اَلتَّالُّ [et-tâll] (ضَالٌّ [dâll] kelimesine itbâ’an zikr olunur; yukâlu: ضَالٌّ تَالٌّ

اَلطَّلُّ [et-tall] (tâ’nın fethi ve lâm’ın teşdîdiyle) Za’îf ve fersiz yağmura denir, 'alâ-kavlin yağmur kısmının pek hafîf ve za’îf olanına denir ki çisinti ta’bîr olunur. Ve 'alâ-kavlin çiğ ve şebnem ta’bîr olunan rutûbete denir yâhûd ondan ziyâdece ve yağmurdan aşağıca yağan yağmura denir; cem’i طِلَالٌ [tilâl]dir tâ’nın kesriyle ve طِلَلٌ [tilal]dır, عِنَبٌ ['ineb] vezninde; yukâlu: وَقَعْنَا الطَّلَّ أَيِ الْمَطَرَ الضَّعِيفَ أَوْ هُوَ أَخَفُّ الْمَطَرِ وَأَضْعَفُهُ أَوِ النَّدَى أَوْ فَوْقَهُ وَدُونَ الْمَطَرِ Ve طَلٌّ [tall] İnsâna 'aceb verecek hûb ve latîf dil-keş nesneye ıtlâk olunur; yukâlu: لَيْلٌ وَشَعْرٌ وَمَاءٌ وَحَدِيثٌ طَلٌّ أَيْ حَسَنٌ مُعْجِبٌ Ve süte ıtlâk olunur; yukâlu: سَقَانَا طَلًّا أَيْ لَبَنًا Ve yaşlı pîr adama ıtlâk olunur, za’f-ı vücûdu tasavvuruyla; yukâlu: رَجُلٌ طَلٌّ أَيْ كَبِيرٌ سِنًّا Ve yılana denir, حَيَّةٌ [hayyet] ma’nâsına; bunda kesr ile de zebân-zededir. Ve طَلٌّ [tall] Masdar olur, dâyinin hakkını vermeyip uzatmak ma’nâsına; yukâlu: طَلَّ غَرِيمَهُ طَلًّا مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ إِذَا مَطَلَهُ Ve nâkanın sütü azalmağa denir; tâ’nın zammıyla da lügattır. Ve 'unf ve şiddetle deve sürmek ma’nâsınadır; yukâlu: طَلَّ الْإِبِلَ طَلًّا إِذَا سَاقَهَا عَنِيفًا Ve kan heder olmak, 'alâ-kavlin intikâmı alınmayıp öylece kalmak ma’nâsınadır. Bu ma’nâda mechûl sîgasıyla ekserdir; yukâlu: طَلَّ دَمُهُ وَطُلَّ عَلَى بِنَاءِ الْمَجْهُولِ يَطَلُّ كَيَزَلُّ يَعْنِي مِنَ الْبَابِ الثَّانِي وَكَيَمَلُّ يَعْنِي مِنَ الْبَابِ الرَّابِعِ إِذَا هَدَرَ أَوْ لَمْ يُثْأَرْ بِهِ Ve bir adamın hakkını ibtâlle noksân vermek ma’nâsınadır; yukâlu: طَلَّهُ حَقَّهُ طَلًّا مِنَ الْبَابِ الْأَوَّلِ إِذَا نَقَصَهُ إِيَّاهُ وَأَبْطَلَهُ Ve طَلٌّ [tall] Semizliğe ve rutûbet-i bedene ıtlâk olunur; yukâlu: مَا بِالنَّاقَةِ طَلٌّ أَيْ طِرْقٌ Ve yere طَلٌّ [tall] dedikleri rutûbet-i mezkûre yağmak ma’nâsınadır; yukâlu: طُلَّتِ الْأَرْضُ عَلَى بِنَاءِ الْمَجْهُولِ إِذَا نَزَلَ عَلَيْهَا الطَّلُّ Ve tılâ eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: طَلَّهُ بِالدُّهْنِ إِذَا طَلَاهُ بِهِ Ve dâyinin hakkını kat’â vermeyip üzerine yatmak ma’nâsınadır; yukâlu: طَلَّ فُلَانًا حَقَّهُ إِذَا مَنَعَهُ Ve طَلٌّ [tall] ve طُلُولٌ [tulûl] (قُعُودٌ [ku’ûd] vezninde) Demi heder eylemek ma’nâsınadır; tekûlu: طَلَلْتُ الدَّمَ طَلًّا وَطُلُولًا أَيْ أَهْدَرْتُهُ

s. (pl. طلل طلال،) Drizzle.

a. (fem. طلا) 1. Moist; moistened. 2. Agreeable, delicious.

اَلطِّلَالُ [et-tilâl] (tâ’nın kesriyle) Cem’i, zikr olunan yağmurlar ma’nâsına. Ve طَلٌّ [tall] Yağmur ıslatmağa dahi derler; yukâlu: طُلَّتِ الْأَرْضُ عَلَى الْبِنَاءِ لِلْمَجْهُولِ وَطَلَّهَا النَّدَى Ve نَدًى [nedâ] nûn’un fethi ve elifin kasrıyla nem ma’nâsınadır. Ve طَلٌّ [tall] Kanı heder kılmağa dahi derler; yukâlu: طَلَّ اللهُ دَمَهُ أَيْ أَهْدَرَهُ وَلَا يُقَالُ طَلَّ دَمُهُ عَلَى الْبِنَاءِ لِلْمَعْلُومِ وَأَبُو عُبَيْدَةَ وَالْكِسَائِيُّ يَقُولَانِهِ وَقَالَ أَبُو عُبَيْدَةَ فِيهِ ثَلَاثُ لُغَاتٍ طَلَّ دَمُهُ وَطُلَّ دَمُهُ وَأُطِلَّ دَمُهُ