(a. s.) : yemin ederek, birbiriyle sözleşen adamlardan herbiri.

(a. s. c. : hulefâ’) : arkadan gelen, sonradan gelen; birinin yerine geçen.

اَلْخَالِفَةُ [el-hâlifet] Kesîrü’l-hilâf adama denir; hâ’ mübâlaga içindir; yukâlu: رَجُلٌ خَالِفَةٌ أَيْ كَثِيرُ الْخِلاَفِ Ve nâs ma’nâsına müsta’meldir; ve minhu tekûlu: مَا أَدْرِي أَيُّ خَالِفَةٍ هُوَ وَيُقَالُ أَيُّ الْخَوَالِفِ هُوَ عَلَى صِيغَةِ الْجَمْعِ وَأَيُّ خَافِيَةٍ هُوَ أَيْ أَيُّ النَّاسِ Bunda خَالِفَةٌ [hâlifet] lafzı munsarıf ve gayr-i munsarıf olur. İnsirâfı نَاسٌ [nâs] irâdesine mebnî ve 'adem-i insirâfı te’nîs ve 'alemiyyet 'illetlerine mebnîdir. Ve خَافِيَةٌ [hâfiyet] cinn tâ’ifesine denmekle tenekkürü cihetiyle nâstan kinâye olur. Ve خَالِفَةٌ [hâlifet] ve خَالِفٌ [hâlif] Rüşd ve necâbeti olmayıp ehl ve müte’allakâtına bî-hayr u menfa’at olan kimseye denir; yukâlu: هُوَ خَالِفَةُ أَهْلِ بَيْتِهِ وَخَالِفُهُمْ أَيْ غَيْرُ نَجِيبٍ لاَ خَيْرَ فِيهِ Cem’i خَوَالِفُ [havâlif] gelir. Ve خَوَالِفُ [havâlif] Nisvâna ıtlâk olunur; her birine خَالِفَةٌ [hâlifet] denir, hânede tahallüf eylemek şânlarından olduğu için; ve minhu kavluhu ta’âlâ: ﴿رَضُوا بِأَنْ يَكُونُوا مَعَ الْخَوَالِفِ﴾ أَيْ مَعَ النِّسَاءِ Ve خَوَالِفُ [havâlif] Şol arâzîye denir ki nebâtı sâ’ir arzların inbâtlarından sonra inbât eder ola. Ve خَالِفَةٌ [hâlifet] Ahmak ve sebük-magz adama denir. Ve bir ümmet ve cemâ’at geçtikten sonra geri kalan ümmet ve cemâ’ate denir ki evvelkiden bedellerdir; yukâlu: أَمَةٌ خَالِفَةٌ أَيْ بَاقِيَةٌ بَعْدَ الْأُمَّةِ السَّالِفَةِ Ve çadır ve alaçuk direklerinden en ensede olan direğe denir.

s. (pl. خلفا) A successor; a substitute.

اَلْخَلِيفُ [el-halîf] (hâ’nın fethi ve lâm’ın kesri ve meddiyle) Şol bezdir ki köhne yerin çıkarıp meremmet kılmış olalar.