(f. i.) : 1) dal’ budat- (bkz : gusn)

(f. i. c. : şâhân) : 1) pâdişâh, (bkz. : husrev, pâdişâh, şeh, şehen-şâh). 2) Iran veya Efgan hükümdarı. 3) satranç taslarının en mühimi.

i. fa. cm: şâhân. [aslı hudâvend ve sâhip demektir.] 1. Hükümdâr, melik: şâh-ı cihân; şâh-ı cem-câh. 2. Bilhâssa İran şâhı: şehâmetlü şâh hazretleri. 3. Terkîbâtta baş, reîs, birinci manasını ifâde edip cinslerinin mümtâzı olan şeylere ıtlâk olunur: şâhrâh = büyük cadde; شاهباز şâhbâz = iri doğan; شاهسوار şâhsuvâr = pek mâhir binici; شاه طامار şâhdamar = büyük damar, şiryân vesâire. 4. Şatranc mührelerinden biri.

i. fa. cm: şâhân. [aslı hudâvend ve sâhip demektir.] 1. Hükümdâr, melik: şâh-ı cihân; şâh-ı cem-câh. 2. Bilhâssa İran şâhı: şehâmetlü şâh hazretleri. 3. Terkîbâtta baş, reîs, birinci manasını ifâde edip cinslerinin mümtâzı olan şeylere ıtlâk olunur: şâhrâh = büyük cadde; شاهباز şâhbâz = iri doğan; شاهسوار şâhsuvâr = pek mâhir binici; شاه طامار şâhdamar = büyük damar, şiryân vesâire. 4. Şatranc mührelerinden biri.

صَهْ [sah] (sâd’ın fethi ve hâ’nın sükûnuyla ve hâ’nın münevvenen kesriyle) Mütekellime kelime-i zecrdir, ya’nî tekellüm eden adama zecr ve âzâr ile sus ve hamûş ol ma’nâsınadır; yukâlu: تَكَلَّمَ فُلَانٌ فَقُلْتُ صَهْ وَهِيَ كَلِمَةُ زَجْرٍ لِلْمُتَكَلِّمِ أَيِ اسْكُتْ Mütercim der ki مَهْ [meh] gibi صَهْ [sah] dahi fi’l-asl masdar makâmına kâ’im savt olup ba’dehu ism-i fi’l-i emr olmuştur, tenkîri masdar-ı asliyyeti i’tibârıyladır. Şeyh Radî esmâ-i ef’âl bâbında tahkîk-i enîk eylemiştir.

s. 1. A branch, bough. 2. A fork, prong, arm of any thing. 3. A horn of a beast. 4. A drinking-horn; a powder-horn, a horn for blowing. 5. A lock of hair.

s. (pl. شاهان) 1. (in old parlance) A man, a baron. 2. A bridegroom. 3. A son-in-law. 4. A king, a monarch; especially, the king of Persia. 5. A title sometimes adopted by a dervish or saintly celebrity, or by petty chieftains. 6. (in compounds) Great or good of its kind.