(a. i. c. : ferâdîs) : 1) cennet, uçmak. 2) bostan, bahçe. 3) kadın adı.

i. fa. ar. cm: ferâdîs. 1. Bahçe. 2. Cennet, uçmak, bihişt. [Avrupa lisânlarındaki paradis ve ona mümâsil lûgatların me’hazı olan Παράδεισος lûgat-ı Yunânîyesi bundan müste‘ârdır.]

اَلْفِرْدَوْسُ [el-firdevs] (fâ’nın kesri ve dâl’ın fethiyle) Şol vâdiye denir ki her cins nebâtât inbât eder, ya’nî onda envâ’-ı nebâtât nâbit olur ola. Burada cemî’-i nüshalarda مِنْ lafzı sâkıttır. Bi’l-cümle ümmehât-ı sâ’irede مِنَ الْأَوْدِيَةِ الَّتِي ‘unvânında müsebettir; nüshalar tashîh oluna. Ve فِرْدَوْسٌ [firdevs] Şol bostâna ve bâgçeye denir ki bostânlarda nâbit olan eşcâr ve sebzevâtın mecmû’unu câmi’ olup ve onda üzüm asmaları dahi ola. Kâle’l-mu’ellif اَلْفِرْدَوْسُ مِنَ الْأَوْدِيَةِ الَّتِي تُنْبِتُ ضُرُوبًا مِنَ النَّبْتِ وَالْبُسْتَانُ يَجْمَعُ كُلَّ مَا يَكُونُ فِي الْبَسَاتِينِ يَكُونُ فِيهِ الْكَرْمُ Şârih der ki mü’ellif fıkra-i sâniyeyi vasl tarîkiyle sebt eylemekle teşvîş eylemiştir, zîrâ 'Arablar zikr olunan bostâna ve hâssaten üzüm bâgına da فِرْدَوْسٌ [firdevs] ıtlâk ederler. Ve فِرْدَوْسٌ [firdevs] müzekkerdir, bâzen mü’ennes olur, جَنَّةٌ [cennet] te’vîliyle. Ve bu 'Arabiyyedir, ‘alâ-kavlin Rûmiyyeden yâhûd Süryâniyyeden menkûldür. Ve فِرْدَوْسٌ [Firdevs] Yemâme kurbünde Benî Yerbû’ yurdunda bir çemen-zâr ismidir. Ve Kûfe kurbünde Benû Temîm yurdunda bir su adıdır. Ve قَلْعَةُ فِرْدَوْسٍ [kal’atu Firdevs], kazvîn eyâletinde bir kal’adır.

اَلْفِرْدَوْسُ [el-firdevs] (fâ’nın kesri ve râ’nın sükûnu ve dâl’ın fethiyle) Bostân. Ferrâ eyitti: Bu lafz-ı 'Arabîdir, mu’arreb değildir. Ve فِرْدَوْسٌ [Firdevs] Cennette bir bâgçenin adıdır. Ve فِرْدَوْسٌ [Firdevs] Bir ravzanın ismidir, ya’nî bir çemenin ismidir Yemâme altında.