اَلصَّفُّ [es-saff] (sâd’ın fethi ve fâ’nın teşdîdiyle) Bir nesneyi sıra ile uzun uzadı dizmek ma’nâsınadır, musallî cemâ’ati sıravardı dizmek ve 'askere tabur bağlatmak ve eşcârı sıravardı dikmek gibi; tekûlu: صَفَفْتُ الشَّيْءَ صَفًّا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا نَظَمْتَهُ طُولاً مُسْتَوِيًا ve tekûlu: صَفَفْتُ الْقَوْمَ إِذَا أَقْمَتَهُمْ فِي الْحَرْبِ وَغَيْرِهَا صَفًّا Ve صَفٌّ [saff] صُفُوفٌ [sufûf] lafzından müfred olur ki namâz ve harb makûlesi ef’âlde sıra ile dizilmiş nâsa denir, cenk taburu ve cemâ’at sırası gibi; ve minhu’l-hadîsu: “سَوُّوا صُفُوفَكُمْ فَإِنَّ تَسْوِيَةَ الصُّفُوفِ مِنْ تَمَامِ الصَّلاَةِ” Ve bu tesmiye bi’l-masdardır. Mü’ellifin وَالْقَوْمُ الْمُصْطَفُّونَ kavli 'atf-ı tefsîrdir. Ve kavluhu ta’âlâ: ﴿وَالصَّافَّاتِ صَفًّا﴾ هِيَ الْمَلاَئِكَةُ الْمُصْطَفُّونَ فِي السَّمَاءِ يُسَبِّحُونَ، لَهُمْ مَرَاتِبُ يَقُومُونَ عَلَيْهَا صُفُوفًا كَمَا يَصْطَفُّ الْمُصَلُّونَ Ve صَفٌّ [saff] Nâkayı iki yâ üç kaba sağmak ma’nâsına müsta’meldir, o kapları sıraladığı için; yukâlu: صَفَّ النَّاقَةَ إِذَا حَلَبَهَا فِي مِحْلَبَيْنِ أَوْ ثَلاَثَةٍ Ve kuş havâda kanatlarını açıp yaymak ma’nâsınadır; yukâlu: صَفَّ الطَّائِرُ فِي السَّمَاءِ جَنَاحَيْهَا إِذَا بَسَطَهُ يَعْنِي وَلَمْ يُحَرِّكْهُ Ve fi’l-hadîsi: “يُؤْكَلُ مَا دَفَّ وَلاَ يُؤْكَلُ مَا صَفَّ” وَقَدْ تَقَدَّمَ ذِكْرُهُ فِي “د،ف،ف” Ve صَفٌّ [Saff] Ma’arra kazâsında bir karye adıdır. Ve صَفٌّ [saff] Deve dururken ayaklarını ileri geri tutmayıp berâberce sıralamak ma’nâsınadır; yukâlu: صَفَّتِ الْإِبِلُ قَوَائِمَهَا إِذَا وَضَعَهَا صَفًّا Ve at eyerinin kaşları aralığına yapık eylemek ma’nâsınadır; tekûlu: صَفَفْتُ السَّرْجَ إِذَا جَعَلْتَ لَهُ صُفَّةً