iz. ar. Tavla denilen oyun. n.

اَلنَّرْدُ [en-nerd] (فَرْدٌ [ferd] vezninde) La’ib-i ma’rûf adıdır ve bu Fârisîden mu’arrebdir. Mülûk-i Fürs’ten Erdeşîr b. Bâbek vaz’ ve ihtirâ’ eylemiştir. Onun için ona izâfetle nerd-i Şîr derler. Mü’ellif garîb izâfe eylemiştir. Kütüb-i tevârîhte mübeyyen olduğu üzere asl-ı la’ib-i mezbûr iki zara mahsûs idi ki كَعْبَتَيْنِ [ka’beteyn] dedikleridir. Ve bu Erdeşîr ihtirâ’ıdır. Ba’dehu sâ’ir pulları ve la’bında olan şîveleri Büzürcmihr ihtirâ’ eyledi. Ve la’ib-i mezbûr yedi gûnedir: “fârid” ki “ferîd” dahi derler, “ziyâd” ve “sitâre” ve “hâne-gîr” ve “tavîl” ki hâlen tavla ta’bîr ettikleridir, bu diyârlarda o müte’areftir ve “deh-hezâr” ve “mansûbe”dir. Kaldı ki bu diyârlarda “gül-bahâr” ve “küst” dedikleri envâ’-ı mezkûreden iki gûnesidir ki ismleri mübeddeldir. Ve نَرْدٌ [nerd] Bir gûne çuval adıdır ki dibi vâsi’ ve yukarısı mahrûtî olur. Hurmâ yaprağından örülüp dikildikten sonra etrâfına serâser lîften örülmüşşerit sarıtmakla taş gibi muhkem ve metîn olup direk gibi dikine durur ve aslâ devrilip yıkılmaz. Hurmâ devşirimi vaktinde onunla hurmâ nakl ederler. Ve نَرْدٌ [nerd] Bir gûne terkîb adıdır ki tılâ vechiyle onunla müdâvât olunur. Bu terkîb zımâdât envâ’ındandır. Etıbbânın kurs-ı nerdî dedikleridir ki sandal-ı ahmer ve fevfel ve şiyâf-ı mâmisâ ve esfîdâc-ı kal’î ve gül-i Ermenî ve bezr-i benc ve murdâsenc ve havlân-ı Mekkî ve bûş-ı Derbendi ve râvende ve bir cüz’ lifâf kökü ve afyon yarımşar cüz’ su ile karıştırıp tavla zarı gibi tertîb eyledikten sonra kişniş suyu ve gül-âb ve sirke ile zımâd ederler, cemî’-i evrâm-ı hârreye nâfi’dir.

s. The game of backgammon.