iz. ar. [hânın kesriyle galattır.] 1. Ayrılık, firâk. 2. tıb. Sayıklama, hezeyân.

اَلْهَجْرُ [el-hecr] (زَجْرٌ [zecr] vezninde) ve اَلْهِجْرَانُ [el-hicrân] (hâ’nın kesiyle) Bir adamdan dostluğu ve ülfeti kesmek ma’nâsınadır ki وَصْلٌ [vasl] mukâbilidir; yukâlu: هَجَرَهُ هَجْرًا وَهِجْرَانًا مِنَ الْبَابِ اْلأَوَّلِ إِذَا صَرَمَهُ Ve bir nesneyi terk eylemek ma’nâsınadır; yukâlu: هَجَرَ الشَّيْءَ إِذَا تَرَكَهُ Ve savm hâletinde cimâ’dan i’tizâl eylemek ma’nâsına müsta’meldir; yukâlu: هَجَرَ فِي الصَّوْمِ إِذَا اعْتَزَلَ فِيهِ عَنِ النِّكَاحِ ve yukâlu: هَجَرَ الشِّرْكَ هَجْرًا وَهِجْرَانًا وَهِجْرَةً حَسَنَةً ve tekûlu: لَقِيتُهُ عَنْ هَجْرٍ أَيْ بَعْدَ حَوْلٍ أَوْ بَعْدَ سِتَّةِ أَيَّامٍ فَصَاعِدًا أَوْ بَعْدَ مَغِيبٍ Ve yukâlu: ذَهَبَتِ الشَّجَرَةُ هَجْرًا أَيْ طُولاً وَعِظَمًا Ya’nî “Ağaç uzunluğuna yâhûd iriliğine ifrât üzere neşv ü nemâ bulsa.” Gûyâ ki yeri yâhûd kucaklamak derecesini terk eylemiş olur. Ve هَجْرٌ [hecr] Pek hûb ve nîgû nesneye ıtlâk olunur, kemâl-i hüsnünden gûyâ ki nev’ini terk ile mümtâz olmuştur; yukâlu: كَبْشٌ هَجْرٌ وَرَجُلٌ هَجْرٌ أَيْ حَسَنٌ كَرِيمٌ جَيِّدٌ [Ve] هَجْرٌ [hecr] burada هَاجِرٌ [hâcir] ma’nâsınadır. Ve devenin burnuna geçirdikleri yulara ıtlâk olunur, sâ’ir develerden yâhûd serkeşlikten hâcir olduğu için. Ve هَجْرٌ [hecr] هَاجِرَةٌ [hâciret] ma’nâsınadır, ke-mâ se-yuzkeru. Ve deveye هِجَارٌ [hicâr] dedikleri ip bağlamak ma’nâsınadır; yukâlu: هَجَرَ الْبَعِيرَ هَجْرًا إِذَا شَدَّهُ بِالْهِجَارِ Ve هَجْرٌ [Hecr] Bir mevzi’ adıdır.

s. The time or greatest heat, from about noon till the middle of the afternoon.

vn. & s. 1. A breaking with or separating from; a being separated; separation. 2. A forsaking, abandoning. 3. An abstaining from; abstention.

اَلْهَجْرُ [el-hecr] (hâ’nın fethi ve cîm’in sükûnuyla) وَصْلٌ [vasl]ın zıddıdır ki terk etmek ma’nâsı olur.

اَلْهِجْرَانُ [el-hicrân] (hâ’nın kesri ve cîm’in sükûnuyla) Bi-ma’nâhu; yukâlu: هَجَرْتُهُ هَجْرًا وَهِجْرَانًا Ve هَجْرٌ [hecr] Herze ve hezeyân söylemeğe de derler; yukâlu: هَجَرَ الْمَرِيضُ يَهْجُرُ هَجْرًا Ve هَجْرٌ [hecr] Nısf-ı nehâr ma’nâsına da gelir, zîyâde ıssı havâda.