(f. a. b. i.) : defterin başında yazılı olan, en başta bulunan, en ileri geçen.

sıf. fa. [سر ser = baş.— دفتر defter = m.] Defterin başında mukayyed olan, en başta bulunan, en ileri geçen, cümleden mukaddem olan: ser-defter-i erbâb-ı hüner.

s. 1. A chancellor of the exchequer. 2. The head name on a list or roll.

(a. f. b. i.) : (bkz. : defter-i hâkanî). 

i. fa. Emlâk ve akar ve arâzî-i umûmiyyenin mukayyed bulunduğu ve ferağ ve intikâl ve vergi işlerine karışan dâire-i devlet, Defter-i Hâkânî, vergi emâneti; Defterhâne nâzırı = Defter-i Hâkânî emîni, vergi nâzırı.

s. 1. The office of the Rolls of the Exchequer. 2. The office of the archives at any public department.

s. The keeper of the Doomsday book of the empire.

The chief permanent officer of the Finance Department.

To make a catalogue or list, to register.

1. For a register to be filled. 2. For a sinner to have exceeded all limits.

deftere geçirme.

The register of actions kept by the recording angels.

yapılan iyilik ve kötülüklerin yazıldığı manevî defter. 

"büyük defter" : bir tüccarın vayâ bir müessesenin aylık ve bilanço hesaplarını veren ana defteri. 

günlük defter.

(defterin siyahlığı) : mec. dünyâda işlenen günahlar.

devletin mal, mülk ve arazî illeriyle uğraşan dâiresi, tapu ve kadastro, (bkz. : defter-hâne). 

1. The imperial record of the crownlands. 2. The office where real estate registers are kept.

The Great Imperial Ottoman Register, the Doomsday-book of the whole Ottoman territories.

(To fill up the register of one's deeds) To be a great sinner.

[Aslı: fa. ابرى ebrî = bulut renginde, ve daha doğrusu ç: ابره ebre = roba yüzü, kürk kabı] Hâre gibi dalgalı veya damarlı (kumaş kâğıt vesaire) ≡ i. Cüz’ ve <span class="koyu-turuncu">defter</span> kabı yapmak için kullanılan renkli kâğıt.

[Aslı: fa. ابرى ebrî = bulut renginde, ve daha doğrusu ç: ابره ebre = roba yüzü, kürk kabı] Hâre gibi dalgalı veya damarlı (kumaş kâğıt vesaire) ≡ i. Cüz’ ve <span class="koyu-turuncu">defter</span> kabı yapmak için kullanılan renkli kâğıt.

[Aslı: fa. ابرى ebrî = bulut renginde, ve daha doğrusu ç: ابره ebre = roba yüzü, kürk kabı] Hâre gibi dalgalı veya damarlı (kumaş kâğıt vesaire) ≡ i. Cüz’ ve <span class="koyu-turuncu">defter</span> kabı yapmak için kullanılan renkli kâğıt.

[Aslı: fa. ابرى ebrî = bulut renginde, ve daha doğrusu ç: ابره ebre = roba yüzü, kürk kabı] Hâre gibi dalgalı veya damarlı (kumaş kâğıt vesaire) ≡ i. Cüz’ ve <span class="koyu-turuncu">defter</span> kabı yapmak için kullanılan renkli kâğıt.

[Aslı: fa. ابرى ebrî = bulut renginde, ve daha doğrusu ç: ابره ebre = roba yüzü, kürk kabı] Hâre gibi dalgalı veya damarlı (kumaş kâğıt vesaire) ≡ i. Cüz’ ve <span class="koyu-turuncu">defter</span> kabı yapmak için kullanılan renkli kâğıt.

[Aslı: fa. ابرى ebrî = bulut renginde, ve daha doğrusu ç: ابره ebre = roba yüzü, kürk kabı] Hâre gibi dalgalı veya damarlı (kumaş kâğıt vesaire) ≡ i. Cüz’ ve <span class="koyu-turuncu">defter</span> kabı yapmak için kullanılan renkli kâğıt.

s. Vulgar for P. دفتر <span class="koyu-turuncu">defter,</span> q. v.

s. Vulgar for P. دفتر <span class="koyu-turuncu">defter,</span> q. v.

اَلْفُنْدَاقُ [el-fundâk] (fâ’nın zammıyla) Hisâb <span class="koyu-turuncu">defterine</span> denir; yukâlu: أَحْضَرَ الْفُنْدَاقَ أَیْ صَحِیفَةَ الْحِسَابِ Şârih der ki فُنْدَاقٌ [fundâk] rûznâmec dedikleridir ki erbâb-ı dîvân rûz-nâme ta'bîr ettikleri <span class="koyu-turuncu">defter</span> olacaktır.

اَلْفُنْدَاقُ [el-fundâk] (fâ’nın zammıyla) Hisâb <span class="koyu-turuncu">defterine</span> denir; yukâlu: أَحْضَرَ الْفُنْدَاقَ أَیْ صَحِیفَةَ الْحِسَابِ Şârih der ki فُنْدَاقٌ [fundâk] rûznâmec dedikleridir ki erbâb-ı dîvân rûz-nâme ta'bîr ettikleri <span class="koyu-turuncu">defter</span> olacaktır.

iz. ar. cm. cedâvil. 1. Tabîî veya sunî su arkı, kanal: Süveyş Cedveli. 2. Çizgi ve sıraları olan ve hânelere münkasım <span class="koyu-turuncu">defter</span> veya kâğıt: bir cetvel çizmek.

iz. ar. cm. cedâvil. 1. Tabîî veya sunî su arkı, kanal: Süveyş Cedveli. 2. Çizgi ve sıraları olan ve hânelere münkasım <span class="koyu-turuncu">defter</span> veya kâğıt: bir cetvel çizmek.

iz. ar. cm. cedâvil. 1. Tabîî veya sunî su arkı, kanal: Süveyş Cedveli. 2. Çizgi ve sıraları olan ve hânelere münkasım <span class="koyu-turuncu">defter</span> veya kâğıt: bir cetvel çizmek.

iz. ar. cm. cedâvil. 1. Tabîî veya sunî su arkı, kanal: Süveyş Cedveli. 2. Çizgi ve sıraları olan ve hânelere münkasım <span class="koyu-turuncu">defter</span> veya kâğıt: bir cetvel çizmek.

iz. ar. cm. cedâvil. 1. Tabîî veya sunî su arkı, kanal: Süveyş Cedveli. 2. Çizgi ve sıraları olan ve hânelere münkasım <span class="koyu-turuncu">defter</span> veya kâğıt: bir cetvel çizmek.

iz. ar. cm. cedâvil. 1. Tabîî veya sunî su arkı, kanal: Süveyş Cedveli. 2. Çizgi ve sıraları olan ve hânelere münkasım <span class="koyu-turuncu">defter</span> veya kâğıt: bir cetvel çizmek.

iz. ar. cm. cedâvil. 1. Tabîî veya sunî su arkı, kanal: Süveyş Cedveli. 2. Çizgi ve sıraları olan ve hânelere münkasım <span class="koyu-turuncu">defter</span> veya kâğıt: bir cetvel çizmek.

Under a title-deed delivered by the <span class="koyu-turuncu">Defter-Khane</span> authorities.

Under a title-deed delivered by the <span class="koyu-turuncu">Defter-Khane</span> authorities.

i. fa. [el demek olan “dest” ile “ور -ver” edâtından mürekkeptir. tarîb dahi olunarak Arabîde “dal”ı mazmûm okunur ve cem‘i “desâtîr” gelir.] 1. Hüküm ve nüfûzu cârî olan vezir: düstûr-i mükerrem, düstûr-i a‘zam. 2. Dîn-i Zerdüşt’ün reîs-i rûhânîsi ve pişvâsı. 3. Büyük <span class="koyu-turuncu">defter,</span> murassa‘ olan <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> kebîr. 4. Kâide-i esâsiye, bir ilim ve fende kavâidin tatbik olunduğu kâide-i külliye veya misâl-i umûmî: hesap, cebir düstûru. 5. Kavânîn-i Devlet-i Osmâniye’yi câmi‘ kitap, kavânin mecmuası. 6. Ruhsat, izin, mezûniyet. ≡ hd. destûr! = izin verin geçelim, müsâade edin, açılın. bu mana ile cin ve perilere hitâben dahi kullanılıp karanlıkta bir yere girileceği vakit destûr! denilir.

i. fa. [el demek olan “dest” ile “ور -ver” edâtından mürekkeptir. tarîb dahi olunarak Arabîde “dal”ı mazmûm okunur ve cem‘i “desâtîr” gelir.] 1. Hüküm ve nüfûzu cârî olan vezir: düstûr-i mükerrem, düstûr-i a‘zam. 2. Dîn-i Zerdüşt’ün reîs-i rûhânîsi ve pişvâsı. 3. Büyük <span class="koyu-turuncu">defter,</span> murassa‘ olan <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> kebîr. 4. Kâide-i esâsiye, bir ilim ve fende kavâidin tatbik olunduğu kâide-i külliye veya misâl-i umûmî: hesap, cebir düstûru. 5. Kavânîn-i Devlet-i Osmâniye’yi câmi‘ kitap, kavânin mecmuası. 6. Ruhsat, izin, mezûniyet. ≡ hd. destûr! = izin verin geçelim, müsâade edin, açılın. bu mana ile cin ve perilere hitâben dahi kullanılıp karanlıkta bir yere girileceği vakit destûr! denilir.

i. fa. [el demek olan “dest” ile “ور -ver” edâtından mürekkeptir. tarîb dahi olunarak Arabîde “dal”ı mazmûm okunur ve cem‘i “desâtîr” gelir.] 1. Hüküm ve nüfûzu cârî olan vezir: düstûr-i mükerrem, düstûr-i a‘zam. 2. Dîn-i Zerdüşt’ün reîs-i rûhânîsi ve pişvâsı. 3. Büyük <span class="koyu-turuncu">defter,</span> murassa‘ olan <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> kebîr. 4. Kâide-i esâsiye, bir ilim ve fende kavâidin tatbik olunduğu kâide-i külliye veya misâl-i umûmî: hesap, cebir düstûru. 5. Kavânîn-i Devlet-i Osmâniye’yi câmi‘ kitap, kavânin mecmuası. 6. Ruhsat, izin, mezûniyet. ≡ hd. destûr! = izin verin geçelim, müsâade edin, açılın. bu mana ile cin ve perilere hitâben dahi kullanılıp karanlıkta bir yere girileceği vakit destûr! denilir.

i. fa. [el demek olan “dest” ile “ور -ver” edâtından mürekkeptir. tarîb dahi olunarak Arabîde “dal”ı mazmûm okunur ve cem‘i “desâtîr” gelir.] 1. Hüküm ve nüfûzu cârî olan vezir: düstûr-i mükerrem, düstûr-i a‘zam. 2. Dîn-i Zerdüşt’ün reîs-i rûhânîsi ve pişvâsı. 3. Büyük <span class="koyu-turuncu">defter,</span> murassa‘ olan <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> kebîr. 4. Kâide-i esâsiye, bir ilim ve fende kavâidin tatbik olunduğu kâide-i külliye veya misâl-i umûmî: hesap, cebir düstûru. 5. Kavânîn-i Devlet-i Osmâniye’yi câmi‘ kitap, kavânin mecmuası. 6. Ruhsat, izin, mezûniyet. ≡ hd. destûr! = izin verin geçelim, müsâade edin, açılın. bu mana ile cin ve perilere hitâben dahi kullanılıp karanlıkta bir yere girileceği vakit destûr! denilir.

i. fa. [el demek olan “dest” ile “ور -ver” edâtından mürekkeptir. tarîb dahi olunarak Arabîde “dal”ı mazmûm okunur ve cem‘i “desâtîr” gelir.] 1. Hüküm ve nüfûzu cârî olan vezir: düstûr-i mükerrem, düstûr-i a‘zam. 2. Dîn-i Zerdüşt’ün reîs-i rûhânîsi ve pişvâsı. 3. Büyük <span class="koyu-turuncu">defter,</span> murassa‘ olan <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> kebîr. 4. Kâide-i esâsiye, bir ilim ve fende kavâidin tatbik olunduğu kâide-i külliye veya misâl-i umûmî: hesap, cebir düstûru. 5. Kavânîn-i Devlet-i Osmâniye’yi câmi‘ kitap, kavânin mecmuası. 6. Ruhsat, izin, mezûniyet. ≡ hd. destûr! = izin verin geçelim, müsâade edin, açılın. bu mana ile cin ve perilere hitâben dahi kullanılıp karanlıkta bir yere girileceği vakit destûr! denilir.

i. fa. [el demek olan “dest” ile “ور -ver” edâtından mürekkeptir. tarîb dahi olunarak Arabîde “dal”ı mazmûm okunur ve cem‘i “desâtîr” gelir.] 1. Hüküm ve nüfûzu cârî olan vezir: düstûr-i mükerrem, düstûr-i a‘zam. 2. Dîn-i Zerdüşt’ün reîs-i rûhânîsi ve pişvâsı. 3. Büyük <span class="koyu-turuncu">defter,</span> murassa‘ olan <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> kebîr. 4. Kâide-i esâsiye, bir ilim ve fende kavâidin tatbik olunduğu kâide-i külliye veya misâl-i umûmî: hesap, cebir düstûru. 5. Kavânîn-i Devlet-i Osmâniye’yi câmi‘ kitap, kavânin mecmuası. 6. Ruhsat, izin, mezûniyet. ≡ hd. destûr! = izin verin geçelim, müsâade edin, açılın. bu mana ile cin ve perilere hitâben dahi kullanılıp karanlıkta bir yere girileceği vakit destûr! denilir.

(a. f. b. i.) : matbaalarda kitap, <span class="koyu-turuncu">defter,</span> takvim gibi şeylerin ciltlendiği atölye.

(a. f. b. i.) : matbaalarda kitap, <span class="koyu-turuncu">defter,</span> takvim gibi şeylerin ciltlendiği atölye.

iz. ar. [fa. fihrist’den muarreb] ve: ( fihrist فهرست: i. fa. 1. Bir kitabın ebvâb ve fusûlünün sahife rakamlarını mübeyyin cetvel ki kitabın başına veya sonuna konur. fr. table des matiéres. 2. Bir kütüphânedeki kitapların veya bir mağazada bulunan eşyanın esâmîsini hâvî <span class="koyu-turuncu">defter,</span> fr. catologue. 3. Lokanta veya ziyâfet yemeklerinin esâmîsini hâvî pusula, fr. liste. || fihrist odası: Şûrâ-yı Devlet kararlarını kayt ve tescil eden kalem.

iz. ar. [fa. fihrist’den muarreb] ve: ( fihrist فهرست: i. fa. 1. Bir kitabın ebvâb ve fusûlünün sahife rakamlarını mübeyyin cetvel ki kitabın başına veya sonuna konur. fr. table des matiéres. 2. Bir kütüphânedeki kitapların veya bir mağazada bulunan eşyanın esâmîsini hâvî <span class="koyu-turuncu">defter,</span> fr. catologue. 3. Lokanta veya ziyâfet yemeklerinin esâmîsini hâvî pusula, fr. liste. || fihrist odası: Şûrâ-yı Devlet kararlarını kayt ve tescil eden kalem.

iz. ar. [fa. fihrist’den muarreb] ve: ( fihrist فهرست: i. fa. 1. Bir kitabın ebvâb ve fusûlünün sahife rakamlarını mübeyyin cetvel ki kitabın başına veya sonuna konur. fr. table des matiéres. 2. Bir kütüphânedeki kitapların veya bir mağazada bulunan eşyanın esâmîsini hâvî <span class="koyu-turuncu">defter,</span> fr. catologue. 3. Lokanta veya ziyâfet yemeklerinin esâmîsini hâvî pusula, fr. liste. || fihrist odası: Şûrâ-yı Devlet kararlarını kayt ve tescil eden kalem.

iz. ar. [fa. fihrist’den muarreb] ve: ( fihrist فهرست: i. fa. 1. Bir kitabın ebvâb ve fusûlünün sahife rakamlarını mübeyyin cetvel ki kitabın başına veya sonuna konur. fr. table des matiéres. 2. Bir kütüphânedeki kitapların veya bir mağazada bulunan eşyanın esâmîsini hâvî <span class="koyu-turuncu">defter,</span> fr. catologue. 3. Lokanta veya ziyâfet yemeklerinin esâmîsini hâvî pusula, fr. liste. || fihrist odası: Şûrâ-yı Devlet kararlarını kayt ve tescil eden kalem.

iz. ar. [fa. fihrist’den muarreb] ve: ( fihrist فهرست: i. fa. 1. Bir kitabın ebvâb ve fusûlünün sahife rakamlarını mübeyyin cetvel ki kitabın başına veya sonuna konur. fr. table des matiéres. 2. Bir kütüphânedeki kitapların veya bir mağazada bulunan eşyanın esâmîsini hâvî <span class="koyu-turuncu">defter,</span> fr. catologue. 3. Lokanta veya ziyâfet yemeklerinin esâmîsini hâvî pusula, fr. liste. || fihrist odası: Şûrâ-yı Devlet kararlarını kayt ve tescil eden kalem.

iz. ar. [fa. fihrist’den muarreb] ve: ( fihrist فهرست: i. fa. 1. Bir kitabın ebvâb ve fusûlünün sahife rakamlarını mübeyyin cetvel ki kitabın başına veya sonuna konur. fr. table des matiéres. 2. Bir kütüphânedeki kitapların veya bir mağazada bulunan eşyanın esâmîsini hâvî <span class="koyu-turuncu">defter,</span> fr. catologue. 3. Lokanta veya ziyâfet yemeklerinin esâmîsini hâvî pusula, fr. liste. || fihrist odası: Şûrâ-yı Devlet kararlarını kayt ve tescil eden kalem.

iz. ar. [fa. fihrist’den muarreb] ve: ( fihrist فهرست: i. fa. 1. Bir kitabın ebvâb ve fusûlünün sahife rakamlarını mübeyyin cetvel ki kitabın başına veya sonuna konur. fr. table des matiéres. 2. Bir kütüphânedeki kitapların veya bir mağazada bulunan eşyanın esâmîsini hâvî <span class="koyu-turuncu">defter,</span> fr. catologue. 3. Lokanta veya ziyâfet yemeklerinin esâmîsini hâvî pusula, fr. liste. || fihrist odası: Şûrâ-yı Devlet kararlarını kayt ve tescil eden kalem.

(f. i.) : [eskiden] Dîvân-ı hümâyûn ve <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> hâkanî kalemlerine devam ve hizmet etmeden ve hâcegândan olmadan yolunu bularak bu kalemlerden birinde ketebeden olduğuna dâir kayıtlarına şerh verilen kimse.

(f. i.) : [eskiden] Dîvân-ı hümâyûn ve <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> hâkanî kalemlerine devam ve hizmet etmeden ve hâcegândan olmadan yolunu bularak bu kalemlerden birinde ketebeden olduğuna dâir kayıtlarına şerh verilen kimse.

i. [aslı: طاپوق tapuk = inkıyâd, tebeiyyet] arâzî-i emîriyyenin tefvîzi esnâsında tefevvuz eden kimseden mîrînin aldığı muaccele ve memuru tarafından verilen senet. Tapu ile mutasarrıf olduğum arâzi [bâ-tapu dememeli]; tapu memuru = <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> hâkânî memuru ve tapu kâtibi.

i. [aslı: طاپوق tapuk = inkıyâd, tebeiyyet] arâzî-i emîriyyenin tefvîzi esnâsında tefevvuz eden kimseden mîrînin aldığı muaccele ve memuru tarafından verilen senet. Tapu ile mutasarrıf olduğum arâzi [bâ-tapu dememeli]; tapu memuru = <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> hâkânî memuru ve tapu kâtibi.

i. [aslı: طاپوق tapuk = inkıyâd, tebeiyyet] arâzî-i emîriyyenin tefvîzi esnâsında tefevvuz eden kimseden mîrînin aldığı muaccele ve memuru tarafından verilen senet. Tapu ile mutasarrıf olduğum arâzi [bâ-tapu dememeli]; tapu memuru = <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> hâkânî memuru ve tapu kâtibi.

i. [aslı: طاپوق tapuk = inkıyâd, tebeiyyet] arâzî-i emîriyyenin tefvîzi esnâsında tefevvuz eden kimseden mîrînin aldığı muaccele ve memuru tarafından verilen senet. Tapu ile mutasarrıf olduğum arâzi [bâ-tapu dememeli]; tapu memuru = <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> hâkânî memuru ve tapu kâtibi.

اَلْقَعَدُ [el-ka'ad] (fethateynle) havâric’e denir. İmâm 'Alî kerremallâhu vechehu hazretlerine nusretten ku'ûd ettiklerine mebnî ıtlâk olundu. Ve o tâ'ifenin re'y ve mezheblerine ittibâ' edene قَعَدِیٌّ [ka'adiyy] denir. Esâs’ta قَعَدٌ [ka'ad] havâric’den bir tâ'ife olmak üzere mersûmdur ki İmâm 'Alî’ye ne nusret ettiler ve ne muhârebe ettiler. Ve قَعَدٌ [ka'ad] <span class="koyu-turuncu">Defter</span> ve dîvân-ı selâtîn ü ümerâda ism ve resmleri olmayan ya'nî 'ulûfe-hâr ve muvazzaf olmayan cemâ'ate ıtlâk olunur ki sipâh ve 'askerî zümresinden hâric olanlardır; yukâlu: قَوْمٌ قَعَدٌ أَیْ لاَ دِیوَانَ لَهُمْ Ve harb ve kıtâle ve gazâ ve cihâda gitmeyen oturak zümresine ıtlâk olunur; yukâlu: قَوْمٌ قَعَدٌ أَیْ لاَ یَمْضُونَ إِلَى الْقِتَالِ Bunlarda قَعَدٌ [ka'ad] قَاعِدٌ [kâ'id]in cem'idir, خَدَمٌ [hadem] ve خَادِمٌ [hâdim] gibi. Ve قَعَدٌ [ka'ad] Müfred olur, insanın necis ve kâzûresine ıtlâk olunur. Ve devenin bilek kemiklerinde süstlük ve gevşeklik olmağa denir; yukâlu: فِی وَظِیفِ الْبَعِیرِ قَعَدٌ أَیِ اسْتِرْخَاءٌ

اَلْقَعَدُ [el-ka'ad] (fethateynle) havâric’e denir. İmâm 'Alî kerremallâhu vechehu hazretlerine nusretten ku'ûd ettiklerine mebnî ıtlâk olundu. Ve o tâ'ifenin re'y ve mezheblerine ittibâ' edene قَعَدِیٌّ [ka'adiyy] denir. Esâs’ta قَعَدٌ [ka'ad] havâric’den bir tâ'ife olmak üzere mersûmdur ki İmâm 'Alî’ye ne nusret ettiler ve ne muhârebe ettiler. Ve قَعَدٌ [ka'ad] <span class="koyu-turuncu">Defter</span> ve dîvân-ı selâtîn ü ümerâda ism ve resmleri olmayan ya'nî 'ulûfe-hâr ve muvazzaf olmayan cemâ'ate ıtlâk olunur ki sipâh ve 'askerî zümresinden hâric olanlardır; yukâlu: قَوْمٌ قَعَدٌ أَیْ لاَ دِیوَانَ لَهُمْ Ve harb ve kıtâle ve gazâ ve cihâda gitmeyen oturak zümresine ıtlâk olunur; yukâlu: قَوْمٌ قَعَدٌ أَیْ لاَ یَمْضُونَ إِلَى الْقِتَالِ Bunlarda قَعَدٌ [ka'ad] قَاعِدٌ [kâ'id]in cem'idir, خَدَمٌ [hadem] ve خَادِمٌ [hâdim] gibi. Ve قَعَدٌ [ka'ad] Müfred olur, insanın necis ve kâzûresine ıtlâk olunur. Ve devenin bilek kemiklerinde süstlük ve gevşeklik olmağa denir; yukâlu: فِی وَظِیفِ الْبَعِیرِ قَعَدٌ أَیِ اسْتِرْخَاءٌ

اَلْقَعَدُ [el-ka'ad] (fethateynle) havâric’e denir. İmâm 'Alî kerremallâhu vechehu hazretlerine nusretten ku'ûd ettiklerine mebnî ıtlâk olundu. Ve o tâ'ifenin re'y ve mezheblerine ittibâ' edene قَعَدِیٌّ [ka'adiyy] denir. Esâs’ta قَعَدٌ [ka'ad] havâric’den bir tâ'ife olmak üzere mersûmdur ki İmâm 'Alî’ye ne nusret ettiler ve ne muhârebe ettiler. Ve قَعَدٌ [ka'ad] <span class="koyu-turuncu">Defter</span> ve dîvân-ı selâtîn ü ümerâda ism ve resmleri olmayan ya'nî 'ulûfe-hâr ve muvazzaf olmayan cemâ'ate ıtlâk olunur ki sipâh ve 'askerî zümresinden hâric olanlardır; yukâlu: قَوْمٌ قَعَدٌ أَیْ لاَ دِیوَانَ لَهُمْ Ve harb ve kıtâle ve gazâ ve cihâda gitmeyen oturak zümresine ıtlâk olunur; yukâlu: قَوْمٌ قَعَدٌ أَیْ لاَ یَمْضُونَ إِلَى الْقِتَالِ Bunlarda قَعَدٌ [ka'ad] قَاعِدٌ [kâ'id]in cem'idir, خَدَمٌ [hadem] ve خَادِمٌ [hâdim] gibi. Ve قَعَدٌ [ka'ad] Müfred olur, insanın necis ve kâzûresine ıtlâk olunur. Ve devenin bilek kemiklerinde süstlük ve gevşeklik olmağa denir; yukâlu: فِی وَظِیفِ الْبَعِیرِ قَعَدٌ أَیِ اسْتِرْخَاءٌ

is. ar 1. Bir günlük iş için verilen ücret, gündelik: rençberin yevmiyyesi kaç kuruştur. 2. Her günkü masârif ve vâridâtı günü gününe yazmaya mahsus <span class="koyu-turuncu">defter,</span> jurnal: yevmiyyede mukayyet ise de ana <span class="koyu-turuncu">deftere</span> geçirilmemiştir.

is. ar 1. Bir günlük iş için verilen ücret, gündelik: rençberin yevmiyyesi kaç kuruştur. 2. Her günkü masârif ve vâridâtı günü gününe yazmaya mahsus <span class="koyu-turuncu">defter,</span> jurnal: yevmiyyede mukayyet ise de ana <span class="koyu-turuncu">deftere</span> geçirilmemiştir.

is. ar 1. Bir günlük iş için verilen ücret, gündelik: rençberin yevmiyyesi kaç kuruştur. 2. Her günkü masârif ve vâridâtı günü gününe yazmaya mahsus <span class="koyu-turuncu">defter,</span> jurnal: yevmiyyede mukayyet ise de ana <span class="koyu-turuncu">deftere</span> geçirilmemiştir.

is. ar 1. Bir günlük iş için verilen ücret, gündelik: rençberin yevmiyyesi kaç kuruştur. 2. Her günkü masârif ve vâridâtı günü gününe yazmaya mahsus <span class="koyu-turuncu">defter,</span> jurnal: yevmiyyede mukayyet ise de ana <span class="koyu-turuncu">deftere</span> geçirilmemiştir.

is. ar 1. Bir günlük iş için verilen ücret, gündelik: rençberin yevmiyyesi kaç kuruştur. 2. Her günkü masârif ve vâridâtı günü gününe yazmaya mahsus <span class="koyu-turuncu">defter,</span> jurnal: yevmiyyede mukayyet ise de ana <span class="koyu-turuncu">deftere</span> geçirilmemiştir.

sıf. fa. [سر ser = baş.— دفتر <span class="koyu-turuncu">defter</span> = m.] <span class="koyu-turuncu">Defterin</span> başında mukayyed olan, en başta bulunan, en ileri geçen, cümleden mukaddem olan: <span class="koyu-turuncu">ser-defter-i</span> erbâb-ı hüner.

sıf. fa. [سر ser = baş.— دفتر <span class="koyu-turuncu">defter</span> = m.] <span class="koyu-turuncu">Defterin</span> başında mukayyed olan, en başta bulunan, en ileri geçen, cümleden mukaddem olan: <span class="koyu-turuncu">ser-defter-i</span> erbâb-ı hüner.

sıf. fa. [سر ser = baş.— دفتر <span class="koyu-turuncu">defter</span> = m.] <span class="koyu-turuncu">Defterin</span> başında mukayyed olan, en başta bulunan, en ileri geçen, cümleden mukaddem olan: <span class="koyu-turuncu">ser-defter-i</span> erbâb-ı hüner.

sıf. fa. [سر ser = baş.— دفتر <span class="koyu-turuncu">defter</span> = m.] <span class="koyu-turuncu">Defterin</span> başında mukayyed olan, en başta bulunan, en ileri geçen, cümleden mukaddem olan: <span class="koyu-turuncu">ser-defter-i</span> erbâb-ı hüner.

sıf. fa. [سر ser = baş.— دفتر <span class="koyu-turuncu">defter</span> = m.] <span class="koyu-turuncu">Defterin</span> başında mukayyed olan, en başta bulunan, en ileri geçen, cümleden mukaddem olan: <span class="koyu-turuncu">ser-defter-i</span> erbâb-ı hüner.

iz. ar. cm: kuyûd. 1. Bağlama, rabt, bend: tavuğu ayağından, koçu boynuzundan kayd etmek. 2. Bağlayacak şey, bağ, bend, râbıta: ayağındaki kaydı kopardı; kuyûd-ı kaviyye ile mukayyed idi. 3. Yazılan veya vürûd eden muharrerât-ı resmiyye, ticâriyye vesâirenin hulâsa-i me’âliyle târih ve numaralarının <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna geçirilmesi: bu evrâkı kayd ettirdik. 4. Bu sûretle <span class="koyu-turuncu">deftere</span> geçirilen hulâsa, numara ve târih: o tezkirenin kaydı bulunamadı; kaydına mürâcaat etmeli; kaydını çıkarmalı; kuyûd-ı atîka. 5. Ta’mîm ve ıtlâk mukâbili olarak bir şeyin tahdîd ve tayîni, birtakım şerâit ile mukayyed olması: hiçbir kayd u şart beyân etmemiş; kendisi tazmînini bazı kuyûdla taahhüt etmiştir; بلا قيد و شرط bilâ kayd u şart = şartsız ve kayıtsız olarak, ale’l-ıtlâk: onun tekeffülü bir kaydla mukayyeddir. 6. Ehemmiyet verme, vazife edinme, umursanma, gâile: kendisi dünyada bir şeyi kayd etmiyor; şimdi oğlunu bir mektebe girdirmek kaydındadır; adam! Kayd etme. 7. Bir adamın askerliğe veya bir hizmete veyâhut bir mektep vesâireye kabulüyle isminin <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna geçirilmesi: oğlunuzu mektebe kayd ettirdiniz mi? Kendisi askere kayd olundu; daha kaydı icrâ olunmadı. 8. Ta’lîkât, havâşî: kayıtlı bir sarf kitabı buldum. 9. Bir cümle veya terkîbin eczâsından olarak mefhûmu tahdîd eden cüz: bir sözü yazarken kayıtlarını yerli yerine koymalı ki, mana-yı maksûdun gayri bir mana anlaşılmasın. 10. Marangoz işlerinde iki tahtayı birbirine rabt eden tahta: bu çekmece güzel yapılmış ama yan kayıtları sağlam değil.

iz. ar. cm: kuyûd. 1. Bağlama, rabt, bend: tavuğu ayağından, koçu boynuzundan kayd etmek. 2. Bağlayacak şey, bağ, bend, râbıta: ayağındaki kaydı kopardı; kuyûd-ı kaviyye ile mukayyed idi. 3. Yazılan veya vürûd eden muharrerât-ı resmiyye, ticâriyye vesâirenin hulâsa-i me’âliyle târih ve numaralarının <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna geçirilmesi: bu evrâkı kayd ettirdik. 4. Bu sûretle <span class="koyu-turuncu">deftere</span> geçirilen hulâsa, numara ve târih: o tezkirenin kaydı bulunamadı; kaydına mürâcaat etmeli; kaydını çıkarmalı; kuyûd-ı atîka. 5. Ta’mîm ve ıtlâk mukâbili olarak bir şeyin tahdîd ve tayîni, birtakım şerâit ile mukayyed olması: hiçbir kayd u şart beyân etmemiş; kendisi tazmînini bazı kuyûdla taahhüt etmiştir; بلا قيد و شرط bilâ kayd u şart = şartsız ve kayıtsız olarak, ale’l-ıtlâk: onun tekeffülü bir kaydla mukayyeddir. 6. Ehemmiyet verme, vazife edinme, umursanma, gâile: kendisi dünyada bir şeyi kayd etmiyor; şimdi oğlunu bir mektebe girdirmek kaydındadır; adam! Kayd etme. 7. Bir adamın askerliğe veya bir hizmete veyâhut bir mektep vesâireye kabulüyle isminin <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna geçirilmesi: oğlunuzu mektebe kayd ettirdiniz mi? Kendisi askere kayd olundu; daha kaydı icrâ olunmadı. 8. Ta’lîkât, havâşî: kayıtlı bir sarf kitabı buldum. 9. Bir cümle veya terkîbin eczâsından olarak mefhûmu tahdîd eden cüz: bir sözü yazarken kayıtlarını yerli yerine koymalı ki, mana-yı maksûdun gayri bir mana anlaşılmasın. 10. Marangoz işlerinde iki tahtayı birbirine rabt eden tahta: bu çekmece güzel yapılmış ama yan kayıtları sağlam değil.

iz. ar. cm: kuyûd. 1. Bağlama, rabt, bend: tavuğu ayağından, koçu boynuzundan kayd etmek. 2. Bağlayacak şey, bağ, bend, râbıta: ayağındaki kaydı kopardı; kuyûd-ı kaviyye ile mukayyed idi. 3. Yazılan veya vürûd eden muharrerât-ı resmiyye, ticâriyye vesâirenin hulâsa-i me’âliyle târih ve numaralarının <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna geçirilmesi: bu evrâkı kayd ettirdik. 4. Bu sûretle <span class="koyu-turuncu">deftere</span> geçirilen hulâsa, numara ve târih: o tezkirenin kaydı bulunamadı; kaydına mürâcaat etmeli; kaydını çıkarmalı; kuyûd-ı atîka. 5. Ta’mîm ve ıtlâk mukâbili olarak bir şeyin tahdîd ve tayîni, birtakım şerâit ile mukayyed olması: hiçbir kayd u şart beyân etmemiş; kendisi tazmînini bazı kuyûdla taahhüt etmiştir; بلا قيد و شرط bilâ kayd u şart = şartsız ve kayıtsız olarak, ale’l-ıtlâk: onun tekeffülü bir kaydla mukayyeddir. 6. Ehemmiyet verme, vazife edinme, umursanma, gâile: kendisi dünyada bir şeyi kayd etmiyor; şimdi oğlunu bir mektebe girdirmek kaydındadır; adam! Kayd etme. 7. Bir adamın askerliğe veya bir hizmete veyâhut bir mektep vesâireye kabulüyle isminin <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna geçirilmesi: oğlunuzu mektebe kayd ettirdiniz mi? Kendisi askere kayd olundu; daha kaydı icrâ olunmadı. 8. Ta’lîkât, havâşî: kayıtlı bir sarf kitabı buldum. 9. Bir cümle veya terkîbin eczâsından olarak mefhûmu tahdîd eden cüz: bir sözü yazarken kayıtlarını yerli yerine koymalı ki, mana-yı maksûdun gayri bir mana anlaşılmasın. 10. Marangoz işlerinde iki tahtayı birbirine rabt eden tahta: bu çekmece güzel yapılmış ama yan kayıtları sağlam değil.

iz. ar. cm: kuyûd. 1. Bağlama, rabt, bend: tavuğu ayağından, koçu boynuzundan kayd etmek. 2. Bağlayacak şey, bağ, bend, râbıta: ayağındaki kaydı kopardı; kuyûd-ı kaviyye ile mukayyed idi. 3. Yazılan veya vürûd eden muharrerât-ı resmiyye, ticâriyye vesâirenin hulâsa-i me’âliyle târih ve numaralarının <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna geçirilmesi: bu evrâkı kayd ettirdik. 4. Bu sûretle <span class="koyu-turuncu">deftere</span> geçirilen hulâsa, numara ve târih: o tezkirenin kaydı bulunamadı; kaydına mürâcaat etmeli; kaydını çıkarmalı; kuyûd-ı atîka. 5. Ta’mîm ve ıtlâk mukâbili olarak bir şeyin tahdîd ve tayîni, birtakım şerâit ile mukayyed olması: hiçbir kayd u şart beyân etmemiş; kendisi tazmînini bazı kuyûdla taahhüt etmiştir; بلا قيد و شرط bilâ kayd u şart = şartsız ve kayıtsız olarak, ale’l-ıtlâk: onun tekeffülü bir kaydla mukayyeddir. 6. Ehemmiyet verme, vazife edinme, umursanma, gâile: kendisi dünyada bir şeyi kayd etmiyor; şimdi oğlunu bir mektebe girdirmek kaydındadır; adam! Kayd etme. 7. Bir adamın askerliğe veya bir hizmete veyâhut bir mektep vesâireye kabulüyle isminin <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna geçirilmesi: oğlunuzu mektebe kayd ettirdiniz mi? Kendisi askere kayd olundu; daha kaydı icrâ olunmadı. 8. Ta’lîkât, havâşî: kayıtlı bir sarf kitabı buldum. 9. Bir cümle veya terkîbin eczâsından olarak mefhûmu tahdîd eden cüz: bir sözü yazarken kayıtlarını yerli yerine koymalı ki, mana-yı maksûdun gayri bir mana anlaşılmasın. 10. Marangoz işlerinde iki tahtayı birbirine rabt eden tahta: bu çekmece güzel yapılmış ama yan kayıtları sağlam değil.

iz. ar. cm: kuyûd. 1. Bağlama, rabt, bend: tavuğu ayağından, koçu boynuzundan kayd etmek. 2. Bağlayacak şey, bağ, bend, râbıta: ayağındaki kaydı kopardı; kuyûd-ı kaviyye ile mukayyed idi. 3. Yazılan veya vürûd eden muharrerât-ı resmiyye, ticâriyye vesâirenin hulâsa-i me’âliyle târih ve numaralarının <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna geçirilmesi: bu evrâkı kayd ettirdik. 4. Bu sûretle <span class="koyu-turuncu">deftere</span> geçirilen hulâsa, numara ve târih: o tezkirenin kaydı bulunamadı; kaydına mürâcaat etmeli; kaydını çıkarmalı; kuyûd-ı atîka. 5. Ta’mîm ve ıtlâk mukâbili olarak bir şeyin tahdîd ve tayîni, birtakım şerâit ile mukayyed olması: hiçbir kayd u şart beyân etmemiş; kendisi tazmînini bazı kuyûdla taahhüt etmiştir; بلا قيد و شرط bilâ kayd u şart = şartsız ve kayıtsız olarak, ale’l-ıtlâk: onun tekeffülü bir kaydla mukayyeddir. 6. Ehemmiyet verme, vazife edinme, umursanma, gâile: kendisi dünyada bir şeyi kayd etmiyor; şimdi oğlunu bir mektebe girdirmek kaydındadır; adam! Kayd etme. 7. Bir adamın askerliğe veya bir hizmete veyâhut bir mektep vesâireye kabulüyle isminin <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna geçirilmesi: oğlunuzu mektebe kayd ettirdiniz mi? Kendisi askere kayd olundu; daha kaydı icrâ olunmadı. 8. Ta’lîkât, havâşî: kayıtlı bir sarf kitabı buldum. 9. Bir cümle veya terkîbin eczâsından olarak mefhûmu tahdîd eden cüz: bir sözü yazarken kayıtlarını yerli yerine koymalı ki, mana-yı maksûdun gayri bir mana anlaşılmasın. 10. Marangoz işlerinde iki tahtayı birbirine rabt eden tahta: bu çekmece güzel yapılmış ama yan kayıtları sağlam değil.

iz. ar. cm: kuyûd. 1. Bağlama, rabt, bend: tavuğu ayağından, koçu boynuzundan kayd etmek. 2. Bağlayacak şey, bağ, bend, râbıta: ayağındaki kaydı kopardı; kuyûd-ı kaviyye ile mukayyed idi. 3. Yazılan veya vürûd eden muharrerât-ı resmiyye, ticâriyye vesâirenin hulâsa-i me’âliyle târih ve numaralarının <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna geçirilmesi: bu evrâkı kayd ettirdik. 4. Bu sûretle <span class="koyu-turuncu">deftere</span> geçirilen hulâsa, numara ve târih: o tezkirenin kaydı bulunamadı; kaydına mürâcaat etmeli; kaydını çıkarmalı; kuyûd-ı atîka. 5. Ta’mîm ve ıtlâk mukâbili olarak bir şeyin tahdîd ve tayîni, birtakım şerâit ile mukayyed olması: hiçbir kayd u şart beyân etmemiş; kendisi tazmînini bazı kuyûdla taahhüt etmiştir; بلا قيد و شرط bilâ kayd u şart = şartsız ve kayıtsız olarak, ale’l-ıtlâk: onun tekeffülü bir kaydla mukayyeddir. 6. Ehemmiyet verme, vazife edinme, umursanma, gâile: kendisi dünyada bir şeyi kayd etmiyor; şimdi oğlunu bir mektebe girdirmek kaydındadır; adam! Kayd etme. 7. Bir adamın askerliğe veya bir hizmete veyâhut bir mektep vesâireye kabulüyle isminin <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna geçirilmesi: oğlunuzu mektebe kayd ettirdiniz mi? Kendisi askere kayd olundu; daha kaydı icrâ olunmadı. 8. Ta’lîkât, havâşî: kayıtlı bir sarf kitabı buldum. 9. Bir cümle veya terkîbin eczâsından olarak mefhûmu tahdîd eden cüz: bir sözü yazarken kayıtlarını yerli yerine koymalı ki, mana-yı maksûdun gayri bir mana anlaşılmasın. 10. Marangoz işlerinde iki tahtayı birbirine rabt eden tahta: bu çekmece güzel yapılmış ama yan kayıtları sağlam değil.

sıf. h. 1. Esnâfa yakışır bir sûrette: esnâfça bir ömür sürüyor: esnâfça söyleyelim. 2. Esnâf sıra ve tertibiyle, esnâf hey’etiyle, esnâf beyninde: esnâfça gittik: esnâfça <span class="koyu-turuncu">defter</span> açıp iâne topladılar. || mc. Tasarruf ve iktisâda riâyet eyleyerek.

sıf. h. 1. Esnâfa yakışır bir sûrette: esnâfça bir ömür sürüyor: esnâfça söyleyelim. 2. Esnâf sıra ve tertibiyle, esnâf hey’etiyle, esnâf beyninde: esnâfça gittik: esnâfça <span class="koyu-turuncu">defter</span> açıp iâne topladılar. || mc. Tasarruf ve iktisâda riâyet eyleyerek.

اَلْخَرِیطَةُ [el-harîtat] (سَفِینَةٌ [sefînet] vezninde) Câme-dâna denir ki meşinden ve gayrıdan olup içine nesne konduktan sonra kulpları birbirine geçirilip bağlanır ola; <span class="koyu-turuncu">defter</span> ve papuç keseleri ve Tatar himyânçesi makûlesine de ıtlâk olunur.

اَلْخَرِیطَةُ [el-harîtat] (سَفِینَةٌ [sefînet] vezninde) Câme-dâna denir ki meşinden ve gayrıdan olup içine nesne konduktan sonra kulpları birbirine geçirilip bağlanır ola; <span class="koyu-turuncu">defter</span> ve papuç keseleri ve Tatar himyânçesi makûlesine de ıtlâk olunur.

sıf. 1. Elli kuruş vesâire kıymetinde olan: ellilik tütün 2. Elli aded veya parçadan mürekkep yahut elli şeyi hâvî olan: ellilik <span class="koyu-turuncu">defter</span> (elli yapraklı) 3. Elli yaşında olan: ellilik bir adam. ≡ i. 1. Elli adedi. 2. Elli kuruş veya para vesâire kıymetinde sikke: bir ellilik değer.

sıf. 1. Elli kuruş vesâire kıymetinde olan: ellilik tütün 2. Elli aded veya parçadan mürekkep yahut elli şeyi hâvî olan: ellilik <span class="koyu-turuncu">defter</span> (elli yapraklı) 3. Elli yaşında olan: ellilik bir adam. ≡ i. 1. Elli adedi. 2. Elli kuruş veya para vesâire kıymetinde sikke: bir ellilik değer.

sıf. 1. Elli kuruş vesâire kıymetinde olan: ellilik tütün 2. Elli aded veya parçadan mürekkep yahut elli şeyi hâvî olan: ellilik <span class="koyu-turuncu">defter</span> (elli yapraklı) 3. Elli yaşında olan: ellilik bir adam. ≡ i. 1. Elli adedi. 2. Elli kuruş veya para vesâire kıymetinde sikke: bir ellilik değer.

(a. f. b. i.) : (bkz. : <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> hâkanî). 

(a. f. b. i.) : (bkz. : <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> hâkanî). 

(a. f. b. i.) : (bkz. : <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> hâkanî). 

(a. f. b. i.) : (bkz. : <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> hâkanî). 

iz. ar. cm: aklâm. 1. Kamış, kasap, yerâ’a, nây. 2. Maruf bir nevi siyahımsı ve sert kamışın yazı yazmak üzere bir sûret-i mahsûsada yontulup açılmışı: kalem yontmak, açmak; kalemle yazı yazmak. 3. Ale’l-ıtlâk yazı yazan âlet: demir kalem, tüy kalem. 4. Maden, taş ve tahta üzerine hakk etmeye mahsus, çelikten ucu keskin âlet: madenci, taşçı hakkâk kalemi; kalemle hakk etmek. 5. Tülbent vesâire üzerine boya ile nakş etmeye mahsus ince fırça veya sivri tahta çöpü: kalem işi; kalem-kârî yemenî, yorgan yüzü. 6. Yazı nev’i, hatt: güzel kalemi vardır, ince kalem, kalın kalem. 7. Nakış, resim: karakalem = siyah nakış. 8. Devâir-i resmiyyenin kitâbet dâireleri, kâtiplerin ictimâ’ edip yazı yazdıkları oda: kaleme devam etmek; mektûbî, muhâsebe kalemi; aklâm efendileri; zâbıtân-ı aklâm. 9. Kalem biçiminde kesilmiş çöp ve çubuk: ağacın dallarını kalem yapmak, kalem kesmek. 10. Aşılanacak ağacın yabânîsi çatlağına idhâl olunmak üzere matlûb olan ağacın bir senelik budaklarından alınıp kalem gibi kesilmiş olan sap: ahlat ağacına armut kalemi aşılanır; bağı aşılamak için güzel kalemler bulmalı; kalem aşısı; aşı kalemi. 11. Çiçek illetine karşı aşılanacak çocuklara sürülecek cerâhatın mahfûz olduğu zıvana: çocukları aşılamak için taze kalem bulmalı. 12. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> veya pusûlada bir sırada ve bir rakamla yazılan şey: on beş kalem eşya aldık.

iz. ar. cm: aklâm. 1. Kamış, kasap, yerâ’a, nây. 2. Maruf bir nevi siyahımsı ve sert kamışın yazı yazmak üzere bir sûret-i mahsûsada yontulup açılmışı: kalem yontmak, açmak; kalemle yazı yazmak. 3. Ale’l-ıtlâk yazı yazan âlet: demir kalem, tüy kalem. 4. Maden, taş ve tahta üzerine hakk etmeye mahsus, çelikten ucu keskin âlet: madenci, taşçı hakkâk kalemi; kalemle hakk etmek. 5. Tülbent vesâire üzerine boya ile nakş etmeye mahsus ince fırça veya sivri tahta çöpü: kalem işi; kalem-kârî yemenî, yorgan yüzü. 6. Yazı nev’i, hatt: güzel kalemi vardır, ince kalem, kalın kalem. 7. Nakış, resim: karakalem = siyah nakış. 8. Devâir-i resmiyyenin kitâbet dâireleri, kâtiplerin ictimâ’ edip yazı yazdıkları oda: kaleme devam etmek; mektûbî, muhâsebe kalemi; aklâm efendileri; zâbıtân-ı aklâm. 9. Kalem biçiminde kesilmiş çöp ve çubuk: ağacın dallarını kalem yapmak, kalem kesmek. 10. Aşılanacak ağacın yabânîsi çatlağına idhâl olunmak üzere matlûb olan ağacın bir senelik budaklarından alınıp kalem gibi kesilmiş olan sap: ahlat ağacına armut kalemi aşılanır; bağı aşılamak için güzel kalemler bulmalı; kalem aşısı; aşı kalemi. 11. Çiçek illetine karşı aşılanacak çocuklara sürülecek cerâhatın mahfûz olduğu zıvana: çocukları aşılamak için taze kalem bulmalı. 12. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> veya pusûlada bir sırada ve bir rakamla yazılan şey: on beş kalem eşya aldık.

iz. ar. cm: aklâm. 1. Kamış, kasap, yerâ’a, nây. 2. Maruf bir nevi siyahımsı ve sert kamışın yazı yazmak üzere bir sûret-i mahsûsada yontulup açılmışı: kalem yontmak, açmak; kalemle yazı yazmak. 3. Ale’l-ıtlâk yazı yazan âlet: demir kalem, tüy kalem. 4. Maden, taş ve tahta üzerine hakk etmeye mahsus, çelikten ucu keskin âlet: madenci, taşçı hakkâk kalemi; kalemle hakk etmek. 5. Tülbent vesâire üzerine boya ile nakş etmeye mahsus ince fırça veya sivri tahta çöpü: kalem işi; kalem-kârî yemenî, yorgan yüzü. 6. Yazı nev’i, hatt: güzel kalemi vardır, ince kalem, kalın kalem. 7. Nakış, resim: karakalem = siyah nakış. 8. Devâir-i resmiyyenin kitâbet dâireleri, kâtiplerin ictimâ’ edip yazı yazdıkları oda: kaleme devam etmek; mektûbî, muhâsebe kalemi; aklâm efendileri; zâbıtân-ı aklâm. 9. Kalem biçiminde kesilmiş çöp ve çubuk: ağacın dallarını kalem yapmak, kalem kesmek. 10. Aşılanacak ağacın yabânîsi çatlağına idhâl olunmak üzere matlûb olan ağacın bir senelik budaklarından alınıp kalem gibi kesilmiş olan sap: ahlat ağacına armut kalemi aşılanır; bağı aşılamak için güzel kalemler bulmalı; kalem aşısı; aşı kalemi. 11. Çiçek illetine karşı aşılanacak çocuklara sürülecek cerâhatın mahfûz olduğu zıvana: çocukları aşılamak için taze kalem bulmalı. 12. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> veya pusûlada bir sırada ve bir rakamla yazılan şey: on beş kalem eşya aldık.

iz. ar. cm: aklâm. 1. Kamış, kasap, yerâ’a, nây. 2. Maruf bir nevi siyahımsı ve sert kamışın yazı yazmak üzere bir sûret-i mahsûsada yontulup açılmışı: kalem yontmak, açmak; kalemle yazı yazmak. 3. Ale’l-ıtlâk yazı yazan âlet: demir kalem, tüy kalem. 4. Maden, taş ve tahta üzerine hakk etmeye mahsus, çelikten ucu keskin âlet: madenci, taşçı hakkâk kalemi; kalemle hakk etmek. 5. Tülbent vesâire üzerine boya ile nakş etmeye mahsus ince fırça veya sivri tahta çöpü: kalem işi; kalem-kârî yemenî, yorgan yüzü. 6. Yazı nev’i, hatt: güzel kalemi vardır, ince kalem, kalın kalem. 7. Nakış, resim: karakalem = siyah nakış. 8. Devâir-i resmiyyenin kitâbet dâireleri, kâtiplerin ictimâ’ edip yazı yazdıkları oda: kaleme devam etmek; mektûbî, muhâsebe kalemi; aklâm efendileri; zâbıtân-ı aklâm. 9. Kalem biçiminde kesilmiş çöp ve çubuk: ağacın dallarını kalem yapmak, kalem kesmek. 10. Aşılanacak ağacın yabânîsi çatlağına idhâl olunmak üzere matlûb olan ağacın bir senelik budaklarından alınıp kalem gibi kesilmiş olan sap: ahlat ağacına armut kalemi aşılanır; bağı aşılamak için güzel kalemler bulmalı; kalem aşısı; aşı kalemi. 11. Çiçek illetine karşı aşılanacak çocuklara sürülecek cerâhatın mahfûz olduğu zıvana: çocukları aşılamak için taze kalem bulmalı. 12. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> veya pusûlada bir sırada ve bir rakamla yazılan şey: on beş kalem eşya aldık.

iz. ar. cm: aklâm. 1. Kamış, kasap, yerâ’a, nây. 2. Maruf bir nevi siyahımsı ve sert kamışın yazı yazmak üzere bir sûret-i mahsûsada yontulup açılmışı: kalem yontmak, açmak; kalemle yazı yazmak. 3. Ale’l-ıtlâk yazı yazan âlet: demir kalem, tüy kalem. 4. Maden, taş ve tahta üzerine hakk etmeye mahsus, çelikten ucu keskin âlet: madenci, taşçı hakkâk kalemi; kalemle hakk etmek. 5. Tülbent vesâire üzerine boya ile nakş etmeye mahsus ince fırça veya sivri tahta çöpü: kalem işi; kalem-kârî yemenî, yorgan yüzü. 6. Yazı nev’i, hatt: güzel kalemi vardır, ince kalem, kalın kalem. 7. Nakış, resim: karakalem = siyah nakış. 8. Devâir-i resmiyyenin kitâbet dâireleri, kâtiplerin ictimâ’ edip yazı yazdıkları oda: kaleme devam etmek; mektûbî, muhâsebe kalemi; aklâm efendileri; zâbıtân-ı aklâm. 9. Kalem biçiminde kesilmiş çöp ve çubuk: ağacın dallarını kalem yapmak, kalem kesmek. 10. Aşılanacak ağacın yabânîsi çatlağına idhâl olunmak üzere matlûb olan ağacın bir senelik budaklarından alınıp kalem gibi kesilmiş olan sap: ahlat ağacına armut kalemi aşılanır; bağı aşılamak için güzel kalemler bulmalı; kalem aşısı; aşı kalemi. 11. Çiçek illetine karşı aşılanacak çocuklara sürülecek cerâhatın mahfûz olduğu zıvana: çocukları aşılamak için taze kalem bulmalı. 12. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> veya pusûlada bir sırada ve bir rakamla yazılan şey: on beş kalem eşya aldık.

iz. ar. cm: aklâm. 1. Kamış, kasap, yerâ’a, nây. 2. Maruf bir nevi siyahımsı ve sert kamışın yazı yazmak üzere bir sûret-i mahsûsada yontulup açılmışı: kalem yontmak, açmak; kalemle yazı yazmak. 3. Ale’l-ıtlâk yazı yazan âlet: demir kalem, tüy kalem. 4. Maden, taş ve tahta üzerine hakk etmeye mahsus, çelikten ucu keskin âlet: madenci, taşçı hakkâk kalemi; kalemle hakk etmek. 5. Tülbent vesâire üzerine boya ile nakş etmeye mahsus ince fırça veya sivri tahta çöpü: kalem işi; kalem-kârî yemenî, yorgan yüzü. 6. Yazı nev’i, hatt: güzel kalemi vardır, ince kalem, kalın kalem. 7. Nakış, resim: karakalem = siyah nakış. 8. Devâir-i resmiyyenin kitâbet dâireleri, kâtiplerin ictimâ’ edip yazı yazdıkları oda: kaleme devam etmek; mektûbî, muhâsebe kalemi; aklâm efendileri; zâbıtân-ı aklâm. 9. Kalem biçiminde kesilmiş çöp ve çubuk: ağacın dallarını kalem yapmak, kalem kesmek. 10. Aşılanacak ağacın yabânîsi çatlağına idhâl olunmak üzere matlûb olan ağacın bir senelik budaklarından alınıp kalem gibi kesilmiş olan sap: ahlat ağacına armut kalemi aşılanır; bağı aşılamak için güzel kalemler bulmalı; kalem aşısı; aşı kalemi. 11. Çiçek illetine karşı aşılanacak çocuklara sürülecek cerâhatın mahfûz olduğu zıvana: çocukları aşılamak için taze kalem bulmalı. 12. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> veya pusûlada bir sırada ve bir rakamla yazılan şey: on beş kalem eşya aldık.

iz. ar. cm: aklâm. 1. Kamış, kasap, yerâ’a, nây. 2. Maruf bir nevi siyahımsı ve sert kamışın yazı yazmak üzere bir sûret-i mahsûsada yontulup açılmışı: kalem yontmak, açmak; kalemle yazı yazmak. 3. Ale’l-ıtlâk yazı yazan âlet: demir kalem, tüy kalem. 4. Maden, taş ve tahta üzerine hakk etmeye mahsus, çelikten ucu keskin âlet: madenci, taşçı hakkâk kalemi; kalemle hakk etmek. 5. Tülbent vesâire üzerine boya ile nakş etmeye mahsus ince fırça veya sivri tahta çöpü: kalem işi; kalem-kârî yemenî, yorgan yüzü. 6. Yazı nev’i, hatt: güzel kalemi vardır, ince kalem, kalın kalem. 7. Nakış, resim: karakalem = siyah nakış. 8. Devâir-i resmiyyenin kitâbet dâireleri, kâtiplerin ictimâ’ edip yazı yazdıkları oda: kaleme devam etmek; mektûbî, muhâsebe kalemi; aklâm efendileri; zâbıtân-ı aklâm. 9. Kalem biçiminde kesilmiş çöp ve çubuk: ağacın dallarını kalem yapmak, kalem kesmek. 10. Aşılanacak ağacın yabânîsi çatlağına idhâl olunmak üzere matlûb olan ağacın bir senelik budaklarından alınıp kalem gibi kesilmiş olan sap: ahlat ağacına armut kalemi aşılanır; bağı aşılamak için güzel kalemler bulmalı; kalem aşısı; aşı kalemi. 11. Çiçek illetine karşı aşılanacak çocuklara sürülecek cerâhatın mahfûz olduğu zıvana: çocukları aşılamak için taze kalem bulmalı. 12. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> veya pusûlada bir sırada ve bir rakamla yazılan şey: on beş kalem eşya aldık.

iz. ar. cm: aklâm. 1. Kamış, kasap, yerâ’a, nây. 2. Maruf bir nevi siyahımsı ve sert kamışın yazı yazmak üzere bir sûret-i mahsûsada yontulup açılmışı: kalem yontmak, açmak; kalemle yazı yazmak. 3. Ale’l-ıtlâk yazı yazan âlet: demir kalem, tüy kalem. 4. Maden, taş ve tahta üzerine hakk etmeye mahsus, çelikten ucu keskin âlet: madenci, taşçı hakkâk kalemi; kalemle hakk etmek. 5. Tülbent vesâire üzerine boya ile nakş etmeye mahsus ince fırça veya sivri tahta çöpü: kalem işi; kalem-kârî yemenî, yorgan yüzü. 6. Yazı nev’i, hatt: güzel kalemi vardır, ince kalem, kalın kalem. 7. Nakış, resim: karakalem = siyah nakış. 8. Devâir-i resmiyyenin kitâbet dâireleri, kâtiplerin ictimâ’ edip yazı yazdıkları oda: kaleme devam etmek; mektûbî, muhâsebe kalemi; aklâm efendileri; zâbıtân-ı aklâm. 9. Kalem biçiminde kesilmiş çöp ve çubuk: ağacın dallarını kalem yapmak, kalem kesmek. 10. Aşılanacak ağacın yabânîsi çatlağına idhâl olunmak üzere matlûb olan ağacın bir senelik budaklarından alınıp kalem gibi kesilmiş olan sap: ahlat ağacına armut kalemi aşılanır; bağı aşılamak için güzel kalemler bulmalı; kalem aşısı; aşı kalemi. 11. Çiçek illetine karşı aşılanacak çocuklara sürülecek cerâhatın mahfûz olduğu zıvana: çocukları aşılamak için taze kalem bulmalı. 12. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> veya pusûlada bir sırada ve bir rakamla yazılan şey: on beş kalem eşya aldık.

i. fa. [روز ruz = gün.— نامه nâme = yazılmış şey] 1. Her günkü vâridât ve masârif veya vukûatın kaydına mahsus <span class="koyu-turuncu">defter,</span> yevmiye. 2. Her günkü vakâyii zabt ve neşreden varaka, gazete, gündelik gazete. 3. Takvim.

i. fa. [روز ruz = gün.— نامه nâme = yazılmış şey] 1. Her günkü vâridât ve masârif veya vukûatın kaydına mahsus <span class="koyu-turuncu">defter,</span> yevmiye. 2. Her günkü vakâyii zabt ve neşreden varaka, gazete, gündelik gazete. 3. Takvim.

iz. ar. 1. Vazgeçme, terk, çekilip bırakma: işten, meşguliyyetten ferâğ etmek. 2. Hiçbir işle meşgul olmayıp istirahat etme: كنج فراغ künc-i ferâğ = istirahat köşesi. 3. Âsûdelik, âsâyiş, rahat, cemiyyet: ferâğ-ı bâl, ferâğ-ı hâtır. 4. arz. Arâzî-i emîriyye ve müsakkafât ve müstagıllât-ı mevkûfenin hakk-ı tasarrufunu eski sâhibinin yeni sâhibine terkle kat‘-ı taalluk eylemesi (alâkasını kesmesi) ve buna dâir muâmele-i resmiyye ve kalemiyye ki <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî Nezâreti’nce ve taşralarda Nezâret-i müşârun-ileyhânın memuru marifetiyle icrâ olunur: satılan hânenin, tarlanın ferâğı bugün icrâ olunacaktır; henüz ferâğ muâmelesi icrâ olunmadı.

iz. ar. 1. Vazgeçme, terk, çekilip bırakma: işten, meşguliyyetten ferâğ etmek. 2. Hiçbir işle meşgul olmayıp istirahat etme: كنج فراغ künc-i ferâğ = istirahat köşesi. 3. Âsûdelik, âsâyiş, rahat, cemiyyet: ferâğ-ı bâl, ferâğ-ı hâtır. 4. arz. Arâzî-i emîriyye ve müsakkafât ve müstagıllât-ı mevkûfenin hakk-ı tasarrufunu eski sâhibinin yeni sâhibine terkle kat‘-ı taalluk eylemesi (alâkasını kesmesi) ve buna dâir muâmele-i resmiyye ve kalemiyye ki <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî Nezâreti’nce ve taşralarda Nezâret-i müşârun-ileyhânın memuru marifetiyle icrâ olunur: satılan hânenin, tarlanın ferâğı bugün icrâ olunacaktır; henüz ferâğ muâmelesi icrâ olunmadı.

iz. ar. 1. Vazgeçme, terk, çekilip bırakma: işten, meşguliyyetten ferâğ etmek. 2. Hiçbir işle meşgul olmayıp istirahat etme: كنج فراغ künc-i ferâğ = istirahat köşesi. 3. Âsûdelik, âsâyiş, rahat, cemiyyet: ferâğ-ı bâl, ferâğ-ı hâtır. 4. arz. Arâzî-i emîriyye ve müsakkafât ve müstagıllât-ı mevkûfenin hakk-ı tasarrufunu eski sâhibinin yeni sâhibine terkle kat‘-ı taalluk eylemesi (alâkasını kesmesi) ve buna dâir muâmele-i resmiyye ve kalemiyye ki <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî Nezâreti’nce ve taşralarda Nezâret-i müşârun-ileyhânın memuru marifetiyle icrâ olunur: satılan hânenin, tarlanın ferâğı bugün icrâ olunacaktır; henüz ferâğ muâmelesi icrâ olunmadı.

iz. ar. 1. Vazgeçme, terk, çekilip bırakma: işten, meşguliyyetten ferâğ etmek. 2. Hiçbir işle meşgul olmayıp istirahat etme: كنج فراغ künc-i ferâğ = istirahat köşesi. 3. Âsûdelik, âsâyiş, rahat, cemiyyet: ferâğ-ı bâl, ferâğ-ı hâtır. 4. arz. Arâzî-i emîriyye ve müsakkafât ve müstagıllât-ı mevkûfenin hakk-ı tasarrufunu eski sâhibinin yeni sâhibine terkle kat‘-ı taalluk eylemesi (alâkasını kesmesi) ve buna dâir muâmele-i resmiyye ve kalemiyye ki <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî Nezâreti’nce ve taşralarda Nezâret-i müşârun-ileyhânın memuru marifetiyle icrâ olunur: satılan hânenin, tarlanın ferâğı bugün icrâ olunacaktır; henüz ferâğ muâmelesi icrâ olunmadı.

iz. ar. 1. Vazgeçme, terk, çekilip bırakma: işten, meşguliyyetten ferâğ etmek. 2. Hiçbir işle meşgul olmayıp istirahat etme: كنج فراغ künc-i ferâğ = istirahat köşesi. 3. Âsûdelik, âsâyiş, rahat, cemiyyet: ferâğ-ı bâl, ferâğ-ı hâtır. 4. arz. Arâzî-i emîriyye ve müsakkafât ve müstagıllât-ı mevkûfenin hakk-ı tasarrufunu eski sâhibinin yeni sâhibine terkle kat‘-ı taalluk eylemesi (alâkasını kesmesi) ve buna dâir muâmele-i resmiyye ve kalemiyye ki <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî Nezâreti’nce ve taşralarda Nezâret-i müşârun-ileyhânın memuru marifetiyle icrâ olunur: satılan hânenin, tarlanın ferâğı bugün icrâ olunacaktır; henüz ferâğ muâmelesi icrâ olunmadı.

iz. ar. 1. Vazgeçme, terk, çekilip bırakma: işten, meşguliyyetten ferâğ etmek. 2. Hiçbir işle meşgul olmayıp istirahat etme: كنج فراغ künc-i ferâğ = istirahat köşesi. 3. Âsûdelik, âsâyiş, rahat, cemiyyet: ferâğ-ı bâl, ferâğ-ı hâtır. 4. arz. Arâzî-i emîriyye ve müsakkafât ve müstagıllât-ı mevkûfenin hakk-ı tasarrufunu eski sâhibinin yeni sâhibine terkle kat‘-ı taalluk eylemesi (alâkasını kesmesi) ve buna dâir muâmele-i resmiyye ve kalemiyye ki <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî Nezâreti’nce ve taşralarda Nezâret-i müşârun-ileyhânın memuru marifetiyle icrâ olunur: satılan hânenin, tarlanın ferâğı bugün icrâ olunacaktır; henüz ferâğ muâmelesi icrâ olunmadı.

iz. ar. 1. Vazgeçme, terk, çekilip bırakma: işten, meşguliyyetten ferâğ etmek. 2. Hiçbir işle meşgul olmayıp istirahat etme: كنج فراغ künc-i ferâğ = istirahat köşesi. 3. Âsûdelik, âsâyiş, rahat, cemiyyet: ferâğ-ı bâl, ferâğ-ı hâtır. 4. arz. Arâzî-i emîriyye ve müsakkafât ve müstagıllât-ı mevkûfenin hakk-ı tasarrufunu eski sâhibinin yeni sâhibine terkle kat‘-ı taalluk eylemesi (alâkasını kesmesi) ve buna dâir muâmele-i resmiyye ve kalemiyye ki <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî Nezâreti’nce ve taşralarda Nezâret-i müşârun-ileyhânın memuru marifetiyle icrâ olunur: satılan hânenin, tarlanın ferâğı bugün icrâ olunacaktır; henüz ferâğ muâmelesi icrâ olunmadı.

iz. ar. 1. Vazgeçme, terk, çekilip bırakma: işten, meşguliyyetten ferâğ etmek. 2. Hiçbir işle meşgul olmayıp istirahat etme: كنج فراغ künc-i ferâğ = istirahat köşesi. 3. Âsûdelik, âsâyiş, rahat, cemiyyet: ferâğ-ı bâl, ferâğ-ı hâtır. 4. arz. Arâzî-i emîriyye ve müsakkafât ve müstagıllât-ı mevkûfenin hakk-ı tasarrufunu eski sâhibinin yeni sâhibine terkle kat‘-ı taalluk eylemesi (alâkasını kesmesi) ve buna dâir muâmele-i resmiyye ve kalemiyye ki <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî Nezâreti’nce ve taşralarda Nezâret-i müşârun-ileyhânın memuru marifetiyle icrâ olunur: satılan hânenin, tarlanın ferâğı bugün icrâ olunacaktır; henüz ferâğ muâmelesi icrâ olunmadı.

i. 1. Ağacın kalın olan aşağı kısmı, ciz’: ağaçların dalları kesilip yalnız kütükleri kalmış; ağacı kütük etmek = dallarını kesmek. 2. Kalın odun, tomruk: hamam kütüğü. 3. Bağ ağacı, her sene yeni filiz veren kalın kısmı: on bin kütükten ibaret bir bağ. 4. Ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> büyük ve esaslı <span class="koyu-turuncu">defter:</span> kütüğe geçirmek; kütükte mukayyed. 5. Başlı iş veya şahıs: asıl kütük odur; evin kütüğü.

i. 1. Ağacın kalın olan aşağı kısmı, ciz’: ağaçların dalları kesilip yalnız kütükleri kalmış; ağacı kütük etmek = dallarını kesmek. 2. Kalın odun, tomruk: hamam kütüğü. 3. Bağ ağacı, her sene yeni filiz veren kalın kısmı: on bin kütükten ibaret bir bağ. 4. Ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> büyük ve esaslı <span class="koyu-turuncu">defter:</span> kütüğe geçirmek; kütükte mukayyed. 5. Başlı iş veya şahıs: asıl kütük odur; evin kütüğü.

i. 1. Ağacın kalın olan aşağı kısmı, ciz’: ağaçların dalları kesilip yalnız kütükleri kalmış; ağacı kütük etmek = dallarını kesmek. 2. Kalın odun, tomruk: hamam kütüğü. 3. Bağ ağacı, her sene yeni filiz veren kalın kısmı: on bin kütükten ibaret bir bağ. 4. Ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> büyük ve esaslı <span class="koyu-turuncu">defter:</span> kütüğe geçirmek; kütükte mukayyed. 5. Başlı iş veya şahıs: asıl kütük odur; evin kütüğü.

sıf. ar. s: hâkâniye. Hâkâna mensûb ve müteallik sultânî, şâhâne: <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî = emlâk-i umûmiyenin mukayyed oldukları defâtir ve bunlara nezâret eden emânet; hudûd-ı Hâkânî, Memâlik-i Şâhâne hudûdu.

sıf. ar. s: hâkâniye. Hâkâna mensûb ve müteallik sultânî, şâhâne: <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî = emlâk-i umûmiyenin mukayyed oldukları defâtir ve bunlara nezâret eden emânet; hudûd-ı Hâkânî, Memâlik-i Şâhâne hudûdu.

(a. i. c. : fehâris) : 1) bir kitabın idinde neler bulunduğunu gösteren ve kitabın ya başına, ya sonuna konulan cetvel, indeks. 2) eşyanın adlarını gösteren <span class="koyu-turuncu">defter,</span> [kelime Farsça "fihrist" den alınmıştır]. 

(a. i. c. : fehâris) : 1) bir kitabın idinde neler bulunduğunu gösteren ve kitabın ya başına, ya sonuna konulan cetvel, indeks. 2) eşyanın adlarını gösteren <span class="koyu-turuncu">defter,</span> [kelime Farsça "fihrist" den alınmıştır]. 

(a. i. c. : fehâris) : 1) bir kitabın idinde neler bulunduğunu gösteren ve kitabın ya başına, ya sonuna konulan cetvel, indeks. 2) eşyanın adlarını gösteren <span class="koyu-turuncu">defter,</span> [kelime Farsça "fihrist" den alınmıştır]. 

(a. i. c. : fehâris) : 1) bir kitabın idinde neler bulunduğunu gösteren ve kitabın ya başına, ya sonuna konulan cetvel, indeks. 2) eşyanın adlarını gösteren <span class="koyu-turuncu">defter,</span> [kelime Farsça "fihrist" den alınmıştır]. 

(a. i. c. : fehâris) : 1) bir kitabın idinde neler bulunduğunu gösteren ve kitabın ya başına, ya sonuna konulan cetvel, indeks. 2) eşyanın adlarını gösteren <span class="koyu-turuncu">defter,</span> [kelime Farsça "fihrist" den alınmıştır]. 

(a. i. c. : fehâris) : 1) bir kitabın idinde neler bulunduğunu gösteren ve kitabın ya başına, ya sonuna konulan cetvel, indeks. 2) eşyanın adlarını gösteren <span class="koyu-turuncu">defter,</span> [kelime Farsça "fihrist" den alınmıştır]. 

(a. i. c. : fehâris) : 1) bir kitabın idinde neler bulunduğunu gösteren ve kitabın ya başına, ya sonuna konulan cetvel, indeks. 2) eşyanın adlarını gösteren <span class="koyu-turuncu">defter,</span> [kelime Farsça "fihrist" den alınmıştır]. 

tapu usûlüne âit bir ıstılah, [iki kısımdır : biri, <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mufassalda kayıtlı olup da icmal <span class="koyu-turuncu">defterinde</span> kayıtlı olmıyan köyler ve mezraalar timarı olup her kime berat ile verilmiş ise ona aitti. Diğeri, icmal <span class="koyu-turuncu">defterinde</span> noksan ve <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mufassalda fazl

(f. i.) : 1) divan ve hükümet dâirelerine âit <span class="koyu-turuncu">defter,</span> (bkz. : eyâr). 2) imaret. 

(f. i.) : 1) divan ve hükümet dâirelerine âit <span class="koyu-turuncu">defter,</span> (bkz. : eyâr). 2) imaret. 

is. ar. cm. Muhâsebât. [hisâb’dan ms. müfâ‘ale.] 1. Hesaplaşma, sayışma, hesap görme: sizinle muhâsebemiz vardır; kendisiyle kat‘-ı muhâsebe ettik = muallak hesabımız kalmadı. 2. İlm-i hesap ve usûl-i <span class="koyu-turuncu">defterîye</span> istinâden vâridât ve sarfiyyât ve makbûzât ve medfûât <span class="koyu-turuncu">defterlerinin</span> tanzîmiyle muntazam hesap ve <span class="koyu-turuncu">defter</span> tutmak usûlü: muhâsebede mahâreti vardır; muhâsebeden haberim yoktur. 3. Bir dâire-i resmiyyenin hesâbât şubesi, vâridât ve masârıfının hesap olunduğu şube veya kalem: muhâsebe-i vilâyet; muhâsebe kalemi; muhâsebe mümeyyizi; muhâsebe ketebesi.

is. ar. cm. Muhâsebât. [hisâb’dan ms. müfâ‘ale.] 1. Hesaplaşma, sayışma, hesap görme: sizinle muhâsebemiz vardır; kendisiyle kat‘-ı muhâsebe ettik = muallak hesabımız kalmadı. 2. İlm-i hesap ve usûl-i <span class="koyu-turuncu">defterîye</span> istinâden vâridât ve sarfiyyât ve makbûzât ve medfûât <span class="koyu-turuncu">defterlerinin</span> tanzîmiyle muntazam hesap ve <span class="koyu-turuncu">defter</span> tutmak usûlü: muhâsebede mahâreti vardır; muhâsebeden haberim yoktur. 3. Bir dâire-i resmiyyenin hesâbât şubesi, vâridât ve masârıfının hesap olunduğu şube veya kalem: muhâsebe-i vilâyet; muhâsebe kalemi; muhâsebe mümeyyizi; muhâsebe ketebesi.

is. ar. cm. Muhâsebât. [hisâb’dan ms. müfâ‘ale.] 1. Hesaplaşma, sayışma, hesap görme: sizinle muhâsebemiz vardır; kendisiyle kat‘-ı muhâsebe ettik = muallak hesabımız kalmadı. 2. İlm-i hesap ve usûl-i <span class="koyu-turuncu">defterîye</span> istinâden vâridât ve sarfiyyât ve makbûzât ve medfûât <span class="koyu-turuncu">defterlerinin</span> tanzîmiyle muntazam hesap ve <span class="koyu-turuncu">defter</span> tutmak usûlü: muhâsebede mahâreti vardır; muhâsebeden haberim yoktur. 3. Bir dâire-i resmiyyenin hesâbât şubesi, vâridât ve masârıfının hesap olunduğu şube veya kalem: muhâsebe-i vilâyet; muhâsebe kalemi; muhâsebe mümeyyizi; muhâsebe ketebesi.

iz. ar. cm. hisâbât. 1. Sayı, sayma, sayıya müteallik muâmele: paramızı alıp verdiğimizi hesap edelim. 2. mc. Tahmîn, mülâhaza: benim hesabıma göre; hesabım doğru çıkarsa. 3. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> tutma, alacak vereceğin ve alınıp sarf olunanın kaydı: hesap tutar. 4. Alacak verecek, akçeye müteallik münâsebet: kendisiyle bir hesabımız vardı; benim onunla hiçbir hesabım yoktur. 5. r. Sayıya müteallik kavâid ve muâmelâttan bahseden ilim ki ulûm-ı riyâziyenin elif-bâsı hükmündedir: ilm-i hisâb: hesap okumak, hesap öğrenmek.

iz. ar. cm. hisâbât. 1. Sayı, sayma, sayıya müteallik muâmele: paramızı alıp verdiğimizi hesap edelim. 2. mc. Tahmîn, mülâhaza: benim hesabıma göre; hesabım doğru çıkarsa. 3. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> tutma, alacak vereceğin ve alınıp sarf olunanın kaydı: hesap tutar. 4. Alacak verecek, akçeye müteallik münâsebet: kendisiyle bir hesabımız vardı; benim onunla hiçbir hesabım yoktur. 5. r. Sayıya müteallik kavâid ve muâmelâttan bahseden ilim ki ulûm-ı riyâziyenin elif-bâsı hükmündedir: ilm-i hisâb: hesap okumak, hesap öğrenmek.

iz. ar. cm. hisâbât. 1. Sayı, sayma, sayıya müteallik muâmele: paramızı alıp verdiğimizi hesap edelim. 2. mc. Tahmîn, mülâhaza: benim hesabıma göre; hesabım doğru çıkarsa. 3. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> tutma, alacak vereceğin ve alınıp sarf olunanın kaydı: hesap tutar. 4. Alacak verecek, akçeye müteallik münâsebet: kendisiyle bir hesabımız vardı; benim onunla hiçbir hesabım yoktur. 5. r. Sayıya müteallik kavâid ve muâmelâttan bahseden ilim ki ulûm-ı riyâziyenin elif-bâsı hükmündedir: ilm-i hisâb: hesap okumak, hesap öğrenmek.

iz. ar. cm. hisâbât. 1. Sayı, sayma, sayıya müteallik muâmele: paramızı alıp verdiğimizi hesap edelim. 2. mc. Tahmîn, mülâhaza: benim hesabıma göre; hesabım doğru çıkarsa. 3. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> tutma, alacak vereceğin ve alınıp sarf olunanın kaydı: hesap tutar. 4. Alacak verecek, akçeye müteallik münâsebet: kendisiyle bir hesabımız vardı; benim onunla hiçbir hesabım yoktur. 5. r. Sayıya müteallik kavâid ve muâmelâttan bahseden ilim ki ulûm-ı riyâziyenin elif-bâsı hükmündedir: ilm-i hisâb: hesap okumak, hesap öğrenmek.

iz. ar. cm. hisâbât. 1. Sayı, sayma, sayıya müteallik muâmele: paramızı alıp verdiğimizi hesap edelim. 2. mc. Tahmîn, mülâhaza: benim hesabıma göre; hesabım doğru çıkarsa. 3. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> tutma, alacak vereceğin ve alınıp sarf olunanın kaydı: hesap tutar. 4. Alacak verecek, akçeye müteallik münâsebet: kendisiyle bir hesabımız vardı; benim onunla hiçbir hesabım yoktur. 5. r. Sayıya müteallik kavâid ve muâmelâttan bahseden ilim ki ulûm-ı riyâziyenin elif-bâsı hükmündedir: ilm-i hisâb: hesap okumak, hesap öğrenmek.

iz. ar. cm. hisâbât. 1. Sayı, sayma, sayıya müteallik muâmele: paramızı alıp verdiğimizi hesap edelim. 2. mc. Tahmîn, mülâhaza: benim hesabıma göre; hesabım doğru çıkarsa. 3. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> tutma, alacak vereceğin ve alınıp sarf olunanın kaydı: hesap tutar. 4. Alacak verecek, akçeye müteallik münâsebet: kendisiyle bir hesabımız vardı; benim onunla hiçbir hesabım yoktur. 5. r. Sayıya müteallik kavâid ve muâmelâttan bahseden ilim ki ulûm-ı riyâziyenin elif-bâsı hükmündedir: ilm-i hisâb: hesap okumak, hesap öğrenmek.

iz. ar. cm. hisâbât. 1. Sayı, sayma, sayıya müteallik muâmele: paramızı alıp verdiğimizi hesap edelim. 2. mc. Tahmîn, mülâhaza: benim hesabıma göre; hesabım doğru çıkarsa. 3. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> tutma, alacak vereceğin ve alınıp sarf olunanın kaydı: hesap tutar. 4. Alacak verecek, akçeye müteallik münâsebet: kendisiyle bir hesabımız vardı; benim onunla hiçbir hesabım yoktur. 5. r. Sayıya müteallik kavâid ve muâmelâttan bahseden ilim ki ulûm-ı riyâziyenin elif-bâsı hükmündedir: ilm-i hisâb: hesap okumak, hesap öğrenmek.

iz. ar. cm. hisâbât. 1. Sayı, sayma, sayıya müteallik muâmele: paramızı alıp verdiğimizi hesap edelim. 2. mc. Tahmîn, mülâhaza: benim hesabıma göre; hesabım doğru çıkarsa. 3. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> tutma, alacak vereceğin ve alınıp sarf olunanın kaydı: hesap tutar. 4. Alacak verecek, akçeye müteallik münâsebet: kendisiyle bir hesabımız vardı; benim onunla hiçbir hesabım yoktur. 5. r. Sayıya müteallik kavâid ve muâmelâttan bahseden ilim ki ulûm-ı riyâziyenin elif-bâsı hükmündedir: ilm-i hisâb: hesap okumak, hesap öğrenmek.

iz. ar. cm. hisâbât. 1. Sayı, sayma, sayıya müteallik muâmele: paramızı alıp verdiğimizi hesap edelim. 2. mc. Tahmîn, mülâhaza: benim hesabıma göre; hesabım doğru çıkarsa. 3. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> tutma, alacak vereceğin ve alınıp sarf olunanın kaydı: hesap tutar. 4. Alacak verecek, akçeye müteallik münâsebet: kendisiyle bir hesabımız vardı; benim onunla hiçbir hesabım yoktur. 5. r. Sayıya müteallik kavâid ve muâmelâttan bahseden ilim ki ulûm-ı riyâziyenin elif-bâsı hükmündedir: ilm-i hisâb: hesap okumak, hesap öğrenmek.

iz. ar. cm. hisâbât. 1. Sayı, sayma, sayıya müteallik muâmele: paramızı alıp verdiğimizi hesap edelim. 2. mc. Tahmîn, mülâhaza: benim hesabıma göre; hesabım doğru çıkarsa. 3. <span class="koyu-turuncu">Defter</span> tutma, alacak vereceğin ve alınıp sarf olunanın kaydı: hesap tutar. 4. Alacak verecek, akçeye müteallik münâsebet: kendisiyle bir hesabımız vardı; benim onunla hiçbir hesabım yoktur. 5. r. Sayıya müteallik kavâid ve muâmelâttan bahseden ilim ki ulûm-ı riyâziyenin elif-bâsı hükmündedir: ilm-i hisâb: hesap okumak, hesap öğrenmek.

i. [ve istanbul şivesince gl: آنه anne] doğurduğu emsâli efrâdına nispetle dişi insan veya hayvan, vâlide, mâder, ümm, nine. || mc. 1. Azîz ve muhterem kadın: hatîce anamız, meryem ana. 2. Bir şeyin en başlı kısmı, kütük, esas, merkez: ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> ana direk.

i. [ve istanbul şivesince gl: آنه anne] doğurduğu emsâli efrâdına nispetle dişi insan veya hayvan, vâlide, mâder, ümm, nine. || mc. 1. Azîz ve muhterem kadın: hatîce anamız, meryem ana. 2. Bir şeyin en başlı kısmı, kütük, esas, merkez: ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> ana direk.

i. [ve istanbul şivesince gl: آنه anne] doğurduğu emsâli efrâdına nispetle dişi insan veya hayvan, vâlide, mâder, ümm, nine. || mc. 1. Azîz ve muhterem kadın: hatîce anamız, meryem ana. 2. Bir şeyin en başlı kısmı, kütük, esas, merkez: ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> ana direk.

i. [ve istanbul şivesince gl: آنه anne] doğurduğu emsâli efrâdına nispetle dişi insan veya hayvan, vâlide, mâder, ümm, nine. || mc. 1. Azîz ve muhterem kadın: hatîce anamız, meryem ana. 2. Bir şeyin en başlı kısmı, kütük, esas, merkez: ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> ana direk.

i. [ve istanbul şivesince gl: آنه anne] doğurduğu emsâli efrâdına nispetle dişi insan veya hayvan, vâlide, mâder, ümm, nine. || mc. 1. Azîz ve muhterem kadın: hatîce anamız, meryem ana. 2. Bir şeyin en başlı kısmı, kütük, esas, merkez: ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> ana direk.

i. [ve istanbul şivesince gl: آنه anne] doğurduğu emsâli efrâdına nispetle dişi insan veya hayvan, vâlide, mâder, ümm, nine. || mc. 1. Azîz ve muhterem kadın: hatîce anamız, meryem ana. 2. Bir şeyin en başlı kısmı, kütük, esas, merkez: ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> ana direk.

i. [ve istanbul şivesince gl: آنه anne] doğurduğu emsâli efrâdına nispetle dişi insan veya hayvan, vâlide, mâder, ümm, nine. || mc. 1. Azîz ve muhterem kadın: hatîce anamız, meryem ana. 2. Bir şeyin en başlı kısmı, kütük, esas, merkez: ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> ana direk.

i. [ve istanbul şivesince gl: آنه anne] doğurduğu emsâli efrâdına nispetle dişi insan veya hayvan, vâlide, mâder, ümm, nine. || mc. 1. Azîz ve muhterem kadın: hatîce anamız, meryem ana. 2. Bir şeyin en başlı kısmı, kütük, esas, merkez: ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> ana direk.

i. [ve istanbul şivesince gl: آنه anne] doğurduğu emsâli efrâdına nispetle dişi insan veya hayvan, vâlide, mâder, ümm, nine. || mc. 1. Azîz ve muhterem kadın: hatîce anamız, meryem ana. 2. Bir şeyin en başlı kısmı, kütük, esas, merkez: ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> ana direk.

i. [ve istanbul şivesince gl: آنه anne] doğurduğu emsâli efrâdına nispetle dişi insan veya hayvan, vâlide, mâder, ümm, nine. || mc. 1. Azîz ve muhterem kadın: hatîce anamız, meryem ana. 2. Bir şeyin en başlı kısmı, kütük, esas, merkez: ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> ana direk.

i. [ve istanbul şivesince gl: آنه anne] doğurduğu emsâli efrâdına nispetle dişi insan veya hayvan, vâlide, mâder, ümm, nine. || mc. 1. Azîz ve muhterem kadın: hatîce anamız, meryem ana. 2. Bir şeyin en başlı kısmı, kütük, esas, merkez: ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> ana direk.

i. [ve istanbul şivesince gl: آنه anne] doğurduğu emsâli efrâdına nispetle dişi insan veya hayvan, vâlide, mâder, ümm, nine. || mc. 1. Azîz ve muhterem kadın: hatîce anamız, meryem ana. 2. Bir şeyin en başlı kısmı, kütük, esas, merkez: ana <span class="koyu-turuncu">defter,</span> ana direk.

i. fa. Emlâk ve akar ve arâzî-i umûmiyyenin mukayyed bulunduğu ve ferağ ve intikâl ve vergi işlerine karışan dâire-i devlet, <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî, vergi emâneti; <span class="koyu-turuncu">Defterhâne</span> nâzırı = <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî emîni, vergi nâzırı.

i. fa. Emlâk ve akar ve arâzî-i umûmiyyenin mukayyed bulunduğu ve ferağ ve intikâl ve vergi işlerine karışan dâire-i devlet, <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî, vergi emâneti; <span class="koyu-turuncu">Defterhâne</span> nâzırı = <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî emîni, vergi nâzırı.

i. fa. Emlâk ve akar ve arâzî-i umûmiyyenin mukayyed bulunduğu ve ferağ ve intikâl ve vergi işlerine karışan dâire-i devlet, <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî, vergi emâneti; <span class="koyu-turuncu">Defterhâne</span> nâzırı = <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî emîni, vergi nâzırı.

i. fa. Emlâk ve akar ve arâzî-i umûmiyyenin mukayyed bulunduğu ve ferağ ve intikâl ve vergi işlerine karışan dâire-i devlet, <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî, vergi emâneti; <span class="koyu-turuncu">Defterhâne</span> nâzırı = <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hâkânî emîni, vergi nâzırı.

اَللَّغْوُ [el-lagv] (lâm’ın fethi ve gayn’ın sükûnuyla) Tekellüm eylemek ma'nâsınadır; yukâlu: لَغَا الرَّجُلُ یَلْغُو لَغْوًا إِذَا تَكَلَّمَ Ve nevmîd olmak ma'nâsınadır; yukâlu: لَغَا الرَّجُلُ إِذَا خَابَ Ve tiridi yağa gereği gibi kandırıp doyurmak ma'nâsınadır; yukâlu: لَغَا ثَرِیدَتَهُ إِذَا رَوَّاهَا بِالدَّسَمِ Ve لَغْوٌ [lagv] Mu'teddün bih olmayan herze ve beyhûde nesneye denir; ef'âl ve akvâlden e'ammdır, لَغَى [legâ] ve لَغْوَى [lagvâ] gibi, ke-mâ se-yuzkeru. Ve bey' ve şirâ makûlesi mu'âmelede mu'teddün bihâ olmamakla mühmel ve sâkıt olan koyuna denir. Ve kavluhu ta'âlâ: ﴿لَا یُؤَاخِذُكُمُ اللهُ بِاللَّغْوِ فِی أَیْمَانِكُمْ﴾ اَلْآیَة أَیْ لَا یُؤَاخِذُكُمْ بِالْإِثْمِ فِی الْحَلِفِ إِذَا كَفَّرْتُمْ Ya'nî keffâreti verilen yemînin vebâli sâkıt olmakla <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> hukûka kayd olunmayıp heder ve sâkıt olduğundan Hak celle ve 'alâ o hâlifi mu'âhaze ve 'ikâb eylemez.

اَللَّغْوُ [el-lagv] (lâm’ın fethi ve gayn’ın sükûnuyla) Tekellüm eylemek ma'nâsınadır; yukâlu: لَغَا الرَّجُلُ یَلْغُو لَغْوًا إِذَا تَكَلَّمَ Ve nevmîd olmak ma'nâsınadır; yukâlu: لَغَا الرَّجُلُ إِذَا خَابَ Ve tiridi yağa gereği gibi kandırıp doyurmak ma'nâsınadır; yukâlu: لَغَا ثَرِیدَتَهُ إِذَا رَوَّاهَا بِالدَّسَمِ Ve لَغْوٌ [lagv] Mu'teddün bih olmayan herze ve beyhûde nesneye denir; ef'âl ve akvâlden e'ammdır, لَغَى [legâ] ve لَغْوَى [lagvâ] gibi, ke-mâ se-yuzkeru. Ve bey' ve şirâ makûlesi mu'âmelede mu'teddün bihâ olmamakla mühmel ve sâkıt olan koyuna denir. Ve kavluhu ta'âlâ: ﴿لَا یُؤَاخِذُكُمُ اللهُ بِاللَّغْوِ فِی أَیْمَانِكُمْ﴾ اَلْآیَة أَیْ لَا یُؤَاخِذُكُمْ بِالْإِثْمِ فِی الْحَلِفِ إِذَا كَفَّرْتُمْ Ya'nî keffâreti verilen yemînin vebâli sâkıt olmakla <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> hukûka kayd olunmayıp heder ve sâkıt olduğundan Hak celle ve 'alâ o hâlifi mu'âhaze ve 'ikâb eylemez.

اَللَّغْوُ [el-lagv] (lâm’ın fethi ve gayn’ın sükûnuyla) Tekellüm eylemek ma'nâsınadır; yukâlu: لَغَا الرَّجُلُ یَلْغُو لَغْوًا إِذَا تَكَلَّمَ Ve nevmîd olmak ma'nâsınadır; yukâlu: لَغَا الرَّجُلُ إِذَا خَابَ Ve tiridi yağa gereği gibi kandırıp doyurmak ma'nâsınadır; yukâlu: لَغَا ثَرِیدَتَهُ إِذَا رَوَّاهَا بِالدَّسَمِ Ve لَغْوٌ [lagv] Mu'teddün bih olmayan herze ve beyhûde nesneye denir; ef'âl ve akvâlden e'ammdır, لَغَى [legâ] ve لَغْوَى [lagvâ] gibi, ke-mâ se-yuzkeru. Ve bey' ve şirâ makûlesi mu'âmelede mu'teddün bihâ olmamakla mühmel ve sâkıt olan koyuna denir. Ve kavluhu ta'âlâ: ﴿لَا یُؤَاخِذُكُمُ اللهُ بِاللَّغْوِ فِی أَیْمَانِكُمْ﴾ اَلْآیَة أَیْ لَا یُؤَاخِذُكُمْ بِالْإِثْمِ فِی الْحَلِفِ إِذَا كَفَّرْتُمْ Ya'nî keffâreti verilen yemînin vebâli sâkıt olmakla <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> hukûka kayd olunmayıp heder ve sâkıt olduğundan Hak celle ve 'alâ o hâlifi mu'âhaze ve 'ikâb eylemez.

اَللَّغْوُ [el-lagv] (lâm’ın fethi ve gayn’ın sükûnuyla) Tekellüm eylemek ma'nâsınadır; yukâlu: لَغَا الرَّجُلُ یَلْغُو لَغْوًا إِذَا تَكَلَّمَ Ve nevmîd olmak ma'nâsınadır; yukâlu: لَغَا الرَّجُلُ إِذَا خَابَ Ve tiridi yağa gereği gibi kandırıp doyurmak ma'nâsınadır; yukâlu: لَغَا ثَرِیدَتَهُ إِذَا رَوَّاهَا بِالدَّسَمِ Ve لَغْوٌ [lagv] Mu'teddün bih olmayan herze ve beyhûde nesneye denir; ef'âl ve akvâlden e'ammdır, لَغَى [legâ] ve لَغْوَى [lagvâ] gibi, ke-mâ se-yuzkeru. Ve bey' ve şirâ makûlesi mu'âmelede mu'teddün bihâ olmamakla mühmel ve sâkıt olan koyuna denir. Ve kavluhu ta'âlâ: ﴿لَا یُؤَاخِذُكُمُ اللهُ بِاللَّغْوِ فِی أَیْمَانِكُمْ﴾ اَلْآیَة أَیْ لَا یُؤَاخِذُكُمْ بِالْإِثْمِ فِی الْحَلِفِ إِذَا كَفَّرْتُمْ Ya'nî keffâreti verilen yemînin vebâli sâkıt olmakla <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> hukûka kayd olunmayıp heder ve sâkıt olduğundan Hak celle ve 'alâ o hâlifi mu'âhaze ve 'ikâb eylemez.

iz. ar. Kayıt, tahrîr, yazıp zabtetme: sebt-i <span class="koyu-turuncu">defter</span> etmek = <span class="koyu-turuncu">deftere</span> kaydetmek.

iz. ar. Kayıt, tahrîr, yazıp zabtetme: sebt-i <span class="koyu-turuncu">defter</span> etmek = <span class="koyu-turuncu">deftere</span> kaydetmek.

iz. ar. Kayıt, tahrîr, yazıp zabtetme: sebt-i <span class="koyu-turuncu">defter</span> etmek = <span class="koyu-turuncu">deftere</span> kaydetmek.

iz. ar. Kayıt, tahrîr, yazıp zabtetme: sebt-i <span class="koyu-turuncu">defter</span> etmek = <span class="koyu-turuncu">deftere</span> kaydetmek.

iz. ar. Kayıt, tahrîr, yazıp zabtetme: sebt-i <span class="koyu-turuncu">defter</span> etmek = <span class="koyu-turuncu">deftere</span> kaydetmek.

iz. ar. Kayıt, tahrîr, yazıp zabtetme: sebt-i <span class="koyu-turuncu">defter</span> etmek = <span class="koyu-turuncu">deftere</span> kaydetmek.

iz. ar. Kayıt, tahrîr, yazıp zabtetme: sebt-i <span class="koyu-turuncu">defter</span> etmek = <span class="koyu-turuncu">deftere</span> kaydetmek.

iz. ar. Kayıt, tahrîr, yazıp zabtetme: sebt-i <span class="koyu-turuncu">defter</span> etmek = <span class="koyu-turuncu">deftere</span> kaydetmek.

iz. ar. Kayıt, tahrîr, yazıp zabtetme: sebt-i <span class="koyu-turuncu">defter</span> etmek = <span class="koyu-turuncu">deftere</span> kaydetmek.

devletin mal, mülk ve arazî illeriyle uğraşan dâiresi, tapu ve kadastro, (bkz. : <span class="koyu-turuncu">defter-hâne). </span>

huk. [eskiden] yazılı deliller ki tezvîr ve tasnî' şüphesinden salim ise mâmûl-ün-bih, yânî hükme medar olur. Başka veçhile sübûta hacet kalmaz, [beratlar, <span class="koyu-turuncu">Defter-i</span> Hakani kayıtları, hîle ve fesattan salim olacak surette tutulan mahkeme sicilleri, tescil

iz. ar. cm.: [سجل sicl’den ms. tef‘îl] 1. Bir davanın mahkeme <span class="koyu-turuncu">defterine</span> kaydı: davayı tescîl etti. 2. Resmiyet istenilen bir şeyin <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna kaydı: imtiyâzını tescîl ettirdi.

iz. ar. cm.: [سجل sicl’den ms. tef‘îl] 1. Bir davanın mahkeme <span class="koyu-turuncu">defterine</span> kaydı: davayı tescîl etti. 2. Resmiyet istenilen bir şeyin <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna kaydı: imtiyâzını tescîl ettirdi.

iz. ar. cm.: [سجل sicl’den ms. tef‘îl] 1. Bir davanın mahkeme <span class="koyu-turuncu">defterine</span> kaydı: davayı tescîl etti. 2. Resmiyet istenilen bir şeyin <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna kaydı: imtiyâzını tescîl ettirdi.

iz. ar. cm.: [سجل sicl’den ms. tef‘îl] 1. Bir davanın mahkeme <span class="koyu-turuncu">defterine</span> kaydı: davayı tescîl etti. 2. Resmiyet istenilen bir şeyin <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna kaydı: imtiyâzını tescîl ettirdi.

iz. ar. cm.: [سجل sicl’den ms. tef‘îl] 1. Bir davanın mahkeme <span class="koyu-turuncu">defterine</span> kaydı: davayı tescîl etti. 2. Resmiyet istenilen bir şeyin <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna kaydı: imtiyâzını tescîl ettirdi.

iz. ar. cm.: [سجل sicl’den ms. tef‘îl] 1. Bir davanın mahkeme <span class="koyu-turuncu">defterine</span> kaydı: davayı tescîl etti. 2. Resmiyet istenilen bir şeyin <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna kaydı: imtiyâzını tescîl ettirdi.

iz. ar. cm.: [سجل sicl’den ms. tef‘îl] 1. Bir davanın mahkeme <span class="koyu-turuncu">defterine</span> kaydı: davayı tescîl etti. 2. Resmiyet istenilen bir şeyin <span class="koyu-turuncu">defter-i</span> mahsûsuna kaydı: imtiyâzını tescîl ettirdi.

huk. [eskiden] bir manastıra eşkidenberi merbut olan ve merbûtiyeti <span class="koyu-turuncu">defter-hânede</span> mukayyet bulunan arazî olup tapu ile tasarruf olunmaz ve alınıp satılmaz.

bir karşılaşmada karşılıklı kullanılan bir esenleme sözü ya da baş eğme, eli yukarıya kaldırma ya da başa götürme, şapka çıkarma, selam yukarısını hafifçe öne eğme ya da eli göğsün üzerine koyma biçimlerinden biriyle yapılan bir ...