(a. i. c. : furûz) : 1) bir netîce elde etmek için ihtimalli veya gerçek olarak kabul edilen bir tahminde bulunma, sayma, tutma, bir hususu bir dâvaya mevzu ve asıl kılma : "beni burada yok farzedin". 2) Allah’ın, işlenmesi kat’î olarak lüzumlu terki günah olan emirleri, [namaz; oruç; hac; zekât gibi]. 3) s. zarurî, lüzumlu, gerekli : "onu ziyaret etmek farzoldu". Bil-farz. diyelim ki, tutalım ki, şöylece düşünelim.

iz. ar. 1. Tutma, add ve itibâr etme, bir dava ve meseleyi onun üzerine binâ etmek üzere bir şeye sahîh ve vâki‘ ve mevcut nazarıyla bakma, takdîr: taksîm olunacak bin liramız var farz edelim; burada on metre irtifâ‘ında bir sütûn farz edin; farz edin ki ben râzı oldum; فرض محال farz-ı muhâl = sıhhat ve vukuu mümkün olmayan bir şeyin sahîh ve vâki‘ add olunması: farz-ı muhâl olarak kürre-i arz hareketten dursa. 2. Ahkâm-ı dîniyyeden nass-ı kerîmle ve delîl-i kat‘î ile müsbet olup icrâsı vâcip olanı, sünnet mukâbili: salât her bir müslim-i bâliğ için farzdır. فرض عین farz-ı ayn = edâsı bilâistisnâ kâffe-i müslimîne lâzım olan farz. فرض كفایه farz-ı kifâye = edâsı yalnız şerâitini hâiz olanlara lâzım bulunan farz. 3. mc. Farz imiş gibi edâsı elzem olan şey, vâcip, zarûrî, nâ-çâr: bu işi görmek bize farz oldu; ebeveyne hizmet etmek evlat için farz-ı ayndır; üzerime farz değildir = vazifem değildir, ne vazifem?

s. (pl. فروض) 1. (pl. also فراض) A notch, groove. 2. An act obligatory by ordinance of God. 3. A share of inheritance in canon law.

vn. & s. 1. A notching and grooving. 2. A cutting, or cutting into shape. 3. An apportioning. 4. An enjoining, prescribing as duty. 5. A supposing, taking as granted; a supposition; an assumption.