(a. i.) : 1) iz, eser, alâmet, nişane. 2) meslek, gidiş.

iz. ar. İz, ayak yeri. || mc. Meslek, gidiş: sülehâ ve ebrârın isrine tebe’iyyet etmeli.

iz. ar. İz, ayak yeri. || mc. Meslek, gidiş: sülehâ ve ebrârın isrine tebe’iyyet etmeli.

اَلْإِثْرُ [el-isr] (hemzenin kesriyle) İze denir, niteki zikr olundu. Ve إِثْرٌ [isr] Sâfî yağın hülâsasına denir ki kere yağı eritilip süzüldükte hülâsa kalan yağdan 'ibârettir; bakiyye münâsebetine mebnîdir. Ve bunda hemzenin zammıyla da lügattir.

اَلْعِشْرُ [el-'işr] ('ayn’ın kesriyle) Deve kısmı su içtiği günün onuncu günü su içmek için suya gelmeğe denir yâhûd dokuzuncu günü gelmesine denir ki deveyi sekiz gün dokuz gece sudan alıkoyup dokuzuncu günü suya getirirler. Pes içtiği günden hisâbla yine onuncusu olur. Ve عِشْرٌ ['işr] Onuncu yâhûd dokuzuncu günü suya gelmeğe ıtlâk olunduğu için 'aded-i ma’hûda ya’nî yirmi 'adede tesniye bünyesiyle عَشْرَيْنِ ['aşreyn] ıtlâk eylemeyip belki 'alâ-kile’t-takdîreyn iki dokuzdan hâsıl olan on sekize عَشْرَانِ ['aşrân] i’tibâr ve üçüncü suya gelmek müddeti ki ikinciye zamm ile yirmi altı olacaktır, ondan on dokuzu ve yirmiyi ki 'aded-i mezkûrun ba’zıları olacaktır. عَشْرٌ ['aşr] tamâm i’tibârıyla üç عَشْرٌ ['aşr] ‘add edip mecmû’una cem’ sîgasıyla عِشْرِينَ ['işrîn] ıtlâk eylediler. Niteki ﴿اَلْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُومَاتٌ﴾ âyet-i kerîmesinde şehrin bir mikdâr gününe ki on gün olacaktır, شَهْرٌ [şehr] ıtlâk olunmuştur. Pes işbu kavl-i sânîye göre yirmi ‘adede mevzû’ olan عِشْرِينَ ['işrîn] lafzı müfred olmayıp belki devenin dokuz günde bir suya gelmesinin ismi olan عِشْرٌ ['işr] lafzından me’hûz olmakla ‘aded-i mezbûr ondan fer’ ve mukayyedi mutlakta isti’mâl kabîlinden olur.

اَلْإِثْرُ [el-isr] (hemzenin kesri ve sâ’nın sükûnuyla) Yağın sâfîsi, revgan-ı hâlis ma’nâsına. Ve iz ma’nâsına da gelir; yukâlu: خَرَجْتُ فِي إِثْرِهِ أَيْ فِي أَثَرِهِ