اَلْأَزَلُّ [el-ezell] (أَجَلُّ [ecell] vezninde) Cüst ve çâlâk ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: رَجُلٌ أَزَلُّ أَيْ سَرِيعٌ Ve kıçları ve kıynakları etsiz ve çelimsiz olan yâhûd pek etsiz ve çelimsiz olan adama denir ki aslâ uçkur tutmaz olur; yukâlu: رَجُلٌ أَزَلُّ أَيْ أَرْسَحُ أَيْ خَفِيفُ الْوَرِكَيْنِ أَوْ أَشَدُّ مِنْهُ Burada وَالْخَفِيفُ الْوَرِكَيْنِ kavli اَلْأَرْسَحُ kavline 'atf-ı tefsîrdir, اَلْأَشَجُّ nüshaları galat-ı mahzdır.

اَلْأَزْلُ [el-ezl] (hemzenin fethi ve zâ-yı mu’cemenin sükûnuyla) Darlık ve şiddet ve sahtî ma’nâsınadır ki ismdir. Ve masdar olur, ke-mâ se-yuzkeru; yukâlu: هُوَ فِي أَزْلٍ مِنَ الْعَيْشِ أَيْ ضِيقٍ وَشِدَّةٍ ve yukâlu: أَزْلٌ أَزِلٌ كَكَتِفٍ مُبَالَغَةً أَيْ شِدَّةٌ شَدِيدَةٌ Ve habs ve tevkîf eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: أَزَلَهُ أَزْلًا مِنَ الْبَابِ الثَّانِي إِذَا حَبَسَهُ Ve atın örkünü ve kösteğini kısaltıp salıvermek ma’nâsınadır; yukâlu: أَزَلَ الْفَرَسَ إِذَا قَصَّرَ حَبْلَهُ ثُمَّ سَيَّبَهُ Ve devâbb ve mevâşîyi havftan yâhûd kuraklıktan nâşî yabana çıkarmayıp obada alıkomak ma’nâsınadır; yukâlu: أَزَلُوا أَمْوَالَهُمْ إِذَا لَمْ يُخْرِجُوهَا إِلَى الْمَرْعَى خَوْفًا أَوْ جَدْبًا Ve bu ma’nâ zikr olunan 'umûmda dâhil iken mü’ellif tahsîs eylemiştir, gûyâ ki bunda ziyâde-i zîk u şiddet mutasavverdir. Ve darlığa ve kıtlığa uğramak ma’nâsınadır; yukâlu: أَزَلَ الرَّجُلُ إِذَا صَارَ فِي ضِيقٍ وَشِدَّةٍ