(a. i.) : alma, kabul etme. (bkz. : ah iz).

iz. ar. Alma, sitâd, kabul, tesellüm: mektubunuzu ahz ettim: matlûbunu tamamıyla ahz etti. [“almak” demek elbette efsahdır.]

اَلأَخْذُ [el-ahz] (hemzenin fethi ve hâ-yı mu’cemenin sükûnuyla) ve اَلتَّأْخَاذُ [et-te’hâz] (تَذْكَارٌ [tezkâr] vezninde) Bir nesneyi almak ma’nâsınadır; yukâlu: أَخَذَهُ أَخْذًا وَتَأْخَاذًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا تَنَاوَلَهُ Mü’ellifin Basâ’ir’de beyânına göre أَخْذٌ [ahz] حَوْزُ الشَّيْءِ وَتَحْصِيلُهُ ma’nâsına mevzû’dur. Ve o gâh olur ki tenâvül cihetiyle olur ve ondan Fârisîde sitâden ve Türkîde almak ile ta’bîr olunur; yukâlu: أَخَذَهُ أَيْ تَنَاوَلَهُ Ve gâh olur ki kahr ve galebe cihetiyle olur ve ondan Fârisîde giriften ve Türkîde tutmak ile ta’bîr olunur; yukâlu: أَخَذَتْهُ الْحُمَّى Ve ma’ânî-i sâ’ire ki bunlardan münşa’ibedir, her biri bu iki aslı birer münâsebetle mutazammındır. İntehâ. Ve أَخْذٌ [ahz] Sîret ve tarîkat ma’nâsına müsta’meldir. Bunda مَأْخُوذٌ [me’hûz] ma’nâsınadır ki adamın tuttuğu seciyye ve tarîkat demektir; yukâlu: ذَهَبُوا وَمَنْ أَخَذَ أَخْذَهُمْ بِفَتْحِ الْهَمْزَةِ وَكَسْرِهَا وَرَفْعِ الذَّالِ وَنَصْبِهَا ve yukâlu: مَنْ أَخَذَهُ أَخْذَهُمْ وَيُكْسَرُ أَيْ مَنْ سَارَ بِسِيرَتِهِمْ وَتَخَلَّقُوا بِخَلاَئِقِهِمْ Ve أَخْذٌ [ahz] Bir adamı bagteten tutmak ma’nâsına isti’mâl olunur, mücrimi tutmak gibi; yukâlu: أَخَذَهُ إِذَا أَوْقَعَ بِهِ Ve işkence eylemek ma’nâsına müsta’meldir ki ma’nâ-yı mezbûrun lâzımıdır; yukâlu: أَخَذَهُ بِذَنْبِهِ أَيْ عَاقَبَهُ عَلَيْهِ

v. n. 1. A taking, whether seizing or receiving. 2. A taking (a town, etc.) by war. 3. A taking (a man) prisoner. 4. A learning (a thing, from a teacher). 5. A taking, catching (game, etc.).

اَلْأَخْذُ [el-ahz] (hemzenin fethi ve hâ’nın sükûnuyla) Bir nesneyi almak; yukâlu: أَخَذْتُ الشَّيْءَ آخُذُهُ أَخْذًا تَنَاوَلْتُهُ Ve أَخْذٌ [ahz] Sîret ma’nâsına da gelir; yukâlu: ذَهَبَ بَنُو فُلَانٍ وَمَنْ أَخَذَ أَخْذَهُمْ بِالنَّصْبِ أَيْ وَمَنْ سَارَ بِسِيرَتِهِمْ Ve İbnu’s-Sikkît: وَمَنْ أَخَذَ أَخْذُهُمْ rivâyet kıldı zâl’ın ref’iyle; ey: أَخَذَهُ أَخْذُهُمْ أَيْ سِيرَتَهُمْ