُوَ بِذِي بِلِّيٍّ وَذِي بِلِّيَّانٍ وَبِذِي بَلَّى أَيْ بَعِيدٌ حَتَّى لَا يُعْرَفَ Ve kanda olduğu ma’lûm değildir diyecek yerde هُوَ بِذِي بَلِيٍّ derler وَلِيٌّ [veliyy] vezninde bâ’nın kesriyle de câ’izdir ve ذِي بَلَيَانٍ [zî beleyân] derler fetehâtla ve yâ’nın tahfîfiyle ve ذِي بِلِيَّانٍ [zî biliyyân] derler kesreteynle ve yâ’nın teşdîdiyle ve بِذِي بِلٍّ derler bâ’nın kesriyle ve ذِي بِلَّيَانٍ denir bâ’nın kesri ve lâm-ı müşeddenin fethiyle ve ذِي بَلَّيَانٍ derler bâ’nın ve lâm-ı müşeddedenin fethiyle ve ذِي بَلْيَانٍ derler سَحْبَانُ [sahbân] vezninde kezâlik ذَهَبَ بِذِي هِلِّيَانٍ وَبِذِي بِلِّيَانٍ derler hâ’nın ve bâ’nın ve lâm-ı müşeddedenin kesriyle ve munsarıf ve gayr-i munsarıf olarak nerede olduğu ma’lûm değildir diyecek yerde ve 'inde’l-ba’z بِلِّيَّانٌ [billiyyân] bu’dun ‘alemidir. Bunların mecmû’u بُلُولٌ [bulûl]-ı mezkûr ma’nâsından me’hûz ve mutasarrıftır. ‘Alâ-kavlin بِلِّيَّانٌ [Billiyyân] verâ-i Yemen’de yâhûd a’mâl-i Hecer’den bir mevzi’ ismidir yâhûd rub’-ı meskûnun nihâyetine denir. Ve hâlid b. Velîd radıyallâhu 'anhu hazretlerinin أَمَّا وَابْنُ الْخَطَّابِ حَيٌّ فَلَا وَلَكِنْ ذَلِكَ إِذَا كَانَ النَّاسُ بِذِي بِلِّيٍّ بِكَسْرِ الْبَاءِ وَاللَّامِ وَالْيَاءِ الْمُشَدَّدَةِ وَذِي بِلَّى بِكَسْرِ الْبَاءِ وَفْتَحِ اللَّامِ الْمُشَدَّدَةِ وَالْقَصْرِ kavlinden murâd nâs müteferrik olup halîfesiz ve imâmsız kalmakla firak-ı muhtelife ve tavâ’if-i nâ-mü’telife olmağın birbirinden hissî yâ ma’nevî ba’îd olmalarıdır. Niteki vech-i mezkûr üzere her nesne ki ba’îd olup mahalli nâ-ma’lûm olsa هُوَ بِذِي بِلِّيٍّ وَذِي بِلَّى وَذِي بِلِّيَانٍ derler. Bu resme terkîblerde ذِي [zî] صَاحِبٌ [sâhib] ma’nâsına olup muktezâsına göre mekân yâhûd vakt-i mukaddere muzâf i’tibâr olunur; ve minhu إِذْهَبْ بِذِي تَسْلَمُ

اَلْبِلَى [el-bilâ] (bâ’nın kesri ve elifin kasrıyla) ve اَلْبَلَاءُ [el-belâ’] (bâ’nın fethi ve elifin meddiyle) Eskimek ma’nâsınadır; yukâlu: بَلِيَ الثَّوْبُ بِلًى وَبَلَاءً مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا خَلَقَ

اَلْبُلَّى [el-bullâ] (bâ’nın zammıyla رُبَّى [rubbâ] vezninde) Bu dahi ba’de’l-fakr ikbâl eden gınâya denir.

بَلَى [belâ] (bâ’nın fethi ve elifin kasrıyla) Tahkîk içindir, sanâ ilkâ olunan kelâmı îcâb etmekle, zîrâ بَلَى [belâ] kelimesinin mefâdı terk-i nefydir. Ve بَلَى [belâ] harftir, لَا kelimesinin nakîzi olduğundan ötürü ve Sîbeveyhi bu ma’nâya tasrîh için لَيْسَ بَلَى وَنَعَمْ اِسْمَيْنِ demiştir.