zer' (ذرء)
kelime https://kelime.com/arama/zer'
OS / KAMUSU’L-MUHİT-1814 Firuzabadi (1814).Zer'.Ahmed Asım (çev.),Kamusu’l-Muhit. https://kelime.com/kelime/zer'/633354bd101dea5b8e111de8-63335d6307ef266044b5665f/os/tumu/tumu Firuzabadi."Zer'." Kamusu’l-Muhit, çev. Ahmed Asım,1814, kelime.com, https://kelime.com/kelime/zer'/633354bd101dea5b8e111de8-63335d6307ef266044b5665f/os/tumu/tumu Firuzabadi."Zer'." Kamusu’l-Muhit, çev. Ahmed Asım,İstanbul, 1814. Kelime.com. https://kelime.com/kelime/zer'/633354bd101dea5b8e111de8-63335d6307ef266044b5665f/os/tumu/tumu

اَلذَّرْعُ [ez-zer’] (فَرْعٌ [fer’] vezninde) Bir nesneyi kol ile ölçmek ma’nâsınadır; yukâlu: ذَرَعَ الثَّوْبَ ذَرْعًا مِنَ الْبَابِ الثَّالِثِ إِذَا قَاسَهُ بِالذِّرَاعِ Ve kusmak ‘ârızası galebe eylemek ma’nâsına müsta’meldir ki bi’z-zarûre kusmaktan ‘ibârettir. Şârihin beyânına göre serî’ ma’nâsına olan ذَرِيعٌ [zerî’]den me’hûzdur; yukâlu: ذَرَعَ الْقَيْءُ فُلاَنًا إِذَا غَلَبَهُ وَسَبَقَهُ Ve şefâ’at eylemek ma’nâsına müsta’meldir ki lisânımızda kola almak ve kollamak ta’bîrleri buna akrebdir; yukâlu: ذَرَعَ عِنْدَهُ لِفُلاَنٍ إِذَا شَفَعَ لَهُ Ve râkib rükûb etmek için deve kolları üzere çökmek ma’nâsınadır; yukâlu: ذَرَعَ الْبَعِيرُ إِذَا وَطِئَ عَلَى ذِرَاعِهِ لِيَرْكَبَهُ أَحَدٌ Ve bir adam bir kimsenin ensesinden varıp kollarını boğazına dolayıp sıkmakla boğmak ma’nâsınadır; yukâlu: ذَرَعَ فُلاَنًا إِذَا خَنَقَهُ مِنْ وَرَائِهِ بِالذِّرَاعِ Ve ذَرْعٌ [zer’] Hûydan kinâye olunur, ذِرَاعٌ [zirâ’] gibi. Burada مَذْرُوعٌ [mezrû’] ma’nâsınadırlar ki ma’hûd ve mu’ayyen demek olur. Herkesin hûyu hasbe’l-hilkat mukarrer ve mu’ayyendir; ve minhu yukâlu: رَجُلٌ وَاسِعُ الذِّرَاعِ وَالذَّرْعِ أَيِ الْخُلُقِ Ve ذَرْعٌ [zer’] ve ذِرَاعٌ [zirâ’] ile يَدٌ [yed] gibi kuvvet ve tâb u tâkattan kinâye olur; yukâlu: ضَاقَ بِالْأَمْرِ ذَرْعُهُ وَذِرَاعُهُ وَضَاقَ بِهِ ذَرْعًا أَيْ ضَعُفَتْ طَاقَتُهُ وَلَمْ يَجِدْ مِنَ الْمَكْرُوهِ فِيهِ مَخْلَصًا

Diğer Diller

os: ذرء

Çekim ve Türev
(Osmanlıca) Diğer Madde Başlıklarında (3)
zer' (زرع)
kelime https://kelime.com/arama/zer'
OS / GENEL OSMANLICA SÖZLÜĞÜ

(a. t. e. : zürû’) : 1) ekme, tohum saçma. 2) ekilmiş ekin.
zer' (ذرء)
kelime https://kelime.com/arama/zer'
OS / VANKULU LÜGATI-1589

اَلذَّرْءُ [ez-zer’] (zâl’ın fethi ve râ’nın sükûnuyla) Halk etmek; yukâlu: ذَرَأَ اللهُ الْخَلْقَ أَيْ خَلَقَهُمْ مِنَ الْبَابِ الثَّالِثِ Ve yeri zirâ’at etmek ma’nâsına da gelir; tekûlu: ذَرَأْتُ الْأَرْضَ إِذَا بَذَرْتَهَا
zer' (ذرع)
kelime https://kelime.com/arama/zer'
OS / VANKULU LÜGATI-1589

اَلذَّرْعُ [ez-zer’] (zâl’ın fethi ve râ’nın sükûnuyla) Ölçmek; yukâlu: ذَرَعْتُ الثَّوْبَ وَغَيْرَهُ ذَرْعًا Ve ذَرْعٌ [zer’] Kusmak. Galebe etmeğe dahi derler; yukâlu: ذَرَعَهُ الْقَيْءُ إِذَا سَبَقَهُ وَغَلَبَهُ Ve ذَرْعٌ [zer’] Tâkat ma’nâsına dahi gelir; tekûlu: أَبْطَرْتُ فُلَانًا ذَرْعَهُ إِذَا كَلَّفْتَهُ أَكْثَرَ مِنْ طَوْقِهِ Ve إِبْطَارٌ [ibtâr] tâ-i mühmele ile mütehayyir kılmağa derler; ve yukâlu: ضِقْتُ بِالْأَمْرِ ذَرْعًا إِذَا لَمْ تُطِقْهُ وَلَمْ تَقْوَ عَلَيْهِ Bunun aslı oldur ki ذَرْعٌ [zer’] eli uzatmaktır gûyâ ki kâdir olmadığın nesneye elin uzatırsan erişmezsin. Ve gâh olur ضِقْتُ بِهِ ذِرَاعًا dahi derler. Ve ذَرْعٌ [zer’] Nefs ma’nâsına da gelir; ve minhu kavluhum: إِقْصِدْ بِذَرْعِكَ أَيِ ارْبَعْ عَلَى نَفْسِكَ Ya’nî “Nefsin tedârük eyle.” Ve ‘Arabların اَلثَّوْبُ سَبْعٌ فِي ثَمَانِيَةٍ dediklerinde سَبْعٌ lafzı bi-gayr-i hâ’ gelmek سَبْعُ أَذْرُعٍ takdîrinde olup ذِرَاعٌ mü’ennes olduğuna binâ’endir. Sîbeveyhi eyitti: ذِرَاعٌ [zirâ’] mü’ennes olduğu için cem’i أَذْرُعٌ [ezru’] gelir, gayr gelmez. Ve ثَمَانِيَةُ dedikleri ثَمَانِيَةُ أَشْبَارٍ ma’nâsına olup شِبْرٌ müzekker olduğuna binâ’endir. Ve شِبْرٌ [şibr] şîn’in kesriyle karış ma’nâsınadır.
Osmanlıca Tüm Çekim ve Benzerlerde Arama (-)

Daha fazla sonuç göster
Osmanlıca Tüm Madde Anlamlarında Arama (-)

Daha fazla sonuç göster
MİSAFİR KULLANICI
  • 10 Sözlük İçinde Arama
  • 3 Kelime Günlük Sorgu
  • 2 Hassas Arama Sonucu
  • 2 Benzerlerde Arama Sonucu
  • 2 Anlamlar İçerisinde bulma
  • 2 Metinler İçerisinde bulma
  • 500 Karakter Günlük Çeviri
  • 2 Kelime Günlük Çözümle
  • Kelime Özellikleri Yok
  • Kelime Kökeni Yok
  • Gelişmiş Filtre Yok
  • Reklam Gösterimi
ÜCRETSİZ KAYDOL
  • 25 Sözlük İçinde Arama
  • 5 Kelime Günlük Sorgu
  • 4 Hassas Arama Sonucu
  • 4 Benzerlerde Arama Sonucu
  • 4 Anlamlar İçerisinde bulma
  • 4 Metinler İçerisinde bulma
  • 1000 Karakter Günlük Çeviri
  • 3 Kelime Günlük Çözümle
  • Kelime Özellikleri Var
  • Kelime Kökeni Var
  • Gelişmiş Filtre Var
  • Reklam Gösterimi Yok
ABONE KURUMLAR
  • 50 Sözlük İçinde Arama
  • 250 Kelime Günlük Sorgu
  • Sınırsız Arama
  • Sınırsız Benzerlerde Arama
  • Sınırsız İçerisinde bulma
  • Sınırsız Metinlerde bulma
  • 10000 Karakter Günlük Çeviri
  • 100 Kelime Günlük Çözümle
  • Kelime Özellikleri Var
  • Kelime Kökeni Var
  • Gelişmiş Filtre Var
  • Reklam Gösterimi Yok